Vụ thông đồng với Nga: FBI điều tra ông Trump mà không xác minh thông tin tình báo

Hôm thứ Hai (15/5), công tố viên đặc biệt John Durham đã công bố báo cáo cuối cùng, cho rằng FBI không có thông tin tình báo chắc chắn để tiến hành cuộc điều tra năm 2016 nhắm vào ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa lúc bấy giờ là cựu Tổng Thống Donald Trump trong vụ “Thông đồng Nga”.

Báo cáo hôm thứ Hai cuối cùng đã chấm dứt cuộc điều tra “Thông đồng Nga” kéo dài hơn 3 năm.

Tháng 7/2016, FBI mở cuộc điều tra mang tên “Bão lửa” (Crossfire Hurricane) nhắm vào đội ngũ vận động tranh cử tổng thống của ông Trump, nhằm điều tra cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ, thường được gọi là cuộc điều tra “Thông đồng Nga”.

Nhiều năm sau, Công tố viên đặc biệt Robert Mueller, người giám sát cuộc điều tra đó, kết luận rằng ông không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy cựu Tổng thống Trump, hoặc chiến dịch tranh cử của ông thông đồng với Moscow, nhằm gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử.

Sau đó, cuộc điều tra “Thông đồng Nga” đã được đảo ngược. Người ta phát hiện ra rằng một lý do khiến FBI phát động cuộc điều tra “Bão lửa” là dựa trên một loạt ghi chú và tài liệu ghi nhớ do cựu điệp viên người Anh Christopher Steele soạn thảo, được gọi là “Tập tin Steele”.

Vào thời điểm đó, ông Steele thay mặt cho chiến dịch tranh cử tổng thống của bà Clinton và các đảng viên Đảng Dân chủ, điều tra phe đối lập bên thứ ba. Một số cáo buộc trong hồ sơ của ông ta sau đó đã bị các quan chức thực thi pháp luật liên bang lật tẩy.

Tháng 12/2020, Bộ trưởng Tư pháp khi đó là ông William Barr đã bổ nhiệm ông John Durham làm công tố viên đặc biệt, tiếp tục điều tra vụ “Thông đồng Nga”, và đảm bảo rằng bất kể ai thắng cuộc bầu cử năm 2020, cuộc điều tra sẽ không bị ảnh hưởng.

Tại thời điểm này, phạm vi điều tra đã được thu hẹp, để tập trung vào hành vi của các đặc vụ FBI tham gia vào cuộc điều tra vụ “Thông đồng Nga” sớm nhất, tức bản thân cuộc điều tra “Bão lửa”.

“Vào thời điểm cuộc điều tra Bão lửa bắt đầu, cả cơ quan thực thi pháp luật Hoa Kỳ, và cộng đồng tình báo dường như không có bất kỳ bằng chứng thực tế nào về sự thông đồng,” báo cáo cuối cùng của ông Durham về cuộc điều tra, được công bố hôm thứ Hai (15/5) cho biết.

Báo cáo cáo buộc FBI và Bộ Tư pháp không tuân theo các tiêu chuẩn của riêng họ và cho phép tiếp tục điều tra, bao gồm việc giám sát một công dân Hoa Kỳ mà không có lệnh theo “Đạo luật Giám sát Tình báo Nước ngoài”.

“Dựa trên đánh giá của chúng tôi về cuộc điều tra “Bão lửa” và hoạt động tình báo liên quan, chúng tôi kết luận rằng trong một số sự kiện và hoạt động được mô tả trong báo cáo này, Bộ Tư pháp và FBI đã không thực hiện được sứ mệnh quan trọng – sự tôn trọng nghiêm ngặt của họ đối với luật pháp,” ông Durham viết.

Trong báo cáo mới dài 306 trang, ông Durham kết luận, các cơ quan tình báo và hành pháp Mỹ đã không có trong tay bất kỳ bằng chứng thực tế nào chống lại ông Trump, và dựa quá nhiều vào chỉ dẫn từ các đối thủ chính trị của chính khách Cộng hòa này để xúc tiến điều tra.

Công tố viên đặc biệt cũng cáo buộc FBI đã đối xử với cuộc điều tra ông Trump khác với những cuộc điều tra nhạy cảm về chính trị lâu nay, kể cả một số vụ việc liên quan đến cựu Ngoại trưởng Dân chủ Hillary Clinton.

Ông lấy ví dụ, bà Clinton và các quan chức khác được cung cấp báo cáo tóm tắt về việc có thể là mục tiêu của sự can thiệp từ nước ngoài, trong khi ông Trump không nhận được báo cáo nào như vậy trước khi FBI mở cuộc điều tra nhằm vào 4 thành viên trong chiến dịch tranh cử của ông.

“Khi họ tiếp tục tìm cách mở rộng giám sát tình báo nước ngoài, các đặc vụ FBI đã nhiều lần phớt lờ những yêu cầu quan trọng. Hơn nữa, sau đó họ đã thừa nhận, họ không thực sự tin có bất kỳ lý do khả thi nào rằng mục tiêu đang cố tình hành động nhân danh một thế lực nước ngoài, để tham gia vào các hoạt động tình báo bí mật,” báo cáo cho biết.

Theo CNN, ông Trump cũng có phản ứng ngay lập tức trước diễn biến mới. Cựu Tổng thống viết trên mạng xã hội Truth Social:

“Ồ! Sau khi nghiên cứu sâu rộng, Công tố viên đặc biệt John Durham kết luận FBI không bao giờ nên tiến hành cuộc điều tra Trump – Nga! Nói cách khác, công chúng Mỹ đã bị lừa, giống như họ đang bị lừa bởi những người không muốn thấy sự vĩ đại dành cho nước Mỹ!”

Hiện ông Trump đang phải đối mặt với cáo buộc hình sự ở New York và 2 cuộc điều tra liên bang của Công tố viên đặc biệt Jack Smith, về việc lưu giữ hồ sơ mật sau khi mãn nhiệm, và vụ bạo loạn trên đồi Capitol ngày 6/1/2021 trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.

Giới quan sát đánh giá, những phát hiện của ông Durham có thể sẽ trở thành động lực chính trị cho cựu Tổng thống Trump trong cuộc tái chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024.