Toàn văn phát biểu của ông Putin tại Valdai 2025 “Thế giới Đa Cực: Cẩm nang Hành động”

Hôm 02/10, Tổng thống Nga Putin đã có bài phát biểu và thảo luận tại Diễn đàn thường niên lần thứ 22 của Câu lạc bộ Thảo luận Quốc tế Valdai. Cuộc họp kéo dài trong 3 ngày qua, có chủ đề: “Thế giới Đa Cực: Cẩm nang Hành động”.

Sau đây là nguyên văn phát biểu của ông Putin tại Hội nghị Valdai 2025:

“Tôi e rằng khó có thể đưa ra được hướng dẫn hay chỉ dẫn nào – và thực ra cũng không cần thiết, vì người ta thường hỏi xin lời khuyên hoặc hướng dẫn chỉ để sau đó không làm theo. Công thức đó thì ai cũng quen rồi.

Cho phép tôi chia sẻ quan điểm của mình về những gì đang diễn ra trên thế giới, vai trò của nước Nga, và tầm nhìn của chúng tôi về triển vọng phát triển trong tương lai.

Câu lạc bộ Valdai đã họp lần thứ 22, và những cuộc gặp này đã trở thành một truyền thống đáng quý. Các cuộc thảo luận tại Valdai là cơ hội đặc biệt để đánh giá tình hình toàn cầu một cách khách quan và toàn diện, nhận diện các biến chuyển, và nỗ lực hiểu rõ chúng.

Không nghi ngờ gì, sức mạnh đặc biệt của Câu lạc bộ nằm ở ý chí và khả năng của các thành viên trong việc nhìn vượt ra khỏi những điều hiển nhiên và tầm thường. Họ không đơn thuần chạy theo những chương trình nghị sự bị áp đặt bởi không gian thông tin toàn cầu – nơi mà Internet mang đến cả điều tốt lẫn xấu, nhiều khi rất khó phân biệt – mà thay vào đó, họ đặt ra những câu hỏi độc đáo, đưa ra cái nhìn riêng về các tiến trình đang diễn ra, và cố gắng hé mở bức màn che phủ tương lai.

Đây không phải là nhiệm vụ dễ dàng, nhưng điều đó thường được đạt được ở Valdai.

Chúng ta đã nhiều lần nhận định rằng chúng ta đang sống trong một thời kỳ mà mọi thứ đang thay đổi, và thay đổi rất nhanh – tôi còn muốn nói là thay đổi mang tính bước ngoặt.

Tất nhiên, không ai trong chúng ta có thể đoán trước tương lai một cách đầy đủ, nhưng điều đó không miễn trừ chúng ta khỏi trách nhiệm phải chuẩn bị cho nó.

Thời gian và những sự kiện gần đây cho thấy rằng chúng ta phải sẵn sàng cho mọi điều. Trong những giai đoạn lịch sử như vậy, mỗi người đều gánh trách nhiệm đặc biệt đối với số phận của chính mình, đất nước mình, và của cả thế giới. Mức độ rủi ro và đặt cược ngày nay là vô cùng lớn.

Như đã đề cập, báo cáo năm nay của Valdai tập trung vào một thế giới đa cực, đa trung tâm. Chủ đề này đã tồn tại từ lâu trong chương trình nghị sự, nhưng giờ đây cần được chú ý đặc biệt – điều này tôi hoàn toàn đồng tình với ban tổ chức.

Thế giới đa cực, vốn đã hình thành trên thực tế, đang định hình khuôn khổ trong đó các quốc gia hành động.

Hãy để tôi cố gắng lý giải điều gì làm nên sự độc đáo của bối cảnh hiện tại:

1. Không gian chính sách đối ngoại mở và sáng tạo hơn

Thế giới ngày nay tạo ra một không gian mở hơn – thậm chí có thể gọi là sáng tạo – cho chính sách đối ngoại.

Không có gì được định trước; diễn biến có thể đi theo nhiều hướng khác nhau.

Mọi thứ phụ thuộc rất nhiều vào sự chính xác, nhất quán và cân nhắc trong hành động của từng chủ thể trên trường quốc tế.

Nhưng đồng thời, trong không gian rộng lớn đó, cũng rất dễ bị lạc lối và mất phương hướng, điều mà ta có thể thấy xảy ra khá thường xuyên.

2. Không gian đa cực mang tính động cao

Như tôi đã nói, thay đổi diễn ra nhanh chóng, đột ngột, thậm chí chỉ sau một đêm.

Rất khó để chuẩn bị, và đôi khi không thể dự đoán trước.

Chúng ta phải sẵn sàng phản ứng ngay lập tức, trong thời gian thực, như cách người ta thường nói.

3. Không gian này dân chủ hơn

Điều quan trọng nữa là: không gian mới này mang tính dân chủ cao hơn.
Nó mở ra cơ hội và lối đi cho rất nhiều chủ thể chính trị và kinh tế.

Có lẽ chưa bao giờ nhiều quốc gia lại có năng lực và tham vọng để ảnh hưởng đến những tiến trình khu vực và toàn cầu quan trọng đến như vậy.

4. Vai trò của bản sắc văn hóa, lịch sử, văn minh ngày càng lớn

Các đặc thù văn hóa, lịch sử và văn minh của các quốc gia giờ đây đóng vai trò lớn hơn bao giờ hết.

Chúng ta cần tìm kiếm điểm chung và sự giao thoa lợi ích.

Không ai còn muốn chơi theo luật do người khác – ở nơi xa xôi nào đó – đặt ra.

Như một ca sĩ nổi tiếng của chúng tôi từng hát: “ở bên kia màn sương” – hay đúng hơn là bên kia đại dương.

5. Chỉ có thỏa thuận – không có áp đặt

Mọi quyết định chỉ có thể được đưa ra dựa trên sự đồng thuận mà tất cả các bên liên quan – hoặc ít nhất đa số áp đảo – cùng chấp nhận.

Nếu không, sẽ không có giải pháp khả thi, chỉ là những khẩu hiệu lớn tiếng và trò chơi vô ích của tham vọng.

Do đó, để đạt được kết quả, sự hòa hợp và cân bằng là điều bắt buộc.

6. Cơ hội và rủi ro luôn song hành trong thế giới đa cực

Cuối cùng, cơ hội và nguy cơ của thế giới đa cực luôn gắn liền với nhau.

Việc suy yếu của sự áp đặt – vốn đặc trưng cho thời kỳ trước – và sự mở rộng tự do cho tất cả, là một diễn biến rõ ràng tích cực.

Tuy nhiên, trong điều kiện như vậy, việc tìm kiếm và thiết lập một sự cân bằng vững chắc lại trở nên khó khăn hơn nhiều – và điều đó tự thân đã là một rủi ro lớn.

***

Tình hình hiện nay trên thế giới, mà tôi vừa cố gắng phác thảo một cách ngắn gọn, là một hiện tượng hoàn toàn mới về chất. Quan hệ quốc tế đang trải qua một sự biến đổi sâu sắc.

Trớ trêu thay, sự hình thành thế giới đa cực lại là hệ quả trực tiếp của những nỗ lực nhằm thiết lập và duy trì sự bá quyền toàn cầu – một phản ứng tất yếu của hệ thống quốc tế, và của chính lịch sử, trước khát vọng ám ảnh muốn sắp xếp tất cả vào một trật tự phân cấp, trong đó các nước phương Tây luôn đứng đầu.

Sự thất bại của tham vọng này chỉ là vấn đề thời gian, điều mà chúng tôi đã luôn nhắc đến. Và xét theo tiêu chuẩn lịch sử, điều đó xảy ra khá nhanh.

35 năm trước, khi cuộc đối đầu trong Chiến tranh Lạnh dường như đi đến hồi kết, chúng tôi đã hy vọng về một kỷ nguyên hợp tác chân thành. Khi ấy, tưởng chừng như không còn những rào cản ý thức hệ hay các chướng ngại khác ngăn cản việc cùng nhau giải quyết những vấn đề chung của nhân loại, hoặc cùng điều chỉnh và hóa giải các mâu thuẫn, xung đột dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và cân nhắc lợi ích của nhau.

Cho phép tôi được lùi lại một chút trong dòng lịch sử.

Đất nước chúng ta, với mong muốn xóa bỏ các nguyên nhân dẫn đến đối đầu phe phái và tạo ra một không gian an ninh chung, đã 2 lần bày tỏ sẵn sàng gia nhập NATO.

Lần đầu tiên là vào năm 1954, thời kỳ Liên Xô.

Lần thứ hai là trong chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Bill Clinton tới Moskva năm 2000 – tôi đã từng nhắc đến điều này – khi chúng tôi cũng thảo luận vấn đề này với ông ấy.

Cả hai lần, về bản chất, chúng tôi đều bị từ chối thẳng thừng.

Tôi xin nhấn mạnh lại: chúng tôi sẵn sàng hợp tác, sẵn sàng có những bước đi phi truyền thống trong lĩnh vực an ninh và ổn định toàn cầu.

Nhưng các đối tác phương Tây không sẵn sàng từ bỏ xiềng xích của các định kiến địa chính trị và lịch sử, họ vẫn bám chặt vào một cách nhìn thế giới đơn giản và máy móc.

Tôi cũng đã từng nói công khai về chuyện này, khi thảo luận với Tổng thống Clinton.

Ông ấy nói: “Anh biết không, điều này thật thú vị. Tôi nghĩ là có thể làm được.”
Nhưng tới buổi tối hôm đó, ông nói tiếp: “Tôi đã tham khảo ý kiến đội ngũ của mình – chuyện này hiện không khả thi.”
Tôi hỏi lại: “Khi nào thì khả thi?”
Và… thế là mọi thứ trôi tuột đi.

Tóm lại, khi đó chúng ta thực sự đã có cơ hội chuyển hướng quan hệ quốc tế sang một con đường khác – tích cực hơn.

Nhưng, đáng tiếc thay, một hướng đi khác lại chiến thắng.

Các nước phương Tây đã không cưỡng lại được cám dỗ của quyền lực tuyệt đối.

Và đúng là, đó là một cám dỗ rất lớn – để từ chối nó, cần phải có tầm nhìn lịch sử và một nền tảng vững chắc, cả về mặt trí tuệ lẫn kinh nghiệm lịch sử. Có vẻ như những người đưa ra quyết định lúc đó đã thiếu cả hai yếu tố ấy.

Thực tế là, vào cuối thế kỷ 20, quyền lực của Hoa Kỳ và các đồng minh đã đạt tới đỉnh cao. Nhưng chưa từng có – và sẽ không bao giờ có – một thế lực nào đủ sức cai trị toàn thế giới, ra lệnh cho tất cả phải hành xử ra sao, sống thế nào, thậm chí thở làm sao. Những nỗ lực như vậy đã từng được thử nghiệm – và tất cả đều thất bại.

Tuy nhiên, chúng ta cũng phải thừa nhận rằng nhiều người đã chấp nhận – thậm chí thấy thuận tiện – với cái gọi là “trật tự thế giới tự do”.

Đúng là trong một hệ thống phân cấp, cơ hội cho những ai không nằm trên đỉnh kim tự tháp – hay nói cách khác là không đứng đầu chuỗi thức ăn – sẽ bị hạn chế nghiêm trọng.

Nhưng những người ở dưới đáy thì không cần chịu trách nhiệm gì cả: Chỉ cần chấp nhận luật chơi; hòa nhập vào hệ thống; nhận phần chia của mình, dù ít ỏi; và cảm thấy hài lòng. Kẻ khác sẽ suy nghĩ và quyết định thay bạn. Và dù bây giờ có ai nói gì đi nữa, dù có cố ngụy trang thực tế ra sao, thì sự thật vẫn là như vậy.

Những chuyên gia đang có mặt ở đây hiểu điều đó rất rõ – và nhớ rõ những gì đã diễn ra.

Một số người, vì kiêu ngạo, tự cho mình cái quyền lên lớp cả thế giới. Những người khác thì cam chịu đóng vai quân cờ ngoan ngoãn, sẵn sàng nghe lời kẻ mạnh chỉ để tránh rắc rối và đổi lại một phần thưởng khiêm tốn nhưng chắc chắn. Ở châu Âu, phần cũ của thế giới, vẫn còn rất nhiều chính trị gia kiểu như vậy.

Còn những ai dám phản đối, cố gắng bảo vệ lợi ích, quyền lợi và quan điểm của chính mình, thì tốt lắm cũng chỉ bị coi là lập dị, và bị nói thẳng rằng: “Các người sẽ không làm được gì đâu, từ bỏ đi. So với quyền lực của chúng tôi, các người chỉ là con số 0.”

Còn với những kẻ thật sự ngoan cố, thì các “lãnh đạo toàn cầu tự phong” đã không còn buồn che giấu ý định của mình, mà thẳng tay “dạy dỗ” họ.

Thông điệp rất rõ ràng: “Kháng cự là vô ích.”

Nhưng điều đó chẳng mang lại điều gì tốt đẹp. Không một vấn đề toàn cầu nào được giải quyết. Ngược lại, các vấn đề mới liên tục phát sinh.

Các thể chế quản trị toàn cầu – vốn được tạo ra từ thời đại trước – hoặc đã ngừng hoạt động, hoặc mất đi phần lớn hiệu quả. Và dù một quốc gia, hay một nhóm quốc gia, có tích lũy bao nhiêu quyền lực và nguồn lực đi nữa, thì quyền lực luôn có giới hạn.

Như người Nga vẫn nói: “Đối đầu với xà beng thì chỉ có xà beng khác,” ý là đừng mang dao ra đấu súng, vì sẽ luôn có một “vũ khí khác” xuất hiện.

Đây chính là bản chất của quan hệ quốc tế: Lực lượng đối trọng luôn luôn xuất hiện. Và mọi nỗ lực kiểm soát tất cả đều dẫn đến việc tạo ra căng thẳng, làm suy yếu ổn định nội bộ, khiến người dân bình thường phải đặt ra câu hỏi rất chính đáng với chính phủ của mình: “Tất cả những chuyện này… để làm gì?”

Tôi từng nghe điều gì đó tương tự từ các đồng nghiệp Mỹ, họ nói: “Chúng tôi đã giành được cả thế giới… nhưng đánh mất nước Mỹ.”

Tôi chỉ có thể hỏi lại: “Như vậy có đáng không? Và các vị thật sự đã giành được gì chưa?”

Sự phản kháng rõ ràng đối với tham vọng quá mức của giới tinh hoa chính trị tại các nước Tây Âu hàng đầu đang dần nổi lên trong xã hội các nước đó, và ngày càng mạnh mẽ hơn.

Chỉ số dư luận thể hiện điều đó ở mọi nơi.

Giới cầm quyền không muốn từ bỏ quyền lực, họ dám lừa dối chính người dân của mình, kích động tình hình quốc tế, và ngày càng dùng đến các thủ đoạn pháp lý mờ ám hoặc thậm chí bất hợp pháp ngay trong nước mình.

Tuy nhiên, việc biến các thủ tục dân chủ và bầu cử thành trò hề và thao túng ý chí của nhân dân mãi mãi là không thể bền vững.

Như ở Romania chẳng hạn – nhưng tôi sẽ không đi vào chi tiết – điều tương tự đang xảy ra ở nhiều nước.

Ở một số quốc gia, chính quyền đang cố gắng cấm đoán các đối thủ chính trị, trong khi những đối thủ đó lại ngày càng có uy tín và nhận được sự tin tưởng từ cử tri.

Chúng tôi hiểu rõ điều này từ chính kinh nghiệm của mình thời Liên Xô. Mọi người còn nhớ bài hát của Vladimir Vysotsky không?

“Thậm chí cả diễu hành cũng bị hủy!
Rồi họ sẽ cấm tất cả, cấm hết thôi!”

Nhưng lệnh cấm không hiệu quả. Cấm không bao giờ hiệu quả.

Trong khi đó, ý chí của người dân, của công dân ở các quốc gia đó lại rất rõ ràng và đơn giản: Hãy để các nhà lãnh đạo lo cho vấn đề của chính quốc gia mình, bảo đảm an toàn và nâng cao chất lượng sống cho người dân, đừng mãi theo đuổi những ảo tưởng vô nghĩa. Ví dụ Hoa Kỳ – nơi những yêu cầu từ người dân đã dẫn đến một thay đổi đủ mạnh về hướng đi chính trị – là một minh chứng rõ ràng. Và những ví dụ như vậy luôn có sức lan tỏa đến các quốc gia khác.

Sự phục tùng của đa số đối với thiểu số, vốn là đặc trưng trong quan hệ quốc tế dưới thời phương Tây thống trị, đang dần được thay thế bằng cách tiếp cận đa phương và hợp tác hơn.

Phương thức mới này dựa trên thỏa thuận giữa các bên chính và cân nhắc lợi ích của mọi người.

Tất nhiên, điều này không đảm bảo rằng sẽ có sự hòa hợp tuyệt đối hay không có xung đột – lợi ích của các quốc gia không bao giờ hoàn toàn trùng khớp, và toàn bộ lịch sử quan hệ quốc tế là một cuộc đấu tranh để đạt được lợi ích quốc gia.

Tuy nhiên, bầu khí quyển toàn cầu mới – trong đó các quốc gia thuộc “Đa số Toàn cầu” (Global Majority) ngày càng đóng vai trò chủ đạo – mang lại hy vọng rằng tất cả các bên sẽ phải tính đến lợi ích của nhau khi tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề khu vực và toàn cầu.

Bởi vì, không ai có thể đạt được mục tiêu của mình một cách đơn độc, tách biệt khỏi phần còn lại của thế giới.

Dù cho xung đột có leo thang, dù cho mô hình toàn cầu hóa cũ đang khủng hoảng, và nền kinh tế thế giới bị chia cắt, thế giới vẫn là một chỉnh thể – vẫn gắn kết, vẫn phụ thuộc lẫn nhau.

Chúng tôi biết điều này từ chính kinh nghiệm của mình.

Mọi người biết đấy, đối thủ của chúng ta đã nỗ lực đến mức nào trong những năm gần đây để – nói thẳng ra – đẩy Nga ra khỏi hệ thống toàn cầu, ép chúng ta vào thế cô lập chính trị, văn hóa, thông tin, và cả kinh tế tự cung tự cấp (tự lực cánh sinh).

Xét về số lượng và phạm vi các biện pháp trừng phạt mà họ áp đặt lên chúng ta – thứ mà họ ngượng ngùng gọi là “lệnh trừng phạt” – thì Nga đã trở thành quốc gia giữ kỷ lục tuyệt đối trong lịch sử thế giới: Hơn 30.000, thậm chí có thể nhiều hơn, các hình thức hạn chế thuộc mọi loại có thể tưởng tượng ra được.

Vậy thì sao? Họ có đạt được mục tiêu của mình không?

Tôi nghĩ rằng tất cả những người có mặt ở đây đều hiểu rõ: Những nỗ lực đó hoàn toàn thất bại.

Nga đã cho thế giới thấy một mức độ kiên cường cao nhất, khả năng chịu đựng áp lực bên ngoài cực kỳ lớn, đến mức có thể khiến không chỉ một quốc gia sụp đổ, mà cả một liên minh các quốc gia cũng không trụ nổi.

Và về điều này, chúng ta có quyền tự hào chính đáng – tự hào về nước Nga, về công dân của chúng ta, và về các lực lượng vũ trang của chúng ta.

Nhưng tôi muốn nói về một điều sâu xa hơn.

Hóa ra chính hệ thống toàn cầu mà họ muốn loại Nga ra khỏi… lại không thể và không chịu “buông Nga ra”.

Bởi vì thế giới cần Nga như một phần thiết yếu trong cán cân toàn cầu – không chỉ vì lãnh thổ, dân số, tiềm lực quốc phòng, công nghệ, công nghiệp, hay tài nguyên khoáng sản của chúng ta – dù tất cả những yếu tố đó tất nhiên là vô cùng quan trọng.

Nhưng trên hết, không thể xây dựng một cán cân toàn cầu nào mà thiếu Nga: Không thể thiết lập cán cân kinh tế, cũng không thể đảm bảo cán cân chiến lược, hay cán cân văn hóa, logistics, v.v. Tất cả đều không thể.

Tôi tin rằng những người từng cố phá bỏ mọi thứ liên quan đến Nga đã bắt đầu hiểu ra điều này.

Mặc dù vậy, vẫn có kẻ ngoan cố theo đuổi mục tiêu đó – mục tiêu mà họ gọi là “gây thất bại chiến lược” cho Nga.

Nếu họ vẫn chưa nhìn ra rằng kế hoạch đó chắc chắn sẽ thất bại, và vẫn tiếp tục cố chấp, tôi hy vọng cuộc sống sẽ dạy cho họ một bài học, dù là những kẻ cứng đầu nhất.

Họ đã gào lên rất nhiều lần, đe dọa Nga bằng phong tỏa toàn diện, và thậm chí công khai tuyên bố muốn làm cho người dân Nga phải đau khổ – đó là từ họ dùng, chính xác như vậy. Họ đã vẽ ra những kế hoạch ngày càng viển vông.

Tôi nghĩ đã đến lúc họ nên bình tĩnh lại, nhìn xung quanh, định hướng lại bản thân, và bắt đầu xây dựng mối quan hệ theo một cách hoàn toàn khác.

Chúng tôi cũng hiểu rằng thế giới đa cực vô cùng năng động. Nó có vẻ mong manh và bất ổn, vì không thể cố định vĩnh viễn trật tự hiện tại hay xác lập cán cân quyền lực dài hạn.

Xét cho cùng, số lượng các chủ thể tham gia rất lớn, và năng lực của họ không đối xứng, kết cấu lại rất phức tạp. Mỗi quốc gia đều có lợi thế và sức mạnh cạnh tranh riêng, tạo ra những tổ hợp và cấu trúc độc nhất trong từng trường hợp.

Thế giới ngày nay là một hệ thống cực kỳ phức tạp và đa chiều. Muốn hiểu đúng và mô tả chính xác nó, chỉ những quy luật logic đơn giản, hay quan hệ nhân quả truyền thống là không đủ. Chúng ta cần một “triết học của sự phức tạp” – thứ gì đó tương tự như cơ học lượng tử, vốn khôn ngoan hơn và phức tạp hơn vật lý cổ điển.

Tuy nhiên, chính vì sự phức tạp này của thế giới, mà theo tôi, năng lực đạt được đồng thuận toàn cầu lại có xu hướng gia tăng. Bởi vì các giải pháp tuyến tính, đơn phương là không thể; trong khi các giải pháp phi tuyến, đa phương lại đòi hỏi ngoại giao nghiêm túc, chuyên nghiệp, công tâm, sáng tạo và đôi khi… rất phi truyền thống.

Vì thế, tôi tin rằng chúng ta sẽ chứng kiến một thời kỳ phục hưng mới của nghệ thuật ngoại giao đỉnh cao. Bản chất của nó là khả năng đối thoại và đạt được thỏa thuận – không chỉ với các nước láng giềng hay đối tác cùng chí hướng, mà còn – và điều này khó hơn nhưng cũng quan trọng không kém – với cả đối thủ.

Chính theo tinh thần đó – tinh thần ngoại giao của thế kỷ 21 – mà các thiết chế mới đang được hình thành. Bao gồm cộng đồng BRICS đang mở rộng, các tổ chức lớn như Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), các tổ chức khu vực Á – Âu, và những liên minh khu vực nhỏ hơn nhưng không kém phần quan trọng.

Trên khắp thế giới, rất nhiều nhóm như vậy đang xuất hiện – tôi không cần phải liệt kê hết, vì các bạn đều biết.

Tất cả những cấu trúc mới này đều khác nhau, nhưng chúng có một điểm chung cốt lõi: Chúng không hoạt động dựa trên nguyên tắc phân cấp hay phục tùng một cường quốc thống trị nào cả. Chúng không chống lại ai cả – chúng tồn tại vì chính mình.

Tôi xin nhắc lại: Thế giới hiện đại cần những thỏa thuận, chứ không phải sự áp đặt ý chí của bất kỳ ai. Chủ nghĩa bá quyền – dù dưới hình thức nào – không thể và sẽ không thể xử lý được quy mô và tính phức tạp của những thách thức toàn cầu hiện nay.

***

Đảm bảo an ninh quốc tế trong bối cảnh hiện tại là một vấn đề rất thiết thực và toàn diện.

Ngày càng có nhiều chủ thể tham gia với mục tiêu khác nhau, đến từ các nền văn hóa đa cực, mang truyền thống bản sắc riêng biệt.

Sự phức tạp toàn cầu khiến cho việc đưa ra các cách tiếp cận mới với an ninh quốc tế trở nên khó khăn và phức tạp hơn nhiều. Nhưng đồng thời cũng mở ra những cơ hội mới.

Các thói quen theo kiểu liên minh – kiểu khối đối đầu – đã trở thành lỗi thời, và chỉ dẫn đến xung đột, không có kết quả.

Chúng ta thấy rằng các nước láng giềng châu Âu của chúng ta đang cố gắng trám các vết nứt trên cấu trúc châu Âu, họ muốn hàn gắn sự chia rẽ, củng cố lại sự thống nhất vốn từng là niềm tự hào, từng được họ phô trương rầm rộ. Nhưng họ không làm điều đó bằng cách giải quyết các vấn đề nội tại, mà lại kích động hình ảnh kẻ thù từ bên ngoài.

Thế nhưng, người dân ở những quốc gia đó đủ khôn ngoan để nhìn thấy sự thật, để xuống đường, ngay cả khi giới tinh hoa cố gắng thổi bùng căng thẳng ở biên giới, cố gắng tái tạo lại một “kẻ thù cũ” quen thuộc mà họ đã “sáng tạo” ra hàng trăm năm trước – chính là nước Nga.

Rất nhiều người ở châu Âu không hiểu nổi điều gì lại kinh khủng đến vậy ở nước Nga. Tại sao họ lại phải thắt lưng buộc bụng để “chống lại” Nga, quên đi lợi ích quốc gia của chính mình, hy sinh quyền lợi của mình, và tự gây thiệt hại cho chính họ?

Thế nhưng, giới tinh hoa cầm quyền ở châu Âu lại tiếp tục kích động sự cuồng loạn, nói rằng một cuộc chiến với Nga đang đến gần, và họ cứ lặp đi lặp lại những điều nhảm nhí ấy hết lần này đến lần khác.

Tôi nhìn, tôi nghe họ nói… và tôi thực sự ngạc nhiên: Họ nghiêm túc sao? Họ thật sự tin vào những gì mình đang nói – rằng Nga muốn tấn công họ sao? Không thể tin nổi điều đó.

Nếu họ thực sự tin vào điều đó thì rõ ràng là thiếu năng lực, còn nếu họ không tin nhưng vẫn cố gắng thuyết phục người dân, thì họ không tử tế chút nào.

Hãy bình tĩnh lại, ngủ yên giấc, và giải quyết các vấn đề của chính các vị.

Hãy nhìn xem điều gì đang xảy ra trên các đường phố châu Âu, điều gì đang xảy ra với nền kinh tế và công nghiệp châu Âu. Khủng hoảng sâu sắc trong văn hóa và bản sắc, gánh nặng nợ công khổng lồ, hệ thống phúc lợi xã hội đang phình to không kiểm soát, làn sóng nhập cư ngoài tầm kiểm soát, tình trạng bạo lực gia tăng, cực đoan hóa từ các nhóm cánh tả, chủ nghĩa tự do cực đoan, và sự nổi lên của các nhóm thiểu số phân biệt chủng tộc và cấp tiến.

Hãy nhìn vào châu Âu, nơi đang bị gạt ra ngoài lề của cuộc cạnh tranh toàn cầu. Tất cả chúng ta đều biết rằng những lời đe dọa hung hăng nhằm vào Nga, mà châu Âu tự dùng để hù dọa chính mình, là bịa đặt và xa rời thực tế.

Tự ám thị là một điều nguy hiểm, và đáng tiếc là chúng ta không thể phớt lờ điều đó; chúng ta buộc phải tính đến nó, vì cần duy trì quốc phòng và an ninh của chính mình.

Chúng ta đang chứng kiến quá trình quân sự hóa châu Âu ngày càng tăng tốc. Liệu đây chỉ là những lời nói suông, những tuyên bố ngoài miệng, hay thực sự là điều nghiêm túc?

Họ nói rằng quân đội Đức phải trở thành lực lượng mạnh nhất ở châu Âu. Được thôi, chúng tôi đang lắng nghe điều đó rất chăm chú và quan sát kỹ lưỡng để hiểu họ thực sự muốn gì.

Tôi tin rằng không ai nghi ngờ rằng Nga sẽ không chậm trễ trong việc đáp trả. Phản ứng của chúng ta trước những mối đe dọa đó – nói nhẹ nhàng thôi – sẽ rất thuyết phục.

Chúng ta chưa bao giờ chủ động khởi xướng một cuộc đối đầu quân sự nào. Điều đó vô nghĩa, không cần thiết và vô lý. Nó chỉ khiến chúng ta xa rời việc giải quyết những vấn đề và thách thức thực sự.

Sớm hay muộn, các xã hội châu Âu sẽ buộc giới lãnh đạo phải chịu trách nhiệm vì đã phớt lờ nhu cầu, hy vọng và khát vọng của chính người dân họ.

Nhưng nếu ai đó muốn chạy đua với chúng ta trong lĩnh vực quân sự – cứ việc. Nga đã chứng minh nhiều lần rằng khi các mối đe dọa đối với hòa bình, an ninh, chủ quyền và quốc gia xuất hiện, chúng ta đáp trả rất nhanh chóng.

Đừng khiêu khích chúng tôi. Chưa bao giờ điều đó có kết thúc tốt đẹp cho kẻ khiêu khích. Và trong tương lai cũng sẽ không có ngoại lệ nào. Lịch sử của chúng ta đã chứng minh rằng sự yếu đuối là điều không thể chấp nhận được, bởi vì nó khơi dậy ảo tưởng và cám dỗ – ảo tưởng rằng mọi thứ có thể được giải quyết với Nga từ vị thế sức mạnh, sự thiếu quyết đoán hoặc sự mềm yếu.

Nga sẽ không bao giờ thể hiện sự yếu đuối đó. Đây là điều chúng ta sẽ không bao giờ làm.

Những ai nuôi mộng gây thất bại chiến lược cho Nga – hãy hiểu điều đó. Và những người vẫn tích cực nói về điều đó – một số thì ở rất xa, một số thì đã qua đời.

Không có lý do khách quan thực sự nào cho những mộng tưởng đó. Chúng toàn là nguyên nhân nhân tạo, do xã hội hoặc con người tạo ra, nên lãng phí sức lực vào những mâu thuẫn gượng ép, giả tạo là điều ngu xuẩn và vô ích.

An ninh quốc tế là đa diện và không thể chia cắt. Không có sự phân tách giá trị nào có thể phá vỡ nó. Chỉ có công việc tỉ mỉ, toàn diện, với sự tham gia của nhiều đối tác khác nhau, dựa trên các cách tiếp cận sáng tạo, mới có thể giúp giải quyết phương trình an ninh rất phức tạp của thế kỷ 21.

Không có yếu tố nào quan trọng hơn hay ít quan trọng hơn – tất cả đều phải được giải quyết hài hòa, như một tổng thể. Nga đã và đang kiên định bảo vệ nguyên tắc an ninh không thể chia cắt.

Tôi đã nhiều lần nói rằng: An ninh của một số quốc gia không thể đạt được bằng cái giá phải trả của các quốc gia khác. Nếu điều đó xảy ra, sẽ không có an ninh cho bất kỳ ai.

Mọi người biết đấy, khi nguyên tắc an ninh không thể chia cắt được đưa vào thực tế, nó đã làm tiêu tan sự phấn khích của những kẻ khao khát quyền lực, những người tự cho mình là kẻ chiến thắng trong Chiến tranh Lạnh.

Chính sự tự mãn đó đã dẫn đến tham vọng áp đặt các cách tiếp cận đơn phương, những quan điểm phiến diện về tình hình hiện nay, và đó chính là mầm mống gây ra nhiều xung đột, như cuộc xung đột ở Ukraine, và trở thành nguồn cơn của nhiều cuộc khủng hoảng cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21.

Kết quả là, giờ đây không ai còn thực sự an toàn nữa. Chúng ta cần trở lại với cội nguồn, sửa chữa những sai lầm đã mắc phải. Tuy nhiên, nguyên tắc an ninh không thể chia cắt ngày nay, khác rất nhiều so với giai đoạn cuối thập niên 80, đầu thập niên 90.

Nó không chỉ là vấn đề cân bằng quân sự – chính trị hay việc xem xét lợi ích của nhau. An ninh của chúng ta, an ninh của toàn nhân loại, giờ đây phụ thuộc vào khả năng ứng phó với các thách thức đến từ thiên tai và thảm họa do con người gây ra, từ sự phát triển công nghệ, từ các biến đổi xã hội, nhân khẩu học, thông tin diễn ra nhanh chóng, phức tạp và đầy bất ngờ.

Tất cả những quá trình đó liên kết với nhau và thường diễn ra ngoài mong muốn hoặc kiểm soát của con người, theo quy luật riêng, đôi khi không hề tương thích với ý chí và kỳ vọng của xã hội.

Trong hoàn cảnh đó, nhân loại có nguy cơ bị bỏ lại phía sau, trở thành kẻ quan sát bất lực, không thể kiểm soát hay điều hành được tình hình.

Đây là một thách thức mang tính hệ thống đối với tất cả chúng ta, và đồng thời cũng là một cơ hội để hợp tác cùng nhau.

Không có câu trả lời có sẵn cho những vấn đề toàn cầu này. Nhưng tôi tin rằng, để giải quyết được, trước hết cần tiếp cận chúng mà không mang theo định kiến ý thức hệ, không bằng giọng điệu dạy dỗ kiểu “tôi sẽ chỉ cho anh cách làm đúng”.

Thứ hai, cần hiểu rằng an ninh toàn cầu là một vấn đề chung, không thể giải quyết đơn lẻ. Nó đòi hỏi sự hợp tác của tất cả các quốc gia và dân tộc, mỗi nền văn hóa và nền văn minh đều phải đóng góp phần của mình.

Tôi xin nhắc lại: Không ai có sẵn câu trả lời đúng đắn một mình. Giải pháp chỉ có thể xuất hiện trong quá trình tìm kiếm chung, mang tính xây dựng, thống nhất chứ không chia rẽ, kết hợp các kinh nghiệm và đặc thù quốc gia khác nhau.

Xung đột và va chạm lợi ích đã từng tồn tại, vẫn đang tồn tại, và chắc chắn sẽ còn tồn tại trong tương lai. Vấn đề là chúng ta giải quyết chúng như thế nào.

Thế giới đa cực, như tôi đã nói, là sự trở lại với nền ngoại giao cổ điển, nơi mà chìa khóa để giải quyết xung đột là sự hiểu biết lẫn nhau, tôn trọng lẫn nhau, chứ không phải là ép buộc.

Ngoại giao cổ điển có khả năng xem xét quan điểm của nhiều chủ thể khác nhau trong đời sống quốc tế, nó là một hệ thống phức tạp của sự điều phối và cân bằng giữa nhiều cường quốc.

Thế nhưng, theo thời gian, nó đã bị thay thế bởi kiểu ngoại giao đơn phương của phương Tây – một kiểu độc thoại, với những bài giảng bất tận và những yêu cầu áp đặt.

Thay vì giải quyết xung đột, họ đẩy mạnh lợi ích cá nhân hẹp hòi, và coi mọi lợi ích khác là không xứng đáng được quan tâm.

Vậy chúng ta có nên ngạc nhiên khi thay vì giải quyết mâu thuẫn, họ lại khiến tình hình leo thang hơn, dẫn đến giai đoạn vũ trang đẫm máu, và biến thành thảm họa nhân đạo?

Nếu cứ hành xử như vậy, không một vấn đề nào có thể được giải quyết.

Trong hơn 30 năm qua, đã có vô số ví dụ cho thấy điều đó là đúng.

Một ví dụ rõ ràng là cuộc xung đột Palestine – Israel, nơi mà kịch bản ngoại giao đơn phương phương Tây bỏ qua hoàn toàn lịch sử, truyền thống, bản sắc và văn hóa của những người dân đang sống ở đó.

Kết quả là họ không thể giải quyết vấn đề, cũng như không thể ổn định tình hình ở Trung Đông, khu vực mà ngày càng lún sâu vào khủng hoảng.

***

Chúng tôi đang theo dõi sát sao những sáng kiến của Tổng thống Trump. Nhưng tôi tin rằng có thể có ánh sáng ở cuối đường hầm.

Một ví dụ khủng khiếp chính là bi kịch Ukraine. Đó là nỗi đau không chỉ của người Ukraine, mà còn của người Nga, và thực chất là của tất cả chúng ta.

Nguyên nhân của cuộc xung đột ở Ukraine thì ai cũng biết, bất kỳ ai chịu khó nhìn sâu vào bối cảnh lịch sử của giai đoạn hiện nay đều hiểu rõ. Tôi sẽ không nhắc lại, tôi tin rằng tất cả những người có mặt ở đây đều biết rõ quan điểm của tôi, mà tôi đã nêu ra rất nhiều lần.

Nhưng chúng ta cũng biết một điều khác: những kẻ khuyến khích, thúc đẩy, vũ trang cho Ukraine, kích động nước này chống Nga trong suốt nhiều thập kỷ, nuôi dưỡng chủ nghĩa dân tộc cực đoan và tân phát xít, không hề quan tâm – không chỉ đến lợi ích của Nga, mà ngay cả lợi ích thực sự của người Ukraine cũng bị bỏ qua.

Đối với họ, người dân Ukraine chỉ là vật hy sinh, là “nguyên liệu tiêu hao” cho tham vọng của chủ nghĩa bành trướng toàn cầu phương Tây và cả cho những kẻ tay sai của họ ở Kiev.

Hậu quả của sự liều lĩnh vô trách nhiệm đó đã tự nói lên tất cả.

Vậy, chúng ta hãy tự hỏi một câu: Liệu mọi việc có thể khác đi không?

Cho phép tôi quay lại với lời của Tổng thống Trump. Ông ấy nói rằng nếu mình nắm quyền, điều này đã có thể tránh được. Tôi đồng ý với nhận định đó. Đúng vậy – điều này hoàn toàn có thể tránh được nếu như vào thời điểm đó cách làm việc với chính quyền Mỹ được xây dựng khác đi.

Nếu Ukraine không bị biến thành vũ khí phá hoại trong tay người khác, nếu khối Bắc Đại Tây Dương không tiếp cận sát biên giới của chúng ta, nếu Ukraine giữ được độc lập thực sự của mình, chủ quyền thực sự của mình, thì đã không xảy ra như hôm nay.

Và một câu hỏi khác: Làm thế nào để giải quyết các vấn đề song phương giữa Nga và Ukraine, những vấn đề vốn là hệ quả của sự tan rã một nhà nước lớn và của những biến động địa – chính trị phức tạp?

Tôi tin rằng ngay cả sự tan rã của Liên Xô cũng gắn với lập trường của ban lãnh đạo Nga khi đó – muốn thoát khỏi đối đầu ý thức hệ, hy vọng rằng “giờ đây, khi đã giải quyết xong chủ nghĩa cộng sản, chúng ta sẽ xây dựng được một thế giới phồn vinh thực sự”.

Nhưng không. Có vẻ như vẫn còn những yếu tố khác, yếu tố địa – chính trị và những yếu tố khác nhau, và xung đột ý thức hệ không phải là nguyên nhân chính.

Vậy, trong một thế giới đa cực, những vấn đề như vậy nên được giải quyết ra sao? Và tình hình Ukraine sẽ được giải quyết như thế nào?

Tôi cho rằng các cực khác nhau sẽ phải tự kiểm nghiệm cuộc xung đột Ukraine trên chính trải nghiệm của mình, trên những điểm gây áp lực tiềm tàng và rạn nứt trong khu vực của họ, và rồi phản ứng tập thể sẽ trở nên có trách nhiệm và hợp lý hơn.

Cơ sở để giải quyết phải là sự hiểu biết rằng tất cả các bên tham gia trong tình huống phức tạp này đều có lợi ích riêng, dựa trên những hoàn cảnh khách quan và chủ quan. Những lợi ích đó không thể bị bỏ qua.

Nỗ lực của mọi quốc gia trong việc tìm kiếm an ninh và phát triển đều chính đáng. Điều này, dĩ nhiên, áp dụng cho Ukraine, cho Nga, và cho tất cả các nước láng giềng.

Chính các quốc gia trong khu vực phải có tiếng nói cuối cùng trong việc xây dựng hệ thống khu vực. Chính những quốc gia này mới có cơ hội tốt nhất để thỏa thuận một mô hình hợp tác phổ quát, chấp nhận được, bởi vì điều đó trực tiếp liên quan đến lợi ích sống còn của họ.

Còn với các quốc gia khác, tình hình Ukraine chỉ là con bài mặc cả trong một ván cờ lớn hơn nhiều, một cuộc chơi riêng của họ. Và nhìn chung, cuộc chơi đó chẳng liên quan gì đến các vấn đề cụ thể của các quốc gia trong cuộc, kể cả quốc gia đang chịu xung đột. Đó chỉ là cái cớ để họ đạt được mục tiêu riêng và trục lợi từ chiến tranh. Đó là lý do tại sao họ mang hạ tầng NATO đến sát cửa nhà chúng ta. Suốt nhiều năm, họ làm ngơ trước thảm kịch ở Donbas, diệt chủng, sự xóa sổ người Nga trên vùng đất tổ tiên lịch sử của chúng ta, đã bắt đầu từ năm 2014, sau cuộc đảo chính đẫm máu ở Ukraine.

Trái ngược với thái độ mà châu Âu thể hiện – và cho đến gần đây là cả Hoa Kỳ – chính là thái độ của các quốc gia thuộc Đa số Toàn cầu (Global Majority).

Họ từ chối chọn phe, họ thực sự mong muốn đóng góp vào việc xây dựng một trật tự thế giới công bằng. Chúng tôi biết ơn tất cả những quốc gia trong những năm gần đây đã có nỗ lực chân thành để tìm cách tháo gỡ tình huống hiện tại.

Đó là các đối tác của chúng tôi: những quốc gia sáng lập BRICS – Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil, Nam Phi. Là Belarus, Triều Tiên. Là những người bạn trong thế giới Ả Rập và Hồi giáo, đứng đầu là Ả Rập Saudi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Qatar, Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran. Là Serbia, Hungary, Slovakia tại châu Âu. Và nhiều quốc gia khác tại châu Phi và châu Mỹ Latinh.

Thật không may, đến nay chúng ta vẫn chưa thể chấm dứt xung đột. Nhưng trách nhiệm cho sự bất lực đó không thuộc về đa số, mà thuộc về thiểu số, đặc biệt là châu Âu, vì họ tiếp tục leo thang xung đột – và tôi tin rằng họ không có mục tiêu nào khác ngoài điều đó.

Tuy nhiên, tôi tin rằng thiện chí rồi sẽ chiến thắng – và chúng tôi không nghi ngờ điều đó. Tôi tin rằng tình hình tại Ukraine đang dần thay đổi. Dù tuyên truyền có mạnh đến đâu, ý thức hệ đang dịch chuyển, không chỉ ở Ukraine mà còn ở các nơi khác trên thế giới.

Đồng thời, hiện tượng gọi là “Đa số Toàn cầu” là một phát triển mới trong đời sống quốc tế.

Cho phép tôi nói vài lời về điều này. Mục tiêu của họ là gì? Rất đơn giản – đa số áp đảo các quốc gia trên thế giới đang cố gắng thực hiện những lợi ích mang tính văn minh của chính họ, mà trung tâm là phát triển cân bằng và tiến bộ.

Nghe có vẻ tự nhiên, vì trước giờ vẫn là như vậy, nhưng trong các thời kỳ trước đây, việc hiểu sai các lợi ích này đã bị làm méo mó bởi tham vọng bệnh hoạn, chủ nghĩa ích kỷ, và ảnh hưởng của những tư tưởng bành trướng.

Ngày nay, phần lớn các quốc gia và dân tộc – chính là Đa số Toàn cầu ấy – đã hiểu rõ lợi ích đích thực của họ, và điều quan trọng nhất, họ cảm thấy đủ mạnh mẽ và tự tinđể bảo vệ những lợi ích ấy, bất chấp áp lực từ bên ngoài.

Tôi cũng cần nhấn mạnh rằng: Khi bảo vệ lợi ích của mình, họ sẵn sàng hợp tác với các đối tác. Nói cách khác, họ đang chuyển hóa quan hệ quốc tế, ngoại giao và hội nhập thành nguồn lực thúc đẩy tăng trưởng, tiến bộ và phát triển.

Các mối quan hệ trong Đa số Toàn cầu là nguyên mẫu của một thực hành chính trị mới, có hiệu quả trong một thế giới đa cực. Đó là chủ nghĩa thực dụng và thực tế, từ chối triết lý phe phái, không có ràng buộc cứng nhắc hay bị áp đặt, không có mô hình trên – dưới, không có “nước lớn” chỉ đạo “nước nhỏ”.

Cuối cùng, đó là khả năng điều phối những lợi ích dù không trùng khớp, nhưng cũng không mâu thuẫn trực tiếp – và sự vắng mặt của đối kháng là nguyên tắc then chốt.

Chúng ta đang chứng kiến một làn sóng phi thực dân hóa mới, đang tăng tốc mạnh mẽ, trong đó các quốc gia từng là thuộc địa, ngoài việc giành được chủ quyền nhà nước, còn đang khẳng định chủ quyền chính trị, kinh tế, văn hóa và tư tưởng.

Và trong bối cảnh đó, một cột mốc rất quan trọng cần được nhắc đến: Chúng ta vừa kỷ niệm 80 năm thành lập Liên Hợp Quốc.

Liên Hợp Quốc không chỉ là tổ chức chính trị toàn cầu đại diện nhất, mà còn là biểu tượng của tinh thần hợp tác, liên minh của những người anh em đồng chí đã giúp nhân loại, trong nửa đầu thế kỷ XX, đoàn kết lại để đánh bại kẻ ác tàn bạo nhất trong lịch sử – cỗ máy hủy diệt và nô dịch vô nhân đạo.

Tất nhiên, vai trò quyết định trong chiến thắng đó thuộc về Liên Xô. Hãy nhìn vào con số thương vong của liên minh chống phát xít, mọi chuyện sẽ rõ ràng.

Liên Hợp Quốc là di sản của chiến thắng Thế chiến II, và đến ngày nay, vẫn là mô hình thành công nhất về xây dựng tổ chức quốc tế giúp giải quyết những vấn đề cấp bách nhất toàn cầu.

Chúng ta thường nghe rằng Liên Hợp Quốc đang bị tê liệt, đang khủng hoảng – quan điểm này đã trở thành phổ biến. Thậm chí có người còn cho rằng Liên Hợp Quốc đã lỗi thời và cần được cải cách triệt để.

Vâng, tất nhiên, Liên Hợp Quốc có nhiều vấn đề trong vận hành. Nhưng chúng ta không có lựa chọn thay thế tốt hơn.

Chúng ta cần thừa nhận rằng vấn đề không nằm ở bản thân Liên Hợp Quốc, vì tiềm năng của nó là gần như vô hạn. Vấn đề là chúng ta – những quốc gia “liên hiệp” này – ngày càng ít “liên hiệp” – đang sử dụng sai cơ hội đó.

Tất nhiên, Liên Hợp Quốc đang đối mặt với một số thách thức. Cũng giống như bất kỳ tổ chức nào khác, nó cần thích nghi với thực tế đang thay đổi. Nhưng trong quá trình tái cấu trúc và điều chỉnh, điều đặc biệt quan trọng là không được đánh mất hay làm sai lệch ý tưởng cốt lõi của tổ chức này – không chỉ là ý tưởng được đặt ra khi thành lập hệ thống Liên Hợp Quốc, mà còn là ý tưởng mới mẻ đã nảy sinh trong quá trình phát triển phức tạp của tổ chức.

Chúng ta nên nhớ rằng kể từ năm 1945, số lượng quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc đã gần như tăng gấp 4 lần. Tổ chức được thành lập theo sáng kiến của một vài cường quốc lớn, sau nhiều thập kỷ tồn tại không chỉ đơn thuần là mở rộng, mà còn tiếp thu rất nhiều nền văn hóa và truyền thống chính trị khác nhau.

Liên Hợp Quốc đã trở nên đa dạng, và thực sự đã trở thành một tổ chức đa cực từ trước khi thế giới chính thức bước vào kỷ nguyên đa cực.

Tiềm năng ẩn chứa trong hệ thống Liên Hợp Quốc chỉ mới bắt đầu được khai phá, và tôi tin rằng trong kỷ nguyên mới mà chúng ta đang bước vào, nó sẽ còn tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Nói cách khác, hiện nay, các quốc gia thuộc “Đa số Toàn cầu” đã tạo thành đa số áp đảo ngay cả trong nội bộ Liên Hợp Quốc – điều này có nghĩa là cơ cấu tổ chức và các cơ quan điều hành của Liên Hợp Quốc cần phải được điều chỉnh cho phù hợp, để phản ánh đúng các nguyên tắc dân chủ cơ bản.

Chúng ta không phủ nhận rằng hiện không có sự đồng thuận tuyệt đối về việc thế giới nên được tổ chức như thế nào, và dựa trên những nguyên tắc nào trong những năm và thập kỷ tới.

Chúng ta đã bước vào một giai đoạn dài tìm kiếm, nhiều lúc giống như đang dò dẫm trong bóng tối, và hệ thống bền vững mới của thế giới vẫn chưa hình thành rõ ràng.

Chúng ta cần sẵn sàng chấp nhận rằng trong một thời gian dài tới, các tiến trình chính trị và kinh tế toàn cầu sẽ khó lường, và đôi khi rất căng thẳng.

Để không đánh mất định hướng, chúng ta cần một nền tảng vững chắc. Trước hết, đó là các giá trị đã được nuôi dưỡng trong các nền văn hóa dân tộc qua nhiều thế kỷ.

Văn hóa, lịch sử, các chuẩn mực đạo đức và tôn giáo, ảnh hưởng của địa lý và môi trường – tất cả những điều đó là những yếu tố cốt lõi tạo nên các nền văn minh, là những thực thể đặc biệt hình thành qua nhiều thế kỷ, định hình bản sắc dân tộc, giá trị định hướng và truyền thống.

Tất cả những điều đó chính là kim chỉ nam, giúp chúng ta tìm được con đường của mình, và giữ vững bản lĩnh trước cơn sóng gió của đời sống quốc tế.

Truyền thống là một thứ rất đặc biệt và độc đáo. Mỗi quốc gia đều có truyền thống riêng của mình, và sự tôn trọng truyền thống chính là điều kiện tiên quyết để phát triển quan hệ quốc tế một cách thịnh vượng, cũng như giải quyết các vấn đề phát sinh.

Thế giới đã vượt qua nỗ lực cưỡng ép đồng nhất hóa, áp đặt cái gọi là mô hình “phổ quát”, đi ngược lại truyền thống văn hóa và đạo đức của nhiều dân tộc.

Trước đây, Liên Xô cũng đã vấp phải sai lầm như vậy khi cố gắng áp đặt hệ thống chính trị của mình cho các nước khác. Chúng tôi nhận thức rõ điều đó, và tôi tin rằng không ai còn tranh cãi về chuyện đó nữa.

Sau đó, Mỹ tiếp quản “ngọn cờ” ấy, và châu Âu cũng góp phần không nhỏ. Nhưng trong cả hai trường hợp, chẳng có gì đạt được cả.

Những thứ hời hợt, áp đặt từ bên ngoài, thiếu sự gắn kết bên trong, đều không thể tồn tại lâu dài.

Ngược lại, những ai biết tôn trọng truyền thống của chính mình thường không tìm cách chèn ép người khác.

Ngày nay, trong bối cảnh bất ổn quốc tế, điều đặc biệt quan trọng là mỗi quốc gia phải xây dựng nền tảng phát triển của riêng mình, không phụ thuộc vào cơn lốc bên ngoài.

Và chúng ta thấy rằng nhiều quốc gia và dân tộc đang quay trở lại với nền tảng này. Không chỉ là các nước thuộc Đa số Toàn cầu, mà ngay cả trong các xã hội phương Tây cũng đang diễn ra xu hướng tương tự.

Nếu mọi quốc gia đều hành động theo những nguyên tắc này, tự chăm lo cho bản thân, không lãng phí sức lực vào những tham vọng không cần thiết, thì hóa ra, việc sống hòa thuận với người khác trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.

Tôi muốn đưa ra một ví dụ về hợp tác giữa Nga và Mỹ. Tất nhiên, hai quốc gia chúng ta có nhiều điểm khác biệt, và quan điểm về các vấn đề toàn cầu cũng không giống nhau. Đối với các cường quốc lớn, điều đó là bình thường. Quan trọng nhất là chúng ta vượt qua khác biệt đó như thế nào. Chính quyền hiện tại của Nhà Trắng – hãy nói thẳng – họ phát biểu trực tiếp, rõ ràng, không giả tạo.

Điều đặc biệt quan trọng là hiểu người đối diện muốn gì, thay vì chìm đắm trong một chuỗi những ám chỉ mơ hồ.

Chúng tôi hiểu rằng Tổng thống Donald Trump và nhóm của ông đang hành động theo lợi ích mà họ cho là tốt nhất cho nước Mỹ. Đó là một cách tiếp cận hợp lý. Nhưng đồng thời, chúng tôi cũng có quyền hành động dựa trên lợi ích quốc gia của chính mình.

Một trong những mục tiêu của chúng tôi là khôi phục hoàn toàn quan hệ song phương đầy đủ với Hoa Kỳ. Và dù có những khác biệt, nếu chúng ta đối xử với nhau bằng sự tôn trọng, thì ngay cả trong những cuộc đàm phán căng thẳng và kiên định nhất, mục tiêu cuối cùng vẫn sẽ là tìm kiếm lợi ích chung, và khi đó, chúng ta hoàn toàn có thể tìm ra giải pháp cho bất kỳ vấn đề nào.

Thế giới đa cực, thế giới đa trung tâm, là một thực tế và nó sẽ còn tiếp diễn. Tốc độ và hiệu quả của tiến trình này phụ thuộc vào từng cá nhân trong chúng ta. Trật tự và mô hình thế giới hiện đại chỉ có thể được xây dựng thông qua nỗ lực phổ quát – sự hợp tác của tất cả mọi người.

Cho phép tôi nhấn mạnh một lần nữa: Thời đại mà một nhóm nhỏ các quốc gia quyền lực nhất quyết định thay phần còn lại của thế giới đã không thể quay trở lại. Và những ai còn hoài niệm về thời kỳ thuộc địa, thời mà con người bị chia thành hai loại: bình đẳng và “bình đẳng hơn”, nên nhớ rằng – đó là câu trích dẫn nổi tiếng từ tác phẩm dystopia của Orwell. Ở Nga, chúng tôi chưa bao giờ có cách tiếp cận phân biệt chủng tộc như vậy đối với các quốc gia, dân tộc, hay nền văn hóa khác. Chưa bao giờ và sẽ không bao giờ là đường lối của chúng tôi.

Chúng tôi ủng hộ tính đa âm, ủng hộ sự đa dạng – một bản giao hưởng các giá trị. Một thế giới chỉ có một màu sẽ là một nơi nhàm chán.

Con đường của nước Nga là đầy biến động, và luôn có những khúc quanh bất ngờ. Việc hình thành nhà nước Nga là một quá trình liên tục vượt qua các thử thách lịch sử to lớn.

Điều đó không có nghĩa các quốc gia khác được sinh ra trong điều kiện dễ dàng, nhưng kinh nghiệm của Nga là độc nhất, cũng giống như quốc gia đã được hình thành từ kinh nghiệm đó.

Chúng ta không cố tỏ ra mình đặc biệt hay vượt trội, đó đơn giản là một thực tế, là bản sắc của chúng ta.

Chúng ta đã trải qua nhiều cú sốc, được cung cấp đủ “thức ăn cho suy ngẫm” – cả tích cực lẫn tiêu cực.

Chúng ta đang sống trong một hoàn cảnh quốc tế rất phức tạp, phi tuyến tính, đầy mâu thuẫn.

Nhưng dù trong bất kỳ biến cố nào, Nga đã chứng minh một điều: nước Nga đã tồn tại, đang tồn tại, và sẽ tiếp tục tồn tại.

Mọi thứ có thể thay đổi – vai trò của chúng ta cũng thay đổi. Nhưng chúng ta vẫn là một thế lực cần thiết để duy trì sự hài hòa và cân bằng.

Đây là một thực tế được kiểm chứng bởi lịch sử, và không thể bị phủ nhận.

Tuy nhiên, trong thế giới đa cực ngày nay, sự hài hòa và cân bằng mà tôi vừa nói đến chỉ có thể đạt được thông qua sự hợp tác chung.

Và tôi xin khẳng định với mọi người rằng: Nga sẵn sàng cho sự hợp tác đó.

Xin chân thành cảm ơn sự chú ý của mọi người.

Cảm ơn.”

Bảo Minh