Tổng thống Obama thừa nhận cuộc chiến bí mật của Mỹ tại Lào

Trong chuyến thăm đầu tiên tới Lào, Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố đã đến lúc phải “đưa cuộc chiến bí mật” của Mỹ tại Lào ra khỏi bóng tối. Ông nói trước nhiều người Lào trong một bài phát biểu tại Viêng Chăn hôm qua (6/7) rằng “tôi đứng cùng các bạn để nhìn nhận mọi đau đớn và hy sinh mà tất cả các bên đều phải chịu đựng”.

Từ năm 1964 đến 1973, trong giai đoạn căng thẳng của chiến tranh Việt Nam, máy bay Mỹ đã thả xuống lãnh thổ Lào trên hai triệu tấn bom, với mục đích cắt đường tiếp tế của quân miền Bắc vào miền Nam Việt Nam. Khoảng 30% trong số đó không phát nổ ngay lập tức, nhưng từ đó đến nay, đã sát hại và làm bị thương trên 20.000 người.

Tại Viêng Chăn, ông Obama nói Mỹ có “nghĩa vụ tinh thần giúp Lào hàn gắn các vết thương”. Ông cam kết chính phủ Hoa Kỳ sẽ viện trợ 90 triệu USD để tháo gỡ bom mìn chưa nổ trên đất Lào và hỗ trợ các nạn nhân. Số tiền này sẽ thêm vào số 100 triệu USD mà Washington hỗ trợ từ 20 năm qua để rà phá bom mìn còn sót lại.

Tổng thống Mỹ nhìn nhận “cuộc chiến bí mật” đã khiến Lào trở thành nước gánh chịu một lượng bom nhiều nhất thế giới, hơn cả Đức và Nhật nếu tính theo đầu người.

“Làng mạc và toàn bộ thung lũng bị xóa sổ. Vô số thường dân thiệt mạng. Cuộc chiến đó là một lời nhắc nhở chúng ta rằng, bất kể lý do là gì, bất kể mục đích của chúng ta là gì, chiến tranh gây ra một cái giá đau đớn, đặc biệt là lên những người đàn ông, phụ nữ và trẻ em vô tội”.

Tại thời điểm ngay sau cuộc chiến, Hoa Kỳ không công khai thừa nhận hoạt động quan sự của mình tại Lào. Ngay đến bây giờ, ông Obama nói, nhiều người Mỹ cũng không ý thức được di sản chết chóc của đất nước mình tại mảnh đất này.

“Điều quan trọng là hôm nay chúng ta đã ghi nhớ”, Tổng thống Mỹ nói trước khán phòng có hơn 1.000 người nghe, trong đó một số là các nhà sư mặc áo cà sa Phật giáo.

Hôm nay 7/9 ông Obama đi thăm một trung tâm giúp đỡ các nạn nhân của bom mìn tại Viêng Chăn. Phía chính phủ Lào tuyên bố sẽ gia tăng nỗ lực tìm kiếm lính Mỹ mất tích trong chiến tranh Việt Nam.

Quan hệ giữa Hoa Kỳ với Lào gần đây đã hạ nhiệt sau nhiều năm căng thẳng. Đến thủ đô Lào tham dự hội nghị ASEAN, mà hiện Lào đang là chủ tịch luân phiên, đối với ông Obama đây là cơ hội nhằm thúc đẩy quan hệ với các nước Đông Nam Á trong khuôn khổ chính sách “xoay trục sang châu Á”, trước sự bành trướng ảnh hưởng Trung Quốc trong khu vực.

“Điểm mấu chốt là thế này. Hôm nay, Hoa Kỳ đang gắn kết các hoạt động của mình trên khắp châu Á – Thái Bình Dương, chặt chẽ hơn so với hàng thập kỷ trước. Vị thế của chúng tôi mạnh hơn. Chúng tôi gửi đi một thông điệp rõ ràng, với tư cách là một quốc gia Thái Bình Dương, chúng tôi sẽ hiện diện tại đây”, Tổng thống Mỹ nói.

Trọng Đức

Xem thêm: