Nhật Bản dự toán ngân sách quốc phòng “khổng lồ”, đột phá về công nghệ siêu thanh

Tân Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Yasushi Hamada đã nhấn mạnh rằng quốc phòng Nhật Bản sẽ được tăng cường cả về chất và lượng. Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã chuẩn bị ngân sách quốc phòng cho năm 2023, có thể trên 5.500 tỷ yên (khoảng 41,35 tỷ USD). Cơ quan Thám hiểm Hàng không Vũ trụ Nhật Bản đã đạt được bước đột phá trong công nghệ quan trọng siêu thanh. Nhật Bản đang hợp tác với Anh phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6.

Nhật Bản sẽ tăng cường quốc phòng cả về chất và lượng

Theo Kyodo News, nội các được cải tổ lần thứ hai của Chính phủ Nhật Bản thời Thủ tướng Kishida Fumio sẽ chính thức ra mắt vào ngày 12/8/2022. Tại lễ nhậm chức, Bộ trưởng Quốc phòng mới Yasuichi Hamada đã đề cập đến các hoạt động quân sự của Đảng Cộng sản Trung Quốc, nhấn mạnh rằng để bảo vệ Nhật Bản khỏi những nguy cơ phức tạp về an ninh thì chất lượng và số lượng của quốc phòng Nhật Bản phải được tăng cường.

Chính phủ Kishida cũng đã tổ chức cuộc họp 4 bộ trưởng đầu tiên của Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC) sau khi nội các được cải tổ lần thứ hai nhậm chức, họ cùng thảo luận về tình hình ở Đông Á nơi căng thẳng gia tăng do các cuộc tập trận quân sự của ĐCSTQ xung quanh Đài Loan.

Ông Hamada một lần nữa lên án việc Đảng Cộng sản Trung Quốc phóng tên lửa đạn đạo vào vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Nhật Bản, nói rằng “Đây là một hành động rất đáng sợ”. Ông cũng đề cập đến các động thái quân sự của Nga và Triều Tiên, cho rằng “việc xây dựng quan hệ hợp tác với nhiều nước cũng là một vấn đề quan trọng” ngoài việc nâng cao năng lực quốc phòng của chính Nhật Bản và củng cố liên minh Mỹ – Nhật.

Tân Bộ trưởng Hamada từng là Phó giám đốc Lực lược Phòng vệ Nhật Bản trong thời kỳ nội các Koizumi vào năm 2003, khi đó Giám đốc Lực lược Phòng vệ Nhật Bản là Shigeru Ishiba. Ông Hamada từng là Bộ trưởng Quốc phòng trong Nội các Aso từ năm 2008 – 2009, cũng là thành viên nòng cốt của “Nhóm Quốc phòng mới” trong Quốc hội Nhật Bản.

Vào ngày 27/8/2022, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba đã cùng tân Bộ trưởng Quốc phòng Yasukazu Hamada dẫn đầu một nhóm nghị sĩ liên đảng đến thăm Đài Loan.

Ngân sách quốc phòng Nhật Bản năm 2023 có thể trên 5.500 tỷ yên

Vào ngày 3/8/2022, dự toán ngân sách năm 2023 do Bộ Quốc phòng Nhật Bản đưa ra đã được tiết lộ. Theo Kyodo News, dự toán sẽ tăng cường “khả năng tác chiến xuyên lĩnh vực” trong các lĩnh vực mới như đất liền, trên biển và trên không, vũ trụ và không gian mạng, đồng thời cũng sẽ tăng cường “khả năng phòng thủ dự phòng” và các phương tiện bay không người lái có thể tấn công từ ngoài phạm vi của đối thủ.

Theo một số nguồn tin chính phủ và đảng phái liên quan, Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã đề xuất trong vòng 5 năm tăng cường triệt để khả năng quốc phòng của Nhật Bản, qua đó yêu cầu ngân sách quốc phòng ước tính sẽ được điều chỉnh ở mức cao kỷ lục 5.500 tỷ yên (khoảng 41,35 tỷ USD).

Trong số các chi phí quốc phòng có nhiều “hạng mục và yêu cầu” với số tiền chưa thể xác định rõ như trang thiết bị mới, vì thế số tiền cuối cùng có thể tăng lên đến 6.000 tỷ yên.

Phương châm cơ bản nêu rõ phải đảm bảo “lợi thế bất đối xứng” ngăn chặn xâm lược bằng cách tấn công vào điểm yếu của kẻ thù mạnh; ngoài khả năng tác chiến trên xuyên lĩnh vực, các chức năng chỉ huy và kiểm soát và liên quan đến thông tin sẽ được tăng cường.

Để tăng cường khả năng phòng thủ bên ngoài khu vực phòng thủ, Bộ Quốc phòng Nhật Bản sẽ bổ sung phí dự án cho tầm bắn của tên lửa chống hạm đối đất loại 12 của lực lượng phòng vệ lục địa, đồng thời sẽ bố trí cho việc mua máy bay không người lái, ngoài ra là kinh phí liên quan cho “tàu sân bay hệ thống Aegis” thay thế chương trình hệ thống đánh chặn tên lửa Aegis trên mặt đất

JAXA phóng thử tên lửa siêu thanh với tốc độ tối đa vượt Mach 5

Theo Kyodo News, ngày 24/7/2022, Cơ quan Thám hiểm Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) đã phóng tên lửa quan sát S-520-RD1 tại Đài quan sát Không gian Uchinoura ở tỉnh Kagoshima, thử nghiệm được thực hiện để phát triển động cơ siêu thanh cố gắng đạt tốc độ gấp 5 – 6 lần tốc độ âm thanh. Hoạt động đã thành công tốt đẹp.

Tên lửa có tổng chiều dài 9,15 m, đường kính 52 cm, trọng lượng 2,6 tấn. Bộ mô phỏng động cơ gắn phía trên có thể đạt Mach 5,5 ở tốc độ vượt quá 6.500 km/h khi hạ cánh sau khi tách rời.

Có thông tin cho rằng việc phóng loại tên lửa này chủ yếu là để thử nghiệm nguyên mẫu của động cơ scramjet do Nhật Bản phát triển độc lập. Động cơ này có thể cung cấp cho tên lửa tốc độ vượt quá Mach 5 và là thành phần cốt lõi trong quá trình phát triển tên lửa siêu thanh.

Động cơ scramjet trong thiết bị thử nghiệm dài 1,8 m, đường kính 0,52 m và nặng 300 kg, chứa đầy nhiên liệu hydro và etylen, tương tự như động cơ phản lực HF2 được phát triển bởi dự án “Thử nghiệm nghiên cứu bay quốc tế tốc độ cao siêu âm” của Mỹ và Úc.

Không giống như động cơ tên lửa truyền thống, scramjet không cần mang oxy lỏng mà sử dụng oxy hít vào trong không khí trong quá trình bay để đốt cháy, vì vậy có thể giảm trọng lượng tên lửa một cách hiệu quả để tăng đáng kể lực đẩy so với động cơ tên lửa truyền thống.

Cuộc thử nghiệm của Nhật Bản là một nguyên mẫu của loại động cơ này và mục đích là thu thập nhiều dữ liệu khác nhau trong các điều kiện bay thực tế. Sau đó, nhóm thử nghiệm sẽ kết hợp các dữ liệu này với dữ liệu thu được từ thử nghiệm đường hầm gió trên mặt đất để cung cấp dữ liệu hỗ trợ cho các nghiên cứu và phát triển tiếp theo.

Bộ Quốc phòng Nhật Bản hy vọng trong vài năm tới sẽ triển khai tên lửa siêu thanh có khả năng bay với tốc độ Mach 5,5 và phóng từ 3 nền tảng: tàu ngầm, tàu nổi và máy bay. Năm 2018, Bộ Quốc phòng Nhật Bản chính thức thành lập dự án phát triển tên lửa siêu thanh, thiết lập lộ trình nghiên cứu và phát triển song hành tên lửa hành trình siêu thanh (Hypersonic Cruise Missile) và tên lửa lướt siêu thanh (Hypersonic Glide Vehicle). Trong đó tên lửa hành trình siêu thanh được phóng bằng máy bay phản lực có kích thước nhỏ, phù hợp để phóng từ bệ máy bay, dự kiến ​​lắp đặt vào năm 2030.

Anh và Nhật cùng phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6

Vào ngày 14/7/2022, Reuters đưa tin rằng Vương quốc Anh và Nhật Bản gần đạt được hợp tác để sáp nhập dự án máy bay chiến đấu Tempest và F-X của hai nước. Nguồn tin cho biết 2 nước có kế hoạch đạt được thỏa thuận về một dự án chung mới vào cuối năm 2022.

Dự án máy bay chiến đấu Tempest ban đầu được dẫn đầu bởi BAE Systems của Anh; dự án máy bay chiến đấu F-X ban đầu do Mitsubishi Heavy Industries của Nhật Bản dẫn đầu.

Thông tin cho biết đây sẽ là lần đầu tiên từ sau Thế chiến thứ II, nước Nhật tìm kiếm một quốc gia khác ngoài Mỹ tham gia vào một dự án phát triển quân sự, cũng là sự hợp tác lớn đầu tiên giữa Nhật Bản và Vương quốc Anh, vượt xa cả mong đợi trước đó của hai nước.

Một nguồn tin cho biết Anh và Nhật Bản sẽ đạt được quan hệ đối tác bình đẳng trong một dự án tiêu tốn hàng chục tỷ USD.

Một nguồn tin khác cho biết, Anh sẽ ưu tiên cho thị trường châu Âu, trong khi Nhật Bản sẽ quan tâm đến thị trường châu Á. Việc hợp tác phát triển sẽ làm tăng chi phí phát triển, trong khi tìm kiếm xuất khẩu sẽ tăng sản lượng để hạ giá mỗi máy bay.

Nguồn tin nhấn mạnh rằng sự thay đổi trong chính sách công nghiệp quân sự của Nhật Bản được thúc đẩy từ thời cựu Thủ tướng Shinzo Abe – người bị ám sát vào ngày 8/7, tuy nhiên Thủ tướng đương nhiệm Fumio Kishida cũng không khác quan điểm khi nhấn mạnh rằng Nhật Bản sẽ tăng đáng kể “chi tiêu quốc phòng”.

Trước thông tin trên, Bộ Quốc phòng Nhật Bản trả lời: “Chúng tôi hy vọng sẽ quyết định hợp tác như thế nào vào cuối năm nay và đang xem xét các khả năng khác nhau”.

Theo ước tính của các quan chức Bộ Quốc phòng Nhật Bản, tổng chi phí của chương trình tiêm kích F-X sẽ lên tới 40 tỷ USD, trong đó 700 triệu USD đã được phân bổ cho nghiên cứu và phát triển vào năm 2022. Dự án máy bay chiến đấu Tempest do BAE Systems dẫn đầu đã được lên kế hoạch nhận ngân sách chính phủ 2,5 tỷ bảng Anh vào trước năm 2025.

Vào ngày 29/7/2021, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace thông báo việc ký hợp đồng trị giá 250 triệu bảng Anh (khoảng 349 triệu USD) tại nhà máy Wharton của BAE Systems, mục đích để phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6 Tempest của Anh.

Hợp đồng này là một phần trong khoản đầu tư hơn 2 tỷ bảng Anh trong vòng 4 năm tới của Chính phủ Anh vào Tempest thế hệ thứ 6, đánh dấu sự phát triển của giai đoạn đánh giá và ý tưởng.

Vào ngày 31/10/2020, Bộ Quốc phòng Nhật Bản thông báo họ đã ký hợp đồng với Mitsubishi Heavy Industries để chế tạo máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6 mới của nước này. Máy bay chiến đấu mới được đặt tên là F-X, dựa trên nỗ lực sản xuất máy bay chiến đấu bản địa trước đây của Nhật Bản để cuối cùng có thể thay thế các máy bay chiến đấu cũ hơn như F-2 và các máy bay chiến đấu tiên tiến hiện nay như F-35 Lightning II của Lockheed Martin.