Nga đàm phán vũ khí hạt nhân với Mỹ, củng cố quan hệ quân sự chặt chẽ hơn với TQ

Trong khi các nhà ngoại giao Nga thảo luận về việc không phổ biến vũ khí hạt nhân với những người đồng cấp từ Hoa Kỳ, người đứng đầu lực lượng vũ trang Nga và Trung Quốc cũng đã củng cố mối quan hệ chặt chẽ hơn trong một cuộc họp riêng biệt, một dấu hiệu khác về sự liên kết giữa hai đối thủ hàng đầu của Washington.

Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo hôm thứ Tư rằng một phái đoàn do Thứ trưởng Wendy Sherman dẫn đầu đã gặp một nhóm người Nga do Thứ trưởng Ngoại giao Sergei Ryabkov dẫn đầu tại Geneva để đánh dấu sự khởi đầu của Đối thoại ổn định chiến lược Mỹ – Nga, được nêu trong hội nghị thượng đỉnh hồi tháng trước giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng thống Nga Vladimir Putin.

“Phái đoàn Hoa Kỳ đã thảo luận về các ưu tiên chính sách của Hoa Kỳ và môi trường an ninh hiện tại, nhận thức của quốc gia về các mối đe dọa đối với sự ổn định chiến lược, triển vọng kiểm soát vũ khí hạt nhân mới và định dạng cho các phiên Đối thoại Ổn định Chiến lược trong tương lai”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ned Price cho biết trong một tuyên bố.

Ông mô tả các cuộc thảo luận là “chuyên nghiệp và thực chất”, đồng thời cho biết hai bên đã đồng ý gặp lại vào tháng 9 cho một cuộc họp toàn thể.

Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, quyết định hội đàm lại cho thấy các bên hiểu cần phải giải quyết các tranh chấp về kiểm soát vũ khí, trong đó có hiệp ước hạn chế tên lửa tầm trung.

“Chúng tôi biết rằng chúng tôi có trách nhiệm với tư cách là các quốc gia có vũ khí hạt nhân lớn nhất trong việc tìm cách cải thiện sự ổn định chiến lược để đối phó với cấu trúc kiểm soát vũ khí đang xuống cấp”, quan chức giấu tên cho biết.

Điều đó bao gồm việc đối phó với các mối đe dọa do “các công nghệ mới xuất hiện có thể làm đảo lộn sự ổn định chiến lược”, quan chức này nói. Những mối đe dọa mới bao gồm vũ khí được điều khiển bằng trí thông minh nhân tạo, các cuộc tấn công mạng vào các hệ thống vũ khí hạt nhân hiện có và các vũ khí bí truyền hơn như vũ khí siêu thanh trên không hoặc dưới nước.

Vào tháng 2, Nga và Mỹ đã gia hạn thêm 5 năm cho hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân New START song phương vài ngày trước khi hiệp ước này hết hiệu lực. Hiệp ước này giới hạn số lượng đầu đạn hạt nhân chiến lược, tên lửa và máy bay ném bom mà Nga và Mỹ có thể triển khai.

Theo các nhà quan sát, Mỹ đang tìm cách mở rộng chương trình nghị sự kiểm soát vũ khí để bao gồm cả Trung Quốc.

Những lo ngại của Hoa Kỳ về kho vũ khí của Trung Quốc đã gia tăng trong những tháng gần đây, sau khi các nhà phân tích tại Trung tâm Nghiên cứu Không phổ biến Vũ khí James Martin và Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ phát hiện ra việc xây dựng các căn cứ tên lửa và hầm chứa có khả năng hạt nhân tại Trung Quốc.

Bộ Tư lệnh Chiến lược Hoa Kỳ, cơ quan giám sát bộ ba hạt nhân của nước này, đã phản ứng với tiết lộ mới nhất hôm thứ Ba với sự lo lắng.

“Đây là lần thứ hai trong hai tháng công chúng phát hiện ra điều chúng ta thường nói lâu nay về việc thế giới phải đối mặt với một mối đe dọa đang lớn dần và bức màn bí mật bao quanh nó,” U.S. STRATCOM viết trên Twitter.

Nhưng trong khi căng thẳng của Hoa Kỳ với Nga và Trung Quốc làm phức tạp các nỗ lực cả song phương và đa phương, thì Moscow và Bắc Kinh vẫn đều đặn tăng cường quan hệ đối tác chiến lược.

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa đã gặp nhau hôm 28/7 để hội đàm tại Dushanbe.

Ông Shoigu nói: “Bất chấp những thách thức do đại dịch mang lại trên toàn thế giới, chúng tôi đã cố gắng tìm ra những cách tương tác mới và tiếp tục hợp tác hiệu quả”.

Ông cũng thay mặt các lực lượng vũ trang Nga nhận lời mời tham dự các cuộc tập trận của quân đội Trung Quốc dự kiến ​​vào tháng tới.

Tháng sau, Tổ chức Hợp tác Thượng Hải, bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Pakistan, Nga, Tajikistan và Uzbekistan sẽ tổ chức các cuộc tập trận an ninh chung mang tên “Sứ mệnh Hòa bình 2021”.

Nga đã duy trì các hiệp ước phòng thủ chung với Kazakhstan, Kyrgyzstan và Tajikistan như một phần của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), nhưng Moscow đã củng cố cam kết can dự ở Trung Á trong bối cảnh nghi ngờ rằng Washington đang tìm cách thiết lập một chỗ đứng mới trong khu vực khi quân đội Mỹ rút khỏi Afghanistan sau hai thập kỷ giao tranh.

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc đã nói với người đồng cấp Nga rằng hai quốc gia đã “duy trì mối quan hệ song phương bền chặt và vững chắc, trở thành một lực lượng ổn định quan trọng của thế giới ngày nay.”

“Ông Ngụy đề nghị rằng hai bên cần tiếp tục tăng cường hợp tác chiến lược toàn diện và duy trì sự phát triển ổn định và ở cấp độ cao của quan hệ Trung – Nga”, theo bản tin của Trung Quốc.

Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác nhiều hơn trong các vấn đề khu vực dựa trên các sự kiện gần đây ở Afghanistan.

Tương tác mới nhất giữa Nga và Trung Quốc diễn ra sau khi hai quốc gia kỷ niệm 20 năm Hiệp ước láng giềng tốt và hợp tác thân thiện vào đầu tháng này.

Ông Putin và ông Tập đã ca ngợi sự kiện này vào tháng trước trong khi chính thức gia hạn hiệp ước thêm 5 năm. 

Xuân Lan (t/h)

Xem thêm: