Chính quyền Trump củng cố quyết tâm xây tường biên giới

Trong nỗ lực thực hiện sắc lệnh nhập cư mới và quyết tâm hiện thực hóa bức tường biên giới với Mexico, hôm qua (11/4), Tổng Chưởng lý Jeff Sessions đã có chuyến công du tới khu vực biên gới Hoa Kỳ – Mexico. Tại đây, viên chức thực thi pháp luật hàng đầu của Mỹ đã cam kết sẽ đối đầu với các băng nhóm mafia và tổ chức tội phạm kinh tế đang gây hỗn loạn và tuyên bố: “Đây là một kỷ nguyên mới , Đây là kỷ nguyên Trump.”

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hoa Kỳ Jeff Sessions

Ông Sessions đã gặp mặt các luật sư thực thi pháp luật, các thành viên của quân đội và cảnh sát biên giới tại Nogales, Ariz, kêu gọi họ tin tưởng vào chính quyền khi họ đẩy mạnh thực hiện các chính sách thúc đẩy viên chức làm việc để đảm bảo an ninh biên giới phía nam. Trong các phát ngôn của mình, Sessions đã lặp lại cách hùng biện mà Tổng thống Trump đã sử dụng khi thảo luận về vấn đề nhập cư và buôn lậu bất hợp pháp trong chiến dịch tranh cử tổng thống 2016.

“Khi chúng tôi nói về MS-13 và các tập đoàn kinh tế, chúng tôi có ý gì? Chúng tôi muốn nói về các tổ chức tội phạm quốc tế đã biến các thành phố và vùng ngoại ô thành những khu ổ chuột với hãm hiếp, giết người vô tội và những kẻ kiếm lời từ buôn người và ma túy qua biên giới.” Sessions nói.

“…chính là đây trên mảnh đất này – trên biên giới này – chúng ta cần đứng vững. Nếu không nó sẽ là mối đe dọa trực tiếp đến hệ thống pháp luật, hòa bình và thịnh vượng của chúng ta.” Tổng chưởng lý nói thêm.

Cũng trong chuyến thăm này, Sessions đã ban hành một bản ghi nhớ gửi tới tất cả các biện lý Hoa Kỳ yêu cầu các công tố viên liên bang phải tập trung vào thực thi sắc lệnh nhập cư. Ông yêu cầu họ tập trung vào các tội phạm đặc biệt có thể giúp phòng ngừa và ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp và mỗi nơi cần chỉ định một điều phối viên an ninh biên giới để giám sát những nỗ lực đó.

Chuyến thăm của Sessions đến giữa thời điểm những câu hỏi mới về tương lai của bức tường biên giới hứa hẹn của Trump vẫn chưa có lời giải.

Đã có những ý kiến trái chiều ngay trong các thành viên cao cấp của chính quyền Trump. Ngoại trưởng Rex Tillerson cho rằng việc xây dựng bức tường này không phải là “ưu tiên hàng đầu” và Bộ trưởng An ninh Nội địa John Kelly đã trao đổi với các nhà lập pháp gần đây rằng chính phủ sẽ không xây một bức tường “khổng lồ” như vậy.

Những trở ngại đặt ra là không nhỏ

 Rất nhiều các thách thức đặt ra khi Tổng thống Trump muốn hiện thực hóa lời hứa của mình về bức tường biên giới với Mexico. Vẫn không rõ chính quyền Trump sẽ chi trả chi phí xây dựng bằng cách nào với một bức tường khổng lồ cao tới 9m, có thể nhìn thấy bằng mắt thường từ miền bắc. Ngoài ra họ cũng sẽ phải đối mặt với địa chất không thuận lợi và nhiều cuộc chiến pháp lý khác.

Nguồn ngân sách từ đâu?

Ông Trump đã cam kết rằng Mexico sẽ trả tiền cho bức tường này, nhưng nước làng giềng miền nam đã nhiều lần bác bỏ đề xuất trên. Đề xuất ngân sách đầu tiên của Trump cho Quốc hội, một bản dự thảo sơ bộ đã được tiết lộ chi tiết, yêu cầu các nhà lập pháp duyệt chi 2,6 tỷ đô la để chi trả xây bức tường này. Một báo cáo nội bộ chuẩn bị cho Bộ trưởng An ninh Nội địa John Kelly, ước tính rằng một bức tường dọc theo toàn bộ biên giới sẽ có giá khoảng 21 tỷ đô la. Các dân biểu Cộng hòa trong Quốc hội đã ước tính một mức giá hợp lý hơn từ 12 đến 15 tỷ đô la. Chính ông Trump đã đề nghị chi phí khoảng 12 tỷ đô la.

Vẫn chưa rõ Quốc hội sẽ quyết định thông qua bao nhiêu tiền. Các nhà lập pháp đang phàn nàn về kế hoạch cắt giảm chi tiêu khác của liên bang để chi trả xây bức tường và tăng cường an ninh biên giới khác, cũng như tăng chi tiêu quân sự. Thư ký báo chí  Nhà Trắng, Sean Spicer, nói với các phóng viên rằng chính quyền vẫn đang xem xét cách thức tài trợ cho bức tường, và thêm rằng họ không từ bỏ lập trường yêu cầu Mexico trả tiền cho dự án này.

Giải quyết vấn đề địa chất ra sao?

Gần một nửa biên giới Hoa Kỳ – Mexico dài 2.000 dặm (3.200 km) nằm ở Texas và được đánh dấu bởi con sông dài quanh co Rio Grande. Hiệp định năm 1970 với Mexico đòi hỏi rằng bất cứ thứ gì được xây dựng gần sông không gây cản trở dòng chảy của nó. Hiệp định tương tự áp dụng cho vùng biên giới tại Arizona, nơi phân định biên giới qua sông Colorado.

Một số hàng rào đã có sẵn dọc theo biên giới được xây dựng trên sông, ở một số nơi cách biên giới gần một dặm (1,6 km).

Tổng thống Trump sẽ phải điều chỉnh không chỉ hiệp ước được duy trì bởi Ủy ban Nước và Biên giới quốc tế mà còn các quy định môi trường khác nhau nhằm bảo vệ một số ranh giới và giới hạn loại cấu trúc nào có thể được xây dựng và ở đâu. Các thông báo về dự án này hôm 17/3 nói rằng chính quyền Trump muốn bức tường đào sâu ít nhất 6 feet (gần 2 mét) vào mặt đất. Dọc theo một phần biên giới ở California, các cồn cát nhạy cảm với môi trường cần một “hàng rào nổi” được xây dựng để cho phép cát di chuyển tự nhiên.

Xử lý các thách thức pháp lý thế nào?

Hầu như toàn bộ vùng đất dọc theo biên giới Texas đều do tư nhân – phần lớn là do các gia đình đã sinh sống ở đây từ nhiều thế hệ sở hữu – và mua đất đai của họ sẽ không dễ dàng, như các Tổng thống George W. Bush và Barack Obama từng nhận định. Luật sư của cả hai chính quyền trước đã tranh luận với các chủ đất tư nhân. Những nỗ lực của Obama trong việc mua đất tư nhân ở thung lũng Rio Grande đã phải chuyển sang nhiệm kỳ của Trump.

Chính quyền Trump dường như đang chuẩn bị cho cuộc chiến pháp lý, trong đó họ yêu cầu thêm luật sư để xử lý các trường hợp như vậy trong đề nghị ngân sách của mình.

Trong nỗ lực thực thi sắc lệnh nhập cư, Sessions cũng thông báo rằng Bộ tự pháp sẽ bổ sung 50 thẩm phán nhập cư vào Tòa án trong năm nay, và thêm 75 thẩm phán vào năm 2018.

Trước những thách thức không nhỏ nêu trên, chưa rõ chính quyền Trump sẽ xây bức tường biên giới ra sao. Nhưng với  chuyến thị sát tới vùng biên giới này của Tổng chưởng lý Sessions, có thể tin rằng Tổng thống Trump và các cộng sự của mình vẫn đang nỗ lực hiện thức hóa những gì đã hứa với cử tri trong chiến dịch tranh cử 2016.

Xuân Thành (tổng hợp)

Xem thêm: