Nga chiếm các thành phố nhỏ ở Ukraine, nhắm tới chiếm toàn bộ khu vực Donbass

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Bảy (28/5) nhấn mạnh rằng các quốc gia châu Âu phải ngừng các biện pháp trừng phạt đối với đất nước của ông và dừng chuyển vũ khí tới Ukraine, nơi Moscow tuyên bố lực lượng của họ đã chiếm được một thành phố phía đông khác trong mục tiêu chiếm toàn bộ khu vực Donbass đang tranh chấp, AP đưa tin.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov cho biết thành phố Lyman đã được “giải phóng hoàn toàn” bởi một lực lượng chung gồm các binh sĩ Nga và lực lượng ly khai do Điện Kremlin hậu thuẫn.

Lyman, có dân số khoảng 20.000 người trước khi Nga xâm lược Ukraine vào ngày 24 tháng 2, đóng vai trò là một trung tâm đường sắt trong vùng. Hệ thống xe lửa của Ukraine đã vận chuyển vũ khí và sơ tán công dân trong chiến tranh, và việc kiểm soát thành phố nhỏ này được cho là sẽ mang lại cho quân đội Nga thêm đà tiến để chiếm thêm các khu vực lớn hơn do Ukraine nắm giữ.

Trong khi đó, Điện Kremlin cho biết ông Putin đã tổ chức một cuộc điện đàm ba chiều với các nhà lãnh đạo của Pháp và Đức, trong đó ông phản đối việc tiếp tục chuyển vũ khí của phương Tây cho Ukraine và đổ lỗi rằng các lệnh trừng phạt của phương Tây đã gây ra sự gián đoạn việc cung cấp lương thực trên thế giới.

Trong cuộc điện đàm kéo dài 80 phút, Thủ tướng Đức Olaf Scholz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã thúc giục Nga thực hiện lệnh ngừng bắn ngay lập tức và rút quân, theo người phát ngôn của thủ tướng. Cả hai đều thúc giục ông Putin tham gia vào các cuộc đàm phán trực tiếp nghiêm túc với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky để chấm dứt giao tranh, người phát ngôn cho biết.

Điện Kremlin cho biết nhà lãnh đạo Nga khẳng định “sự cởi mở của phía Nga đối với việc nối lại đối thoại”. Ba nhà lãnh đạo đã đồng ý giữ liên lạc, theo bản tin từ phía Nga.

Nhưng những bước tiến gần đây của Nga ở Donetsk và Luhansk thuộc khu vực Donbass, có thể thúc đẩy ông Putin tiếp tục theo đuổi các mục tiêu quân sự của mình ở Ukraine. 

“Nếu Nga thành công trong việc tiếp quản những khu vực này, rất có thể Điện Kremlin coi đây là một thành tựu chính trị đáng kể và được người dân Nga coi là biện minh cho cuộc xâm lược”, Bộ Quốc phòng Anh cho biết trong một đánh giá hôm thứ Bảy.

Hôm thứ Ba, quân đội Nga cũng đã đánh chiếm Svitlodarsk, một đô thị nhỏ có nhà máy nhiệt điện, đồng thời tăng cường nỗ lực bao vây và đánh chiếm thành phố lớn hơn là Sievierodonetsk.

Giao tranh tiếp tục vào thứ Bảy xung quanh Sievierodonetsk và thành phố Lysychansk gần đó. Đây là những khu vực chính cuối cùng nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine ở tỉnh Luhansk. 

Tổng thống Zelensky đã gọi tình hình ở miền Đông là “khó khăn,” nhưng bày tỏ tin tưởng đất nước của ông sẽ thắng thế với sự trợ giúp từ vũ khí và các biện pháp trừng phạt của phương Tây.

“Nếu những kẻ chiếm đóng nghĩ rằng Lyman hoặc Sievierodonetsk sẽ là của họ thì họ đã nhầm. Donbas sẽ thuộc về người Ukraine,” ông nói.

Thống đốc Luhansk đã cảnh báo rằng binh lính Ukraine có thể phải rút lui khỏi Sievierodonetsk để tránh bị bao vây, nhưng hôm thứ Bảy báo cáo rằng họ đã đẩy lùi một cuộc tấn công.

Thống đốc Serhii Haidai cho biết: “Chúng tôi đã đẩy lùi được người Nga về vị trí cũ của họ. “Tuy nhiên, họ không từ bỏ nỗ lực bao vây quân đội của chúng tôi và làm gián đoạn hậu cần trong khu vực Luhansk.”

Phát biểu trên kênh truyền hình Ukraine vào cuối ngày thứ Bảy, thống đốc cho biết người Nga đã chiếm giữ một khách sạn ở ngoại ô Sievierodonetsk. Sự tiến công của các lực lượng Nga làm dấy lên lo ngại rằng người dân địa phương sẽ phải trải qua nỗi kinh hoàng giống như người dân ở thành phố cảng phía đông nam Mariupol trong những tuần trước khi nó thất thủ.

Thị trưởng Sievierodonetsk, ông Oleksandr Striuk, hôm thứ Sáu cho biết khoảng 1.500 thường dân trong thành phố với dân số khoảng 100.000 người trước chiến tranh đã chết từ đầu cuộc chiến, bao gồm cả do thiếu thuốc hoặc vì những căn bệnh không thể chữa trị. Ông Striuk cho biết khoảng 12.000 đến 13.000 cư dân vẫn còn ở trong thành phố.

Trong khi đó, hải quân Ukraine cho biết vào sáng thứ Bảy rằng các tàu của Nga tiếp tục chặn tàu hàng hải dân sự trong vùng biển của biển Đen và biển Azov dọc theo bờ biển phía nam của Ukraine, “biến chúng thành một khu vực thù địch”.

Cuộc chiến ở Ukraine đã gây ra tình trạng thiếu lương thực toàn cầu vì nước này là nước xuất khẩu ngũ cốc và các mặt hàng khác. Cả Moscow và Kyiv đã đưa ra những cáo buộc đổ lỗi cho bên kia.

Dịch vụ báo chí của Lực lượng Hải quân Ukraine mới đây cũng cho biết hai tàu sân bay tên lửa của Nga “có khả năng mang tới 16 tên lửa” đã sẵn sàng hoạt động ở Biển Đen. Bản tin nói rằng chỉ những tuyến đường vận chuyển đã được thiết lập thông qua các hiệp ước đa phương mới có thể được coi là an toàn.

Các quan chức Ukraine đã thúc ép các quốc gia phương Tây cung cấp thêm các loại vũ khí mạnh và tinh vi hơn, đặc biệt là các hệ thống tên lửa tầm xa. Bộ Quốc phòng Mỹ chưa xác nhận một báo cáo hôm thứ Sáu của CNN nói rằng chính quyền Biden đang chuẩn bị gửi các hệ thống tên lửa tầm xa tới Ukraine.

Tuy là tin tức chưa được xác nhận, nhưng Đại sứ Hoa Kỳ của Nga hôm thứ Bảy đã coi động thái đó là “không thể chấp nhận được”.

Một bài đăng trên Telegram của kênh chính thức của Đại sứ quán Nga trích dẫn Anatoliy Antonov, nhà ngoại giao hàng đầu của Moscow tại Washington, nói rằng “việc bơm vũ khí chưa từng có vào Ukraine làm tăng đáng kể nguy cơ leo thang xung đột”.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết hải quân Nga đã phóng thành công một tên lửa siêu thanh mới từ Biển Barents. Bộ cho biết tên lửa hành trình siêu thanh Zircon được phát triển gần đây đã tấn công mục tiêu cách đó khoảng 1.000 km.

Nếu được xác nhận, vụ phóng có thể gây rắc rối cho các chuyến hải hành của NATO ở Bắc Cực và Bắc Đại Tây Dương. Zircon, được mô tả là tên lửa phi đạn đạo nhanh nhất thế giới, có thể được trang bị đầu đạn hạt nhân hoặc thông thường và được cho là không thể bị ngăn chặn với các hệ thống phòng thủ chống tên lửa hiện tại.

Lê Vy (theo AP)