Chuyên gia cảnh báo hợp tác của ĐCSTQ với Nga có thể gây chiến tranh thế giới

Chuyên gia về Trung Quốc Gordon Chang nhận định việc Nga xâm lược Ukraine có thể gây chiến tranh thế giới, diễn biến mới này giúp Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) mạnh mẽ hơn lợi dụng tình hình để phục vụ tham vọng.  

Gần đây trong chương trình truyền hình “Ngã tư đường” của Epoch TV, chuyên gia về Trung Quốc người Mỹ gốc Hoa là ông Gordan Chang chia sẻ: “Chúng tôi không ngờ Putin thực sự xâm lược Ukraine. Vì thế giới bây giờ rất khác, chúng ta phải bỏ qua những giả định của mình, phải hành động để bảo vệ chính mình”.

Ông Chang cho rằng có 2 lý do khiến xung đột quân sự ở Ukraine có thể biến thành xung đột toàn cầu: nhìn từ phía Nga, Putin sẽ không dừng lại ở Ukraine mà có thể tấn công các nước thành viên NATO và gây bất ổn cho cả Đông Âu; mặt khác còn có ĐCSTQ, khả năng cao sẽ đoàn kết với Nga để chống lại Mỹ.

Liên quan đến tuyên bố của Putin đặt các lực lượng hạt nhân của Nga trong tình trạng báo động cao, làm gia tăng căng thẳng và làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến tranh hạt nhân có thể xảy ra, ông Chang nói: “Tôi không thể khẳng định, nhưng không thể loại trừ điều tồi tệ nhất… ngoài sức tưởng tượng”.

Năng lực lãnh đạo yếu của Mỹ gây nguy cơ Thế chiến thứ Ba

Khi Nga xâm lược và chia cắt Ukraine, nhiều nước mong đợi nước Mỹ trong vai trò lãnh đạo thế giới sẽ có thể phát huy. Nhưng ông Chang nói rằng mô hình phản ứng của Mỹ ngay từ đầu là “rất đáng lo ngại”. Nếu chính quyền Biden muốn chứng tỏ họ “nghiêm túc” trong răn đe Putin, vậy thì tổng thống nên hành động từ trước cuộc xâm lược xảy ra. Ông Chang chỉ trích:

“Ông ấy có thể loại bỏ ngân hàng của họ khỏi hệ thống SWIFT trước khi những người lính Nga đầu tiên tiến vào Ukraine; ông ấy có thể chặn đường ống Nord Stream 2; không chỉ cắt đứt hoàn toàn Nga khỏi hệ thống Ngân hàng Thế giới mà còn hoàn toàn cắt đứt Nga khỏi hệ thống kinh tế toàn cầu; ông ấy có thể truy nã Putin; có thể đưa ra thông báo đỏ tại Interpol.”

• SWIFT chính thức loại 7 ngân hàng chủ chốt của Nga

“Nhưng ông Biden đã không làm thế… Ông ấy chỉ áp đặt các biện pháp trừng phạt sau khi họ xâm lược, nhưng khi đó thì đã quá muộn.”

Với suy nghĩ đó, chuyên gia Gordan Chang cho rằng Mỹ đã không nỗ lực trong sử dụng quyền lực. Điều này khiến ông liên tưởng:

“Chúng ta đang chứng kiến ​​màn kịch tương tự từng dẫn đến Thế chiến thứ Hai ở châu Âu.”

“Trung Quốc (ĐCSTQ) nhận thấy điều này, thấy sự thất bại trong chính sách của Mỹ và theo đó cũng cố niềm tin rằng có thể hành động đối với Đài Loan…”

“Vì vậy, có thể cùng một lúc xảy ra xung đột ở cả hai đầu của hai đại lục Âu-Á. Chúng tôi có thể thấy các lực lượng ủy thác của họ như Triều Tiên, Iran, Pakistan, thậm chí cả Algeria sẽ cuốn vào… Vâng, đó sẽ là Thế chiến thứ Ba.”

ĐCSTQ và Nga đang ở trên cùng một con thuyền

Chuyên gia Gordan Chang cho biết, ĐCSTQ sẽ không bao giờ chấp nhận chỉ là kẻ quan sát nhạy bén đằng sau hậu trường. Những năm gần đây ĐCSTQ đã tăng cường quan hệ với Nga. Trước lễ khai mạc Thế vận hội Bắc Kinh, nhà lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình đã tiếp Tổng thống Putin với tư cách là khách mời cao cấp nhất của Thế vận hội. Trong một tuyên bố chung được đưa ra sau cuộc hội đàm giữa ông Tập và ông Putin, họ tuyên bố rằng tình bạn của họ “không có giới hạn”.

Ông Chang chỉ ra, tuyên bố chung dài 5.000 chữ được phát hành sau đó đã mô tả mối quan hệ giữa hai nước là “liên minh chính trị và quân sự tốt hơn thời Chiến tranh Lạnh”. Điều này được ông chỉ ra là một thuật ngữ của Moscow và Bắc Kinh đã chấp nhận, vì cơ bản đó là mô tả khá tốt về vị trí của họ ngày nay.

Nhà quan sát này nhận định việc ĐCSTQ ủng hộ ông Putin dường như là “không thể khác”. Gần đây, Bộ Ngoại giao ĐCSTQ đã chỉ trích các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga và cho biết nước này sẽ tiếp tục thương mại bình thường với Nga trên cơ sở các bên cùng có lợi.

Cuộc gặp hồi tháng Hai giữa ông Putin và ông Tập cũng dẫn đến một thỏa thuận dầu khí mới trị giá gần 118 tỷ USD. Một hợp đồng khác được ký vào ngày 18/2 để trong vài năm tới, ​​Nga cung cấp cho Trung Quốc 100 triệu tấn than. Vào ngày Nga tấn công, Trung Quốc cũng dỡ bỏ các hạn chế nhập khẩu lúa mì đối với Moscow.

Ông Gordan Chang nhận định, Nga và ĐCSTQ hiện đang tạo thành một mặt trận thống nhất ứng phó với Mỹ và toàn thế giới. Những tháng gần đây, họ đã nhiều lần tổ chức các cuộc tập trận chung. Tháng 8 năm ngoái quân đội Nga lần đầu được trang bị thiết bị quân sự của Trung Quốc.

“Thực tế hiện nay ĐCSTQ và Nga đang ở trên cùng một con thuyền. Đó là bởi vì họ nhận thấy có chung lợi ích cũng như địch thủ, hai thế lực này tạo nên một liên minh đối đầu với thế giới”, ông Chang cảnh báo.

Thời điểm tồi tệ nhất trong lịch sử

Ông Chang còn cho biết, một ngày trước khi ông Putin và ông Tập gặp nhau, phát ngôn viên Ned Price của Bộ Ngoại giao Mỹ đã cảnh báo các công ty Trung Quốc không nên giúp Nga né tránh các lệnh trừng phạt nếu Nga có hành động xâm lược. Nhưng ngay ngày hôm sau, Nga và Trung Quốc thiết lập quan hệ đối tác [tại Thế vận hội Bắc Kinh]. Điều này ở mức độ nhất định làm nổi bật thái độ của họ.

Ông nói: “Hãy nhớ rằng trong suốt năm 2021, ĐCSTQ không ngừng tuyên bố rằng Mỹ không thể ngăn cản họ. Vì vậy, điều này về cơ bản có nghĩa là Bắc Kinh nhấn mạnh với thế giới: ‘Chúng tôi sẽ làm những gì chúng tôi muốn’”.

Một cố vấn chính sách cấp cao của Nhà Trắng hôm 28/2 tiết lộ, rằng trước khi Nga xâm lược Ukraine, các quan chức Nhà Trắng đã cố gắng liên hệ với giới chức ĐCSTQ với hy vọng họ có thể giúp thúc giục ông Putin từ chức để tránh chiến tranh, nhưng Bắc Kinh quyết định không can thiệp.

Hôm thứ Tư (2/3), tờ New York Times đưa tin  rằng các quan chức Trung Quốc đã nói với các quan chức cấp cao của Nga không được xâm lược Ukraine trước khi Thế vận hội Mùa đông kết thúc, trích dẫn các quan chức cấp cao trong chính quyền của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden cũng như một quan chức châu Âu. Báo cáo nói rằng Bắc Kinh có một số hiểu biết trực tiếp về các kế hoạch hoặc ý định chiến tranh của Nga trước khi cuộc xâm lược bắt đầu vào tuần trước, bốn ngày sau lễ bế mạc Thế vận hội.

Khi được hỏi trong một cuộc họp báo hôm thứ Năm, ĐCSTQ đã bác bỏ báo cáo này. Phát ngôn viên Uông Văn Bân của phía ĐCSTQ cho biết: “Báo cáo của New York Times hoàn toàn là tin giả.”

Nguy cơ từ ĐCSTQ đối với nước Đài Loan dân chủ ngày càng nổi rõ. Một ngày sau khai mạc Thế vận hội Bắc Kinh, giới chức quốc phòng Đài Loan đã cho biết, vào ngày 5/2 có máy bay dân sự của ĐCSTQ đã bay vào khu vực phòng thủ của đảo Dongyin do Đài Loan kiểm soát, có thể để dò phản ứng quân sự của Đài Loan. Trong 2 năm qua máy bay quân sự của ĐCSTQ cũng thường xuyên bay vào Vùng Nhận dạng Phòng không của Đài Loan.

“Đó thực sự là động thái leo thang”, ông Gordan Chang nói về vụ việc này.

Ông lưu ý rằng giai đoạn hiện tại gợi nhớ đến cuối những năm 1930: “Dù sống ở bất cứ nơi nào trên thế giới cũng đều cảm thấy nguy hiểm”; “Nhưng hồi đó ít nhất vẫn còn tia hy vọng các nhà lãnh đạo sẽ hoàn thành công việc. Sau đó tất cả chúng ta đều biết rằng điều tồi tệ nhất đã xảy ra, và thực tế xảy ra tồi tệ hơn nhiều những gì mọi người tưởng tượng trước đó. Tình cảnh hiện nay đã gần tương tự, hoặc thậm chí vượt qua giai đoạn đó vào thời điểm đó”.

Ông Gordan Chang bày tỏ lo ngại: “Tôi không nghĩ hiện nay có nhà lãnh đạo phương Tây nào đủ sức để ngăn chặn hiện trạng đang xảy ra, có nghĩa là chúng ta đang ở thời điểm tồi tệ nhất trong lịch sử”.