Hàng nghìn người biểu tình phản đối trao quyền tự trị cho đông Ukraine

Hàng nghìn người dân đã tập trung tại quảng trường chính tại thủ đô Kiev, Ukraine hôm Chủ Nhật (6/10) để biểu tình phản đối thỏa thuận của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy với Nga về trao quyền tự trị cho khu vực miền đông Ukraine đang do phiến quân thân Nga kiểm soát.

Những người biểu tình coi kế hoạch hòa bình giữa Ukraine và Nga là sự đầu hàng toàn diện của Kiev trước Moscow về vấn đề xung đột tại đông Ukraine đã kéo dài 5 năm.

Theo VOA, hôm thứ Ba (1/10), Ukraine, Nga và hai trung gian hòa giải Đức và Pháp đã ký thỏa thuận sơ bộ với các phần tử ly khai tại đông Ukraine về hướng dẫn tổ chức các cuộc bầu cử địa phương tại đông Ukraine.

Tổng thống Ukraine Zelenskiy mô tả thỏa thuận nêu trên là bước trung gian cần thiết hướng tới việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh với các nhà lãnh đạo Nga, Pháp và Đức để thúc đẩy thỏa thuận hòa bình cho cuộc xung đột dai dẳng từ năm 2014.

Theo Reuters, sau thỏa thuận hôm 1/10, Ukraine cũng đã đồng ý nối lại đường dây liên lạc với các chiến binh ly khai thân Nga tại đông Ukraine.

Tuy nhiên, đối với nhiều người Ukraine, những biện pháp nêu trên đại diện cho một sự phản bội lớn của ông Zelenskiy – người vừa đắc cử tổng thống Ukraine vào tháng Tư.

“Đây là khởi đầu của một sự đầu hàng toàn diện của Ukraine,” ông Roman, 53 tuổi – lính tình nguyện chiến đấu tại Donbass nói với Reuters.

Nhà lập pháp Yana Zinkevych, thành viên đảng “Đoàn kết Châu Âu” của cựu Tổng thống Petro Poroshenko cũng tham gia cuộc tập trung tại Kiev hôm 6/10 và có bài phát biểu trước đông đảo người dân.

Bà Yana Zinkevych nói: “Đây là công thức của Putin, đây là những thứ bảo vệ lợi ích của Nga, không bảo vệ lợi ích của chúng ta, chúng ta phải chiến đấu và ngăn chặn thực thi nó.”

VOA ghi nhận tại thành phố Kharkiv, đông Ukraine, nơi Kiev vẫn kiểm soát, cũng có khoảng 300 người tập hợp bên ngoài trụ sở hành chính khu vực hôm 6/10 để phản đối kế hoạch bầu cử.

Thành viên của các tổ chức công cộng, các nhà hoạt động, và đại diện của các đảng chính trị đã tham gia vào cuộc tập trung phản đối chính quyền Zelenskiy tại Kharkiv.

Yêu cầu chính của họ là cần tổ chức một phiên họp bất thường của Hội đồng Khu vực Kharkiv để đưa ra khiếu nại chính thức chống lại kế hoạch bầu cử nhằm trao quyền tự trị cho khu vực này.

Tuần trước, Tổng thống Zelenskiy nói rằng ông sẽ sớm thảo luận thỏa thuận hòa bình cho Donbass trong các cuộc hội đàm 4 bên với Nga, Đức và Pháp. Ông Zelenskiy nói thêm rằng bất kỳ cuộc bầu cử nào tại Donbass sẽ chỉ được tổ chức sau khi tất cả binh lính Nga đã rút lui. Nga trước nay vẫn phủ nhận việc họ đồn trú quân tại đông Ukraine.

“Không thể có và sẽ không có cuộc bầu cử nào được tổ chức khi [mạng sống người dân vẫn bị đe dọa],” Reuters dẫn lời ông Zelenskiy.

VOA nhận định ngay cả khi ký kết được thỏa thuận hòa bình với Nga, ông Zelenskiy cũng không dễ để thực thi kế hoạch bầu cử tại Donbass vì cần phải có sự chuẩn thuận của Quốc hội.

Đảng của ông Zelenskiy với 251 ghế, đang chiếm đa số trong nghị viện Ukraine, nhưng để thay đổi Hiến Pháp và trao quyền tự trị cho Donbass, cần phải có ít nhất 300 thành viên nghị viện ủng hộ.

Nhà lập pháp Inna Sovsun của Đảng Golos đối lập tuyên bố rằng: “Chúng tôi biết rằng nghị viện phải bỏ phiếu về một số quy chế đặc biệt của một số khu vực. Chúng tôi sẽ làm hết sức mình để nghị viện không ủng hộ bất cứ vị thế đặc biệt nào, bất cứ điều kiện nào mà Nga hoặc Putin áp đặt lên chúng ta.”

“Công thức duy nhất mà chúng ta sẵn sàng chấp nhận là công thức… được ghi trong Hiến pháp của chúng ta, công thức mà hàng nghìn người đã hy sinh để có được nó, đó là công thức của một nước Ukraine có chủ quyền thống nhất,” bà Inna Sovsun nói.

Trong khi đó, Điện Kremlin nói rằng họ đã phê chuẩn thỏa thuận sơ bộ với Ukraine. Hôm 6/10, ông Yury Ushakov, trợ lý của ông Putin cho biết việc ký kết Công thức Steinmeier đã tăng cơ hội cho việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh 4 bên gồm Nga, Ukraine, Pháp và Đức về hòa bình tại đông Ukraine.

Bốn nước Nga, Ukraine, Pháp và Đức chưa nối lại đàm phàn hòa bình cho đông Ukraine kể từ tháng 10/2016, theo VOA.

Xuân Thành

Xem thêm: