Ông Vương Nghị thăm Nga và toan tính của ông Tập Cận Bình

Nhân kỷ niệm một năm ngày Tổng thống Nga Putin phát động xâm lược Ukraine, nhà ngoại giao hàng đầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Vương Nghị đã thăm Moscow. Phía Nga cho hay, Nga và Trung Quốc phải đoàn kết chống lại phương Tây. Theo những nguồn thạo tin, ông Tập Cận Bình đang có kế hoạch đến thăm Moscow trong vài tháng tới.

Vương Nghị gặp cố vấn an ninh Nga

Đài Tiếng nói nước Mỹ (VOA) đưa tin, vào ngày 21/2 quan chức đối ngoại hàng đầu Vương Nghị của ĐCSTQ đã gặp quan chức an ninh Nga Patrushev tại Moscow, hai bên được cho là đã thảo luận về cách chấm dứt cuộc chiến kéo dài gần một năm ở Ukraine.

Theo truyền thông Nga, ông Vương Nghị cho biết trong cuộc hội đàm rằng quan hệ Trung-Nga rất vững chắc, còn ông Patrushev nói rằng hai bên cần tăng cường phối hợp có hiệu quả để chống lại chế tài của phương Tây đối với Nga và Trung Quốc.

Reuters đưa tin, quan chức Nga Patrushev thân cận của ông Putin nói với ông Vương Nghị rằng Trung Quốc là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của Nga và hai nước phải đoàn kết chống lại phương Tây.

“Tôi muốn xác nhận rằng chúng tôi tiếp tục ủng hộ Bắc Kinh ở Đài Loan, Tân Cương, Tây Tạng và Hồng Kông”, ông Patrushev nói.

Nga là một trong những điểm dừng chân trong chuyến công du châu Âu của ông Vương Nghị. Trước đó, khi tham dự Diễn đàn An ninh Munich, ông Vương Nghị cho biết Trung Quốc sẽ sớm đưa ra lập trường về giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Ukraine, trong đó có việc yêu cầu các nước phương Tây ngừng gửi vũ khí cho Ukraine, nhưng đề xuất của ông đã bị nghi ngờ từ phía phương Tây.

• Chiến tranh Ukraine: Những thất bại nổi bật của Nga sau 1 năm

Ông Tập Cận Bình muốn cuộc chiến Nga-Ukraine làm tiêu hao vũ khí Mỹ

Chỉ vài ngày trước khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm ngoái, ông Putin và ông Tập đã ký kết quan hệ đối tác chiến lược “không giới hạn”. Sau khi ông Putin phát động chiến tranh xâm lược Ukraine, Bắc Kinh không những không lên án hành động xâm lược của Nga mà còn luôn cung cấp trợ giúp ngoại giao cho Nga, mua các sản phẩm dầu khí của Nga với quy mô lớn để bơm máu vào nền kinh tế Nga. Bắc Kinh cũng bán cho Nga chip bán dẫn và các sản phẩm công nghệ tiên tiến khác mà quân đội Nga đang rất cần.

Về vấn đề này, hãng thông tấn AP đưa tin rằng khi kỷ niệm một năm ngày Nga xâm lược Ukraine đang đến gần, khả năng Trung Quốc cung cấp hỗ trợ quân sự cho Nga trong cuộc xung đột ngày càng kéo dài ở Ukraine đã làm dấy lên những lo ngại mới ở các nước phương Tây.

Vào ngày 19/2, nhà bình luận Thomas Friedman của New York Times – người đoạt giải Pulitzer – là khách mời trong chương trình “Gặp gỡ truyền thông” của NBC, cảnh báo rằng ĐCSTQ có thể đẩy xung đột Nga-Ukraine thành “chiến tranh thế giới thực sự”.

Đề cập đến quan hệ Trung-Nga, ông Friedman nói: “ĐCSTQ, trước hết, họ muốn chiến tranh kéo dài vì như vậy khiến Mỹ bị trói buộc vào đó. Còn chúng ta đang bị tiêu hao vũ khí và dự trữ quân sự”.

• Gordon Chang: Quan hệ Nga-Trung khiến thế giới phân cực

Ông Tập Cận Bình dự kiến ​​thăm Nga

Tờ Wall Street Journal (WSJ) đưa tin vào ngày 21/2 rằng theo nguồn thạo tin với vấn đề này cho hay, ông Tập Cận Bình đang chuẩn bị đến thăm Moscow trong vài tháng tới và gặp ông Tổng thống Nga Putin. Một người quen thuộc với kế hoạch gặp mặt Tập-Putin nói với WSJ rằng ông Vương Nghị có thể thảo luận về lộ trình của ông Tập trong chuyến thăm Moscow.

Nguồn tin nói với WSJ rằng việc sắp xếp cho chuyến thăm của ông Tập Cận Bình vẫn đang ở giai đoạn đầu, thời gian cụ thể vẫn chưa được ấn định. Ông Tập có thể sẽ thăm Nga vào tháng 4 hoặc đầu tháng 5, khi đó Nga ăn mừng chiến thắng trong Đại Thế chiến II, năm ngoái Điện Kremlin đã so sánh nhà lãnh đạo dân cử của Ukraine với Đức quốc xã.

Trong suốt một năm chiến tranh Nga xâm lược Ukraine bùng nổ, ông Tập Cận Bình chưa hề có trao đổi gì với Tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine, nhưng lại điện đàm với ông Putin,  còn các quan chức cấp cao của Trung Quốc và Nga cũng đã có các chuyến thăm lẫn nhau. Với việc Mỹ và Liên minh châu Âu lên tiếng ủng hộ vững chắc cho Ukraine chống lại xâm lược của Nga, sự chú ý đang tập trung vào hướng quan hệ Trung-Nga.

Ngày 20/2 Tổng thống Mỹ Joe Biden đến thăm thủ đô Kyiv của Ukraine. Nhiều nhà quan sát cho rằng chuyến thăm an toàn và khéo léo của tổng thống Mỹ tới Ukraine là một biểu tượng khác cho thấy sức mạnh suy yếu trong các hoạt động quân sự của Nga.

Bắc Kinh sẽ chồng thêm khó khăn trong mục tiêu Đài Loan

Tờ WSJ cũng đưa tin rằng lập trường mới của Bắc Kinh một phần là để đối phó với sự mất lòng tin ngày càng tăng của phương Tây đối với Trung Quốc, cũng như áp lực địa chính trị hình thành xoay quanh vấn đề an ninh và công nghệ. Bắc Kinh lo ngại rằng nếu Nga phải chịu thêm những thất bại hoặc thất bại lớn trong cuộc chiến tranh Nga-Ukraine, thì đối tác Nga quan trọng trong cuộc cạnh tranh ngày càng tăng của Trung Quốc với phương Tây có thể bị suy yếu đáng kể.

Nguồn tin chỉ ra cách tiếp cận mới của ông Tập Cận Bình sẽ là phép thử đối với quan hệ Trung-Nga. Nếu ông Tập không tăng cường gây áp lực đủ mạnh đối với ông Putin thì điều đó có thể làm tổn hại thêm mối quan hệ của ông ta với các nước châu Âu.

Một số nhà phân tích chỉ ra, nhìn bề ngoài Trung Quốc và Nga dường như đang xích lại gần nhau hơn. Vấn đề là ĐCSTQ càng xích lại gần Nga thì càng khiến Mỹ và EU bất bình và cảnh giác, theo đó quan hệ Trung Quốc với phương Tây sẽ càng xấu đi. Diễn biến tình hình đó thực sự khá bất lợi cho ĐCSTQ đối với mục tiêu chiến lược trong tương lai của họ là thôn tính Đài Loan.

Ngày 16/2, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lindsey Graham bang South Carolina đã được hỏi liệu Mỹ có đủ khả năng để ngăn chặn Trung Quốc xâm lược Đài Loan hay không, ông Graham nói: “Trong kho vũ khí của chúng tôi, chúng tôi có mọi thứ để ngăn chặn được Trung Quốc xâm lược Đài Loan, chỉ cần chúng tôi sẵn sàng sử dụng”.