Ukraine lên án kế hoạch trưng cầu dân ý của Nga đối với các khu vực bị chiếm đóng

Các nhà lãnh đạo do Moscow cài đặt tại các khu vực bị chiếm đóng ở Ukraine đang có kế hoạch tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý về việc sáp nhập vào Nga trong những ngày tới. Đây được coi là một thách thức đối với Ukraine và phương Tây, có thể khiến cuộc chiến leo thang mạnh mẽ.

“Người Nga có thể làm bất cứ điều gì họ muốn, nhưng nó sẽ không thay đổi bất cứ điều gì”, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho biết hôm thứ Ba (20/9) trước câu hỏi của các phóng viên tại Liên Hợp Quốc.

Trong một tweet, ông nói thêm: “Ukraine có mọi quyền để giải phóng các vùng lãnh thổ của mình và sẽ tiếp tục giải phóng chúng bất cứ điều gì Nga nói.”

Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan cho biết Washington phản đối bất kỳ cuộc trưng cầu dân ý nào như vậy, trong khi Liên minh châu Âu và Canada cũng lên án kế hoạch này.

Người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell cho biết khối và các nước thành viên sẽ không công nhận kết quả của cuộc trưng cầu dân ý và sẽ xem xét các biện pháp tiếp theo chống lại Nga nếu cuộc bỏ phiếu diễn ra.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Tổng thống Litva Gitanas Nauseda đều nói đây là “trò khôi hài” của Nga để mô tả các cuộc bỏ phiếu.

Trong động thái có sự tính toán phối hợp rõ ràng, các nhân vật thân Nga đã công bố các cuộc trưng cầu dân ý từ ngày 23 đến 27 tháng 9 tại các tỉnh Luhansk, Donetsk, Kherson và Zaporizhzhia, đại diện cho khoảng 15% lãnh thổ Ukraine.

Nga trước đó đã công nhận Luhansk và Donetsk, cùng tạo nên vùng Donbass mà Moscow chiếm đóng một phần vào năm 2014, là các quốc gia độc lập. Ukraine và phương Tây coi tất cả các khu vực của Ukraine do lực lượng Nga nắm giữ đều bị chiếm đóng bất hợp pháp

Một số nhân vật ủng hộ Điện Kremlin coi các cuộc trưng cầu dân ý như một tối hậu thư cho phương Tây để chấp nhận các lợi ích lãnh thổ của Nga hoặc đối mặt với một cuộc chiến toàn diện với một kẻ thù được trang bị vũ khí hạt nhân.

Dmitry Medvedev, cựu Tổng thống Nga và hiện là Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh của Tổng thống Vladimir Putin, nói trên mạng xã hội: “Lấn chiếm lãnh thổ Nga là một tội ác cho phép sử dụng tất cả các lực lượng tự vệ.”

Margarita Simonyan, tổng biên tập đài truyền hình RT ủng hộ Điện Kremlin, viết: “Hôm nay trưng cầu dân ý, ngày mai công nhận là một phần của Liên bang Nga, ngày mốt các cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga trở thành cuộc chiến chính thức giữa Ukraine và NATO chống lại Nga, Nga có thể làm mọi điều họ muốn trên mọi phương diện.”

Hoa Kỳ và các đồng minh NATO đang ủng hộ Ukraine bằng vũ khí và các hỗ trợ khác cho rằng những lời biện hộ như vậy là vô nghĩa.

Việc Nga coi các cuộc giao tranh trên lãnh thổ bị chiếm đóng như một cuộc tấn công vào Nga có thể mang lại cho Moscow một lý do để huy động lực lượng dự bị quân sự 2 triệu người. Cho đến nay, Moscow vẫn chống lại động thái như vậy, mặc dù đang phải hứng chịu nhiều tổn thất trong cái mà nước này gọi là “hoạt động quân sự đặc biệt”.

Nga đã tuyên bố chiếm tất cả các tỉnh Luhansk và Donetsk làm mục tiêu chính kể từ khi lực lượng xâm lược của họ bị đánh bại vào tháng 3 ở ngoại ô Kyiv.

Hiện Nga nắm giữ khoảng 60% Donetsk và đã chiếm được gần như toàn bộ Luhansk vào tháng 7.

Các cuộc trưng cầu dân ý được công bố một ngày sau khi Ukraine cho biết quân đội của họ đã chiếm lại được làng Bilohorivka thuộc Luhansk, và đang chuẩn bị tiến công khắp tỉnh.

Thống đốc khu vực Luhansk Serhiy Gaidai nói với Đài truyền hình Ukraine rằng các cuộc trưng cầu dân ý là “bất hợp pháp … Và tổng thống (Ukraine) và chính quyền của ông ấy đã nói rõ rằng nếu họ tổ chức một cuộc trưng cầu, chúng tôi sẽ giải quyết vấn đề một cách nghiêm minh bằng vũ lực, bằng cách giải phóng lãnh thổ của chúng ta”.

Bộ tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine tối thứ Ba cho biết, các hoạt động của lực lượng này ở Donetsk gần các thị trấn Bakhmut và Avdiivka đã khiến Nga chịu “tổn thất đáng kể”. Tuy nhiên, Nga đã nã pháo vào các thị trấn đó và hàng chục thị trấn khác ở đông bắc và nam Ukraine.