Pompeo từ chối để quan chức Bộ Ngoại giao khai chứng tại Hạ viện

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm thứ Ba (1/10) đã phát đi tín hiệu rằng năm quan chức đương nhiệm và cựu quan chức Bộ ngoại giao Mỹ sẽ không tham gia khai chứng liên quan tới cuộc điều tra luận tội Tổng thống Trump theo yêu cầu của đảng Dân chủ tại Hạ viện.

Ông Pompeo khẳng định yêu cầu lấy lời khai của Hạ viện từ 5 quan chức và cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ bắt đầu trong tuần này dấy lên “những quan ngại pháp lý và tố tụng đáng kể” và đặt ra nghi vấn về thẩm quyền của ủy ban Hạ viện trong việc buộc các quan chức phải xuất hiện khai chứng qua các lá thư được gửi tuần trước, theo một lá thư mà Ngoại trưởng Mỹ công bố trên Twitter của ông.

“Dựa vào những thiếu sót nghiêm trọng về mặt pháp lý và thủ tục… những ngày khai chứng theo lịch do ủy ban yêu cầu là không khả thi,” ông Pompeo viết và thêm rằng Bộ Ngoại giao “sẽ liên lạc thêm với ủy ban trong tương lai gần khi chúng tôi hiểu rõ hơn về những vấn đề này.”

Ngoại trưởng Pompeo cũng tuyên bố rằng “không có cơ sở pháp lý” cho việc đảng Dân chủ đe dọa rằng việc các quan chức Bộ Ngoại giao không cung cấp tài liệu và tham gia khai chứng theo lịch ủy ban Hạ viện đặt ra sẽ cấu thành tội cản trở cuộc điều tra luận tội. Ông Pompeo dấy lên quan ngại rằng đảng Dân chủ tại Hạ viện đang tìm cách “đe dọa” các quan chức ngoại giao với hàng loạt yêu cầu về Ukraine và các tương tác của Tổng thống Trump với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Trong lá thư gửi Chủ tịch Ủy ban Các vấn đề Đối ngoại Hạ viện Eliot Engel hôm 1/10, ông Pompeo viết: “Tôi quan ngại về các khía cạnh của yêu cầu của ông có thể được hiểu là nỗ lực đe dọa, bắt nạt và đối xử không đúng với các chuyên gia xuất sắc của Bộ Ngoại giao, bao gồm một số Cán bộ Ngoại vụ.”

“Hãy để tôi nói rõ:  Tôi sẽ không chấp nhận chiến thuật như vậy và tôi sẽ sử dụng tất cả biện pháp theo chủ quan của tôi để ngăn chặn và phơi bày bất kỳ nỗ lực bắt nạt nào đối với các chuyên gia tận tâm, những người mà tôi tự hào được lãnh đạo và làm việc cùng tại Bộ Ngoại giao,” ông Pompeo viết.

Tuy nhiên, một quan chức Ủy ban Tình báo Hạ viện sau đó đã nói rằng một trong những quan chức được yêu cầu khai chứng, cựu đặc phái viên Ukraine của Bộ Ngoại giao Kurt Volker đã đồng ý sẽ xuất hiện trong buổi khai chứng vào thứ Năm (3/10). Vị quan chức giấu tên của Ủy ban Tình báo Hạ viện nói thêm rằng bà Marie Yovanovitch, cựu Đại sứ Mỹ tại Ukraine, sẽ xuất hiện trong buổi khai chứng ngày 11/10, lịch ban đầu là vào 2/10.

Ngoại trưởng Pompeo cho rằng việc các ủy ban gửi yêu cầu tới quan chức Bộ Ngoại giao để tham gia khai chứng là không phù hợp với quy định của Hạ viện. Ông Pompeo cũng cho biết ngày tháng khai chứng mà các ủy ban đề xuất “không cung cấp đủ thời gian cho Bộ Ngoại giao và nhân viên của bộ này có được sự chuẩn bị phù hợp”.

Chủ tịch Ủy ban các vấn đề Đối ngoại Hạ viện Engel, cũng như Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Adam Schiff và Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện Elijah Cummings trong lá thư chung gửi ông Pompeo tuần trước nói rằng các buổi khai chứng sẽ được điều hành chung bởi thành viên của cả ba ủy ban.

Thời gian khai chứng theo yêu cầu của ba ủy ban gửi Bộ Ngoại giao tuần trước là vào các ngày 2,3,7,8 và 10/10.

Trong một tuyên bố chung phát hành vào cuối ngày thứ Ba (2/10), ba chủ tịch ủy ban nêu trên đã dấy lên khả năng rằng ông Pompeo đang tiến hành đe dọa nhân chứng, viện dẫn các báo cáo từ ngày hôm trước rằng Ngoại trưởng Mỹ đã tham gia vào cuộc điện đàm hôm 25/7 giữa ông Trump và ông Zelensky.

Đảng Dân chủ nói rằng sẽ đẩy ông Pompeo thành một nhân chứng thực tế trong cuộc điều tra luận tội tổng thống và hành động của ông có thể cấu thành sự cản trở Quốc hội.

“Bất kỳ nỗ lực đe dọa nhân chứng hoặc ngăn chặn họ nói chuyện với Quốc hội – trong đó có các nhân viên Bộ Ngoại giao – là bất hợp pháp và sẽ cấu thành bằng chứng về cản trở cuộc điều tra luận tội. Đổi lại, Quốc hội có thể suy ra từ sự cản trở này rằng bất kỳ tài liệu và lời khai bị giữ lại nào sẽ tiết lộ thông tin chứng thực cho khiếu nại của người tố giác,” các ông Engel, Schiff và Cummings nói trong tuyên bố chung.

“Các uỷ ban đang làm việc theo thẩm quyền lâu năm cũng như theo cuộc điều tra luận tội. Chúng tôi cam kết bảo vệ các nhân chứng khỏi bị quấy rối và đe dọa và chúng tôi mong đợi sự tuân thủ đầy đủ của họ và Bộ Ngoại giao,” ba chủ tịch ủy ban nói thêm.

Ngoài việc yêu cầu 5 quan chức và cựu quan chức Bộ Ngoại giao khai chứng tại Hạ viện, ba chủ tịch ủy ban cũng đã gửi trát đòi Ngoại trưởng Pompeo cung cấp các tài liệu liên quan tới việc ông Trump gây áp lực với chính phủ Ukraine điều tra cựu Phó Tổng thống Joe Biden, ứng viên tổng thống tiềm năng trong cuộc bầu cử 2020 và con trai của ông ta, Hunter Biden.

Ông Pompeo cũng đã nói rằng Bộ Ngoại giao “xác nhận đã nhận” trát đòi của ba ủy ban Hạ viện tuần trước và “có ý định phản hồi” bằng thông báo vào trước ngày 4/10.

Ngoại trưởng Mỹ cáo buộc ông Engel đang cố gắng ngăn cản luật sư của Bộ Ngoại giao tham gia vào các buổi khai chứng, điều mà ông nói rằng đó là nỗ lực “cản trở” lợi ích hợp pháp của nhánh hành pháp. Ông Pompeo cho biết ông sẽ không đồng ý cho phép các quan chức Bộ Ngoại giao xuất hiện tại các buổi khai chứng trong trường hợp không có mặt luật sư của Bộ.

Như Ngọc

Xem thêm: