Thượng viện Mỹ xác nhận ông Jack Lew, người tin vào Zionism, là Đại sứ Mỹ tại Israel

Thượng viện Hoa Kỳ đã xác nhận ông Jack Lew là Đại sứ Mỹ tại Israel – vào thời điểm nhà nước Do Thái đang tiến hành tiêu diệt trả đũa Hamas tại Dải Gaza làm chết hàng ngàn người Palestine.

Thượng viện xác nhận cựu Bộ trưởng Tài chính vào vị trí Đại sứ Hoa Kỳ tại Israel với kết quả 53 phiếu thuận và 43 phiếu chống . Ông Lew, người được công bố đề cử vào ngày 5/9 sẽ kế nhiệm ông Tom Nides, người kết thúc chức vụ đại sứ vào ngày 21/7.

Chiến tranh khởi phát do cuộc tấn công bất ngờ của phiến quân Hamas từ Gaza vào Israel ngày 7/10. Mỹ khẳng định nhóm này là tổ chức khủng bố. Israel tuyên bố 1.400 người Israel bị giết chết, 239 con tin bị bắt đi. Israel tuyên bố tình trạng chiến tranh và tiến hành trả đũa, công hãm Dải Gaza từ đó đến nay.

Cơ quan y tế ở Gaza nói rằng 8.306 người Palestine đã chết bởi bom đạn, trong đó có 3.457 trẻ em. Liên Hợp Quốc và các tổ chức nhân đạo liên tiếp cảnh báo tình hình xã hội bên bờ sụp đổ và khẩn thiết kêu gọi ngừng bắn.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, trong cuộc họp báo hôm thứ Hai (30/10), đã thẳng thắn bác bỏ ý tưởng ngừng bắn tại Gaza. Ông so sánh bất kỳ việc đình chiến nào ở Gaza đều là tương đương với đem đến chiến thắng cho Hamas.

Mỹ liên tục kiên trì phản đối lệnh ngừng bắn, và bỏ phiếu phủ quyết các quyết định như vậy ở Hội đồng Bảo an LHQ và Đại hội đồng LHQ. Mỹ không chỉ bật đèn xanh cho cuộc tấn công xâm lược của Israel vào Dải Gaza, mà còn tài trợ tài vật, cũng như đưa quân, chiến hạm đến đe dọa các nước khác như Iran can dự vào mở rộng chiến tranh.

Trong bối cảnh đó, chính quyền Biden chọn ông Jack Lew, một người Do Thái chính thống, người có niềm tin vào Chủ nghĩa Phục quốc Do Thái tôn giáo (Zionism), làm Đại sứ mới của Mỹ tại Israel. Ông Jack Lew bày tỏ sự phẫn nộ trước các cuộc tấn công của Hamas và nói:

“Tôi sẽ cố gắng hết sức để chấm dứt các cuộc tấn công khủng khiếp của Hamas và đảm bảo Israel có những gì họ cần để tự vệ. Và tôi sẽ nỗ lực hết sức để giúp các công dân Mỹ hiện đang bị giam giữ trở về nhà an toàn. Tôi sẽ ra sức để loại bỏ tận gốc những kẻ khủng bố, đó sẽ là phần thưởng cho những tội ác ghê tởm của chúng.”

“Nếu được xác nhận, tôi sẽ nỗ lực ngăn chặn những chủ thể nhà nước hoặc phi nhà nước khác mở rộng cuộc xung đột này sang các mặt trận mới.”

“Tôi sẽ phối hợp với cộng đồng quốc tế để giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo mà thường dân vô tội ở Gaza đang phải đối mặt, những người đang bị Hamas sử dụng làm lá chắn sống.”

Ông Lew nói rằng cuộc tấn công vào Israel là vấn đề mang tính cá nhân đối với ông.

“Bất cứ lúc nào cuộc đấu tranh vì an ninh của Israel luôn xuất hiện trong tâm trí tôi. Tôi lớn lên trong một gia đình có niềm tin vào Chủ nghĩa Phục quốc Do Thái tôn giáo (Zionism) và Chủ nghĩa Phục quốc Do Thái lao động”, ông nói, hồi tưởng lại thời gian ông còn ở trong một giáo đường Do Thái ở Washington trong Chiến tranh Yom Kippur năm 1973 mà Israel đã giành chiến thắng sau khi chống chọi với cuộc tấn công đa mặt trận từ các quốc gia xung quanh.

Ông Lew hứa sẽ đưa nhiều nhất công dân Mỹ được cho là bị Hamas bắt làm con tin về nước. Ít nhất 31 người Mỹ nằm trong số hơn 4.500 người thiệt mạng trong các cuộc tấn công gần đây của Hamas vào Israel.

Ông Lew từng bị Đảng Cộng hòa chỉ trích vì tham gia như một phần trong thỏa thuận của chính quyền Obama với Iran năm 2015, mang đến cho chế độ Iran hàng tỷ đô la để giảm nhẹ các lệnh trừng phạt. Hoa Kỳ, dưới thời chính quyền Trump, đã rút khỏi thỏa thuận vào năm 2018 và áp dụng lại các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ theo thỏa thuận này, đồng thời ban hành các lệnh trừng phạt mới đối với Tehran.

Trong phiên điều trần của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện về việc đề cử ông Lew vào ngày 18/10, Đảng Cộng hòa đã viện dẫn sự ủng hộ của ông đối với hiệp định hạt nhân.

Thượng nghị sĩ Jim Risch (Đảng Cộng hoà, Idaho), thành viên cấp cao của ủy ban nói: “Bộ trưởng Lew, tôi không đồng tình với việc bổ nhiệm ông làm Đại sứ Mỹ tại Israel.

“Ông không chỉ cần hỗ trợ Israel để đối phó những cuộc tấn công này, mà còn phải đối mặt với mối đe dọa lâu dài của Iran, tôi nghĩ đó là vấn đề cơ bản ở đây.”

“Tôi nghi ngại về khả năng của ông trong việc làm điều đó. Ông từng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các cuộc đàm phán hạt nhân của chính quyền Obama.”

Ông Jim Risch cũng tuyên bố rằng vào năm 2015, ông Lew đã không minh bạch về tiền mặt chuyển đến Iran. Như ông Lew nói rằng tiền không được sử dụng cho các hoạt động khủng bố.

Ông Risch cáo buộc ông Lew đã nói dối hoặc ít nhất là đánh lừa ủy ban.

Một báo cáo của Thượng viện lưỡng đảng cáo buộc rằng Bộ Tài chính, dưới sự chỉ đạo của ông Lew, đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển tiền sang Iran thông qua các bên trung gian.

Hoa Kỳ đã rút khỏi thỏa thuận Iran vào năm 2018, áp dụng lại các lệnh trừng phạt đã được dỡ bỏ theo thỏa thuận đó và thực hiện các lệnh trừng phạt mới đối với Tehran.

Các Thượng nghị sĩ Marco Rubio (Đảng Cộng hoà, Florida) và Mitt Romney (Đảng Cộng hoà, Utah) lặp lại những lo ngại của ông Risch về lời khai đó.

Thượng nghị sĩ Pete Ricketts (Đảng Cộng hoà, Nebraska) đã nhắc lại vai trò của ông Lew trong việc thực hiện thỏa thuận Iran, trong đó bao gồm việc giảm nhẹ các lệnh trừng phạt đối với chế độ Iran.

Ông Lew dường như đang cố gắng xoa dịu những lo ngại về lập trường của mình đối với Iran, ông Lew nói rõ rằng Iran là một mối đe dọa. Ông cam kết sẽ củng cố Israel về mặt an ninh, mối quan hệ Israel – Mỹ và các mặt khác. Ông cũng cam kết sẽ chống lại chủ nghĩa bài Do Thái.

Ông nói rằng Hoa Kỳ không nên đàm phán với Iran vào lúc này, do các cuộc tấn công của Hamas, mặc dù sẽ tốt nếu có một hiệp định như vậy.