Vụ ám sát hụt ông Trump: FBI điều tra, các bên ‘soi lại’ công tác an ninh

Sau vụ ám sát hụt cựu Tổng thống Donald Trump, công luận đã có những chất vấn đặc biệt về các biện pháp an ninh. Nhiều người quan tâm: Tại sao một tay bắn tỉa lại có thể chiếm được vị trí trên nóc tòa nhà cách bục của ông Trump khoảng 150 mét?

Được biết, tay súng nằm ở phía bên phải bục phát biểu của ông Trump, tức là hướng “3 giờ”. Sau khi tiếng súng vang lên, đội phản công của mật vụ phản ứng nhanh chóng và tiêu diệt nghi phạm trên mái nhà. Nhưng vụ việc vẫn khiến 1 người dân tại hiện trường thiệt mạng và 2 người khác bị thương nặng. Bản thân ông Trump cũng bị thương nhẹ ở phần trên tai phải.

Điều đáng lo ngại là vị trí của kẻ nổ súng nằm ngoài hàng rào an ninh. Điều này đặt ra một loạt câu hỏi: Tại sao phạm vi cảnh giới lại hạn chế như vậy? Tại sao trước sự kiện không thực hiện kỹ các biện pháp an ninh liên quan các tòa nhà xung quanh? Tay súng làm sao có thể leo lên nóc tòa nhà dễ dàng như vậy?

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phản ứng nhanh chóng, chỉ đạo Giám đốc Sở Mật vụ Kimberly Cheatle rà soát toàn diện các biện pháp an ninh cho Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa: “Tôi đã ra lệnh điều tra độc lập về an ninh đối với hoạt động mít tinh hôm qua để làm rõ tình hình. Kết quả điều tra sẽ được công bố cho công chúng Mỹ”, ông Biden nói.

Các nguồn tin cơ quan pháp luật Mỹ tiết lộ, cuộc điều tra sẽ tập trung vào hai khía cạnh: Thứ nhất, công tác an ninh của Sở Mật vụ trước khi ông Trump chuẩn bị chính thức trở thành ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa; thứ hai là vấn đề có thực thi nghiêm ngặt hay không thủ tục kiểm tra rà soát các tòa nhà tiềm ẩn nguy cơ an ninh.

Trong cuộc phỏng vấn với CNN, cựu Phó Giám đốc FBI Andrew McCabe đã chỉ ra một nguyên tắc cơ bản của công tác an ninh: “Một trong những nguyên tắc an ninh cơ bản của các sự kiện ngoài trời quy mô lớn là xử lý triệt để rủi ro liên quan tầm ngắm vào nhân vật quan trọng – những tòa nhà rõ ràng là trong phạm vi rủi ro trú ngụ của những tay bắn tỉa”.

FBI tiếp quản điều tra vụ ám sát

Không rõ bằng cách nào tay súng có thể lên được mái nhà ở khoảng cách gần như vậy, và tại sao tòa nhà không nằm trong vành đai an ninh cứng. FBI đã tiếp quản cuộc điều tra vụ ám sát. Trong khi đó, Bộ An ninh Nội địa, Sở Mật vụ và Quốc hội sẽ chịu trách nhiệm điều tra vấn đề sơ hở an ninh này.

Những người chứng kiến ​​vụ việc đã cung cấp một số thông tin chính.

Ông Greg Smith, chủ trang trại ‘Brenckle’s Farms and Greenhouses’ – một trang trại địa phương ở Quận Butler, đã có mặt tại hiện trường ngày hôm đó cùng với vợ ông là bà Stephanie Costlow và các thành viên khác trong gia đình.

Ông Smith nói với Epoch Times rằng khi đó, ông và gia đình đang ở phía bên trái của một hàng cây lớn đối diện với ngôi nhà sáng màu nơi tay súng đang ẩn náu.

Ông Smith nhìn thấy một người đàn ông trên nóc ngôi nhà đối diện mang theo một khẩu súng trường, “Khi đó tôi đang đứng cạnh cái cây. Tôi nhìn thấy một người đàn ông trên mái nhà ở bên kia đường.”

“Chúng tôi đang đứng đó, tôi có thể nhìn thẳng vào mặt sau của mái nhà đó. Tôi nhìn thấy có một người đang trèo trên mái nhà, anh ta đang trèo trên mái nhà với một khẩu súng trường trên lưng.”

Ông Smith nói với Epoch Times rằng họ đã nhắc nhở với Sở Mật vụ về tình hình vào thời điểm đó: “Chúng tôi đang chỉ vào anh ta (tay súng), những người của Sở Mật vụ bên cạnh những cái cây đó đang nhìn chúng tôi, chúng tôi có thể thấy họ đang nhìn vào chúng tôi.”

“Tôi chỉ đứng đó, có lẽ khoảng 1 hoặc 2 phút, chỉ vào anh ta trên mái nhà.”

“Cảnh sát đang đi lại vòng quanh. Chúng tôi nói, ‘Này anh bạn, có một người cầm súng trường trên mái nhà.’ Nhưng tôi dường như không biết cảnh sát họ đang làm gì và chỉ lảng vảng xung quanh. Sau đó người đó (tay súng) leo đến nơi cao nhất của mái nhà, tôi không biết chính xác đã bắn bao nhiêu phát súng, nhưng chúng tôi đã chứng kiến ​​cảnh này.”

“Sau đó, đám đông bắt đầu bỏ chạy, mọi thứ trở nên hỗn loạn kể từ thời điểm đó.”

Còn theo KDKA – chi nhánh của hãng tin CNN, một nhân chứng tên Ben Macer cho biết, vài phút trước khi vụ việc xảy ra, anh đã báo cảnh sát rằng anh nhìn thấy một tay súng “di chuyển giữa các mái nhà”.

Macer nhớ lại: “Tôi vừa nói với cảnh sát rằng có tay súng đang ở trên mái nhà, khi tôi quay người rời đi thì tiếng súng vang lên. Sau đó hỗn loạn và mọi người bỏ chạy”. Một nhân chứng khác cho hay thấy có kẻ mang một khẩu súng trường giống với mô tả vẫn biết về các tay súng [bắn tỉa].

Một quan chức thực thi pháp luật cấp cao yêu cầu giấu tên tiết lộ, vào thứ Bảy (13/7) cảnh sát địa phương nhận thấy hành vi đáng ngờ của tay súng gần cổng an ninh và báo cáo tình hình qua đài phát thanh.

Đáng lo ngại hơn nữa, nhiều nguồn tin thực thi pháp luật nói với CNN rằng tìm thấy chất nổ trong xe hơi và nhà của kẻ xả súng. Điều này có nghĩa là tình hình có thể trở nên nghiêm trọng hơn nếu không ngăn chặn kịp thời. Cơ quan Mật vụ nhấn mạnh họ nghiêm cấm việc mang vũ khí trong khu vực an ninh của bất kỳ hoạt động nào.

Nhà chức trách đã xác định tay súng trong vụ tấn công là Thomas Matthew Crooks, 20 tuổi. Anh ta đã bị các nhân viên mật vụ bắn chết ngay sau khi anh ta nổ súng.

Nhiều nguồn thực thi pháp luật quen thuộc với các hoạt động của Sở Mật vụ Mỹ cho biết, các đội chống bắn tỉa có quyền tự chủ cao trong việc đối phó với các mối đe dọa.

Cơ quan Mật vụ cho biết, tại hiện trường có 4 đội chống bắn tỉa, hai đội từ Sở Mật vụ và hai đội từ cơ quan thực thi pháp luật địa phương. Cảnh sát trưởng Chittle đang ở Milwaukee chuẩn bị cho Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa sắp tới thì vụ nổ súng xảy ra.

Các nghị sĩ kêu gọi điều tra kỹ lưỡng về ‘sai sót’ an ninh

Các thành viên Quốc hội đã phản ứng mạnh mẽ với vụ việc. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson hứa sẽ tiến hành “cuộc điều tra toàn diện” về vụ nổ súng, bao gồm nghe lời khai từ Sở Mật vụ, Bộ An ninh Nội địa và FBI. Hai thành viên Đảng Cộng hòa trong Ủy ban An ninh Nội địa Thượng viện cũng kêu gọi điều tra.

Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Mike Turner nhấn mạnh rằng Quốc hội có trách nhiệm tiến hành giám sát và xem xét, đồng thời lưu ý rằng đã có “những sai sót trong mạng lưới an ninh tổng thể”.

Trong một lá thư gửi Bộ An ninh Nội địa, Chủ tịch Ủy ban An ninh Nội địa Hạ viện Mark Green đã yêu cầu Bộ trưởng Alejandro Mayorkas cung cấp các kế hoạch an ninh của Sở Mật vụ và các thông tin liên quan trước ngày 19/7, tài liệu về thư từ và giao ban trước ngày 22/7.

Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện James Comer đã liên hệ với Sở Mật vụ để yêu cầu một cuộc họp ngắn và kêu gọi Giám đốc Chittle tham dự phiên điều trần vào ngày 22/7.

Ngoài ra, hai nghị sĩ lưỡng đảng ở New York đang hợp tác cùng nhau để đưa ra một dự luật nhằm tăng cường bảo vệ của Cơ quan Mật vụ đối với các ứng viên Tổng thống Trump, Biden, và ứng cử viên độc lập Robert F. Kennedy Jr.

Họ nói trong một tuyên bố chung: “Trong tình hình có thêm nhiều thông tin chi tiết, rõ ràng là cần biện pháp bảo vệ tốt hơn đối với tất cả các ứng cử viên tổng thống chủ chốt”.

Trong một bức thư gay gắt, Nghị sĩ Dân chủ Ruben Gallego gọi đây là “sự cố an ninh nghiêm trọng nhất kể từ vụ ám sát Tổng thống Reagan”. Ông nhấn mạnh: “Tình trạng này không được phép xảy ra, phải truy cứu trách nhiệm”.

Mật vụ phủ nhận việc từ chối tăng cường an ninh

Trước những chất vấn phê phán từ các bên, các nguồn tin từ Sở Mật vụ, cơ quan thực thi pháp luật địa phương ở Pennsylvania và đội tranh cử của ông Trump đã bác bỏ tin đồn lan truyền trên mạng xã hội rằng Sở Mật vụ từ chối yêu cầu của nhóm Trump về việc tăng cường an ninh.

Người phát ngôn Sở Mật vụ Anthony Guglielmi cho biết: “Tuyên bố đó là không đúng sự thật. Thực tế, cùng với việc lịch trình hoạt động chiến dịch tranh cử ngoài càng gia tăng, chúng tôi đã tăng cường nguồn lực, công nghệ và khả năng bảo vệ”.

Kevin Rojek, người đứng đầu văn phòng hiện trường của FBI ở Pittsburgh, cũng nói rõ trong cuộc họp báo: “FBI chưa bao giờ từ chối bất kỳ yêu cầu bảo mật bổ sung nào”.

Vụ việc cũng làm dấy lên lo ngại về an ninh tại Đại hội toàn quốc sắp tới của Đảng Cộng hòa. Gần đây tại một cuộc họp báo, các câu hỏi đã được đặt ra về cách Cơ quan Mật vụ và cơ quan thực thi pháp luật xử lý như thế nào đối với những người tham dự mang súng.

Quan chức địa phương Nick DeSiato giải thích rằng, theo luật Wisconsin, súng được phép mang vào khu vực an ninh “mềm” bên ngoài cổng an ninh.

Nhiều lần sai sót trong công tác bảo vệ quan chức cấp cao

Đây không phải là lần đầu tiên Sở Mật vụ vi phạm an ninh trong những năm gần đây. Tháng 5/2023 xảy ra vụ nhà của cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan bị kẻ đột nhập dù ông Sullivan được bảo vệ suốt ngày đêm. May mắn là ông Sullivan kịp thời phát hiện và báo cho nhân viên an ninh nên không hề hấn gì.

Sự việc trước đó xảy ra vào ngày 6/1/2021 còn đáng lo ngại hơn. Khi đó Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris được nhân viên an ninh hộ tống đến một nơi bên ngoài trụ sở Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ mà gần đó chỉ vài mét có một quả bom ống, nhưng phải hơn 90 phút sau đó thì các nhân viên thực thi pháp luật mới phát hiện ra quả bom và sơ tán nó.

Sở Mật vụ Mỹ chủ yếu dựa vào thông tin tình báo để xây dựng các chiến lược an ninh. Mặc dù cơ quan này không trực tiếp phụ thuộc hệ thống tình báo, nhưng được coi là “bên tiêu dùng” thông tin tình báo, theo đó chủ yếu dựa vào hợp tác với các cơ quan như Văn phòng Giám đốc Tình báo, Cục Tình báo Trung ương (CIA), Cơ quan An ninh Quốc gia, Cục Điều tra Liên bang (FBI), Văn phòng Tình báo và Phân tích của Bộ An ninh Nội địa.