Tàu sân bay Mỹ tuần tra biển Đông, Trung Quốc tập trận gần Đài Loan

Tàu sân bay Mỹ USS Ronald Reagan đã hoàn thành chuyến hành trình tuần tra biển Đông và đã neo đậu tại Vịnh Manila, Philippines hôm thứ Ba (26/6), trong khi đó, Trung Quốc tổ chức tập trận hải lực không quân rầm rộ gần Đài Loan.  

Đây là lần thứ ba kể từ đầu năm 2018, tàu sân bay USS Ronald Reagan thực hiện hoạt động “tự do hằng hải” trên biển Đông.

Tàu USS Ronald Reagan với trọng tải 97.000 tấn, chở được hơn 70 máy bay chiến đấu, đã tuần tra qua một khu vực biển rộng lớn mà Trung Quốc đang đẩy mạnh quân sự hóa với tên lửa, khí tài chiến tranh điện tử và máy bay ném bom tầm xa.

Trả lời báo giới trong buổi họp báo tổ chức ngay trên boong tàu, Chuẩn Đô đốc Marc Dalton cho biết sự hiện diện của quân đội Mỹ là để bảo vệ “tự do thương mại đường biển” và “tuân thủ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ”, đồng thời ngăn chặn “xung đột và áp bức”.

Ông Marc Dalton không cần thiết phải trực tiếp nêu tên Trung Quốc trong phát biểu của mình vì không có nước nào khác trong khu vực có thể đe dọa tới tự do của tuyến đường biển có lưu lượng vận tải hàng nghìn tỷ USD hàng năm.

Hiện tại Trung Quốc đang ngày càng công khai bành trướng biển Đông bất chấp sự phản đối của Mỹ và các nước khu vực. Hôm thứ Hai (25/6), kênh CNBC (Mỹ) dẫn phát biểu của một số nhà phân tích quốc tế đánh giá rằng thậm chí Trung Quốc đang chuẩn bị ảnh hưởng vượt ra khỏi khu vực biển Đông mà họ yêu sách chủ quyền, phóng quyền lực tới toàn bộ Thái Bình Dương và Sông Mekong.

Trung Quốc sẽ thông qua sáng kiến “Một Vành đai, Một Con đường” để thực hiện tham vọng bá quyền của mình. Một trong những mục tiêu ít được công khai của các dự án cơ sở hạ tầng trong sáng kiến này là cho phép các lực lượng bộ binh, không quân, hải quân Trung Quốc tiếp cận tới các căn cứ và bến cảng ở cách xa Đại lục.

Tàu của Trung Quốc đã thực hiện các hoạt động thăm dò vượt ra cả “đường chín đoạn” mà họ sử dụng để yêu sách chiếm gần hết biển Đông. Theo hãng tin Breibart (Mỹ), thỉnh thoảng tàu Trung Quốc có xin phép các chính phủ nước ngoài để thực hiện các hoạt động nghiên cứu khoa học, nhưng thường thì tàu của chế độ Bắc Kinh không thông báo cho nước sở tại khi xâm phạm vào vùng biển của họ.

Ông Collin Koh Swee Lean, thuộc Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore nói với CNBC: “Nhiều người tin rằng Trung Quốc đang quan tâm tới khu vực này vì các lý do quân sự – phần lớn nhằm mục đích thúc đẩy việc giám sát khu vực biển Tây Thái Bình Dương nơi lực lượng Mỹ tập trung ở đảo Guam và các khu vực xa Hawaii”.

Đồng thời với thời gian tàu sân bay Mỹ tuần tra biển Đông, một nhóm tàu chiến và máy bay chiến đấu Trung Quốc đã tổ chức tập trận gần Đài Loan với mật độ hàng ngày. Theo quân đội Trung Quốc, các cuộc diễn tập này là nhằm kiểm tra “quân đội và khả năng huấn luyện của tàu chiến, không quân và binh lính bảo vệ bờ biển, thông qua tổ chức huấn luyện chiến đấu thật ở nhiều khu vực trên đại dương”.

Trước động thái của Trung Quốc, chính phủ Đài Loan nhấn mạnh họ chưa phải tăng cảnh báo liên quan tới các màn diễn tập này. Lực lượng phòng vệ Đài Loan cũng đã giám sát chặt chẽ các cuộc diễn tập của Đại lục.

Đài Loan hiện nay nhận được cam kết hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ Trump. Washington đang xem xét thực hiện tuần tra hải quân trên Eo biển Đài Loan, thậm chí có thể điều một tàu sân bay tới vùng biển này như chính quyền Bush thực hiện năm 2007. Hoạt động này khả năng sẽ được triển khai sớm khi Thượng viện Mỹ đã thông qua Đạo luật Trao quyền Phòng vệ Quốc gia 2019, trong đó cho phép quân đội Mỹ được tham gia các cuộc tập trận chiến tranh thường niên của Đài Loan, và hai bên tăng cường các hoạt động giao lưu quân đội và nhà nước cấp cao.

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn, đắc cử từ năm 2016, luôn có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc. Trong cuộc trả lời phỏng vấn độc quyền hãng tin AFP (Pháp) hôm thứ Hai (25/6), bà Thái đã kêu gọi cộng đồng quốc tế đoàn kết chống lại Trung Quốc bành trướng.

“Đây không chỉ là thách thức của Đài Loan, đó là thách thức cho khu vực này và cho toàn thế giới, bởi vì hôm nay là Đài Loan, nhưng ngày mai có thể là bất kỳ nước nào khác sẽ phải đối mặt với sự mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc”, bà Thái nói.

Tổng thống Đài Loan nói thêm: “Nền dân chủ, tự do, và tự do kinh doanh của họ một ngày nào đó sẽ bị Trung Quốc gây ảnh hưởng”.

“Chúng ta cần hợp tác với nhau để tái khẳng định các giá trị dân chủ và tự do của chúng ta để kiềm chế Trung Quốc và tối thiểu hóa việc mở rộng ảnh hưởng bá chủ của họ”, bà Thái nhấn mạnh.

Thanh Long

Xem thêm: