Công bố: 5 tàu và hơn 4.000m3 cát bị hút trộm ở Cửa Đại bán ra Đà Nẵng

Ngày 4/4, UBND tỉnh Quảng Nam cung cấp thông tin kết luận điều tra ban đầu về vụ hút trộm cát tại khu vực Cửa Đại đưa ra bán tại Đà Nẵng.

Ông Nguyễn Hồng Quang, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Quảng Nam và Trung tá Hồ Song Ân, Trưởng phòng Cảnh sát môi trường (PC49), Công an tỉnh Quảng Nam cho biết đã xác định có 5 tàu gồm NĐ 3168, NĐ 3169, NĐ 2926, HP 4288, HP 2872 chở 4.394m³ cát hút tại khu vực Cửa Đại mang đi san lấp mặt bằng cho dự án Khu đô thị mới quốc tế Đa Phước.

Các tàu này do ông Nguyễn Hữu Thạch, (SN 1968, trú tại số 273, đường Tôn Đức Thắng, phường Hòa Minh, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng), là người điều hành Công ty TNHH Thành Đô, quản lý, tổ chức việc hút cát trái phép.

Từ tháng 2/2017, tại khu vực Cửa Đại có 2 dự án do Cục Đường thủy nội địa và UBND TP Hội An làm chủ đầu tư, với mục đích hút cát phần luồng bị bồi lấp để đổ vào bờ biển Cửa Đại đang bị sạt lở.

Dự án chống sạt lở khẩn cấp bờ biển Cửa Đại do UBND tỉnh Quảng Nam và thành phố Hội An thực hiện với nhiều giải pháp, trong đó có giải pháp bơm cát từ ngoài khơi về bồi đắp cho bờ biển.

Cùng thời gian, Cục Đường thủy nội địa (thuộc Bộ GTVT) tiến hành Dự án nạo vét bảo đảm giao thông khu vực Cửa Đại đoạn Hội An – Cù Lao Chàm do Ban quản lý dự án đường thủy nội địa (thuộc Cục Đường thủy Nội địa) làm chủ đầu tư.

Theo kế hoạch, hai dự án này sẽ bơm khoảng hơn 154.000m³ cát từ nguồn cát thuộc dự án nạo vét bảo đảm lưu thông trên tuyến Cửa Đại – Cù Lao Chàm để tái tạo bãi cát cho bờ biển Cửa Đại.

Trong đó, dự án do Ban Quản lý dự án Đầu tư và Xây dựng Hội An làm chủ đầu tư, Công ty TNHH Phạm Văn, Công ty TNHH Thuận Lưu và Đoạn Quản lý đường sông Quảng Nam thực hiện, hút khoảng 72.000m³. Dự án do Cục Đường thủy Nội địa làm chủ đầu tư, Công ty TNHH Thành Đô và Công ty TNHH Sơn Thịnh thực hiện, bơm hút 82.000m³ để chở về bồi đắp cho bờ biển Cửa Đại.

Tuy nhiên, trong quá trình thi công, lợi dụng sự buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm của các đơn vị chức năng, một số tàu của Công ty Thành Đô đã hút trộm cát đưa đi đổ bán cho dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước (quận Hải Châu, TP Đà Nẵng). 

Ông Nguyễn Hồng Quang, Chánh văn phòng kiêm người phát ngôn UBND tỉnh Quảng Nam cho rằng các đơn vị tư vấn giám sát, chủ đầu tư dự án (gồm Cục Đường thủy nội địa và Ban quản lý các dự án Hội An) và đơn vị liên quan (Bộ đội biên phòng Cửa Đại) đều phải chịu trách nhiệm trước sự việc.

Lấy trộm ‘cát cứu biển’

Bãi biển Cửa Đại (TP Hội An, Quảng Nam), nơi từng được du khách bình chọn là một trong 25 bãi biển đẹp nhất Châu Á (theo TripAdvisor), đang đứng trước nguy cơ “biến mất” trước tình trạng xâm thực mạnh, liên tục từ khoảng năm 2004-2005 tới nay. Tính đến tháng 1/2017, đoạn bờ biển cách Cửa Đại khoảng 400m đã bị xâm thực vào đến sông Thu Bồn với chiều rộng khoảng 70m. Nhiều công trình xây dựng (khu nghỉ dưỡng, nhà hàng…), tài sản, cây ven biển, các công trình bảo vệ bờ biển bị cuốn trôi. Hầu như mọi hoạt động kinh doanh, du lịch đều phải ngừng lại.

GS.TS Hitoshi Tanaka, ĐH Tohoku (Nhật Bản) cho biết tình trạng sạt lở bờ biển Hội An là hệ lụy của việc xây dựng quá nhiều các hồ chứa, nhất là hồ chứa thủy điện ở thượng nguồn, dẫn đến một khối lượng cát lớn bị giữ lại tại các hồ.

TS Vũ Thanh Ca, Viện trưởng Viện nghiên cứu biển đảo đồng quan điểm khi cho biết trong khoảng 10 năm gần đây, các đập thủy lợi và thủy điện xây dựng trên thượng nguồn các con sông đổ ra khu vực bờ biển Hội An, đặc biệt là sông Thu Bồn đã chặn một lượng rất lớn bùn cát do các sông tải ra biển. Thiếu hụt bùn ở vùng cửa sông làm suy thoái các rừng ngập mặn và làm giảm khả năng tiêu tán năng lượng sóng của bãi bùn ven bờ, gây nên tình trạng xói lở bờ biển dữ dội tại khu vực bờ biển Hội An.

Ngoài ra, việc hàng loạt hành lang cây xanh rừng phòng hộ ven biển bị chặt bỏ để lấy đất xây dựng các khu du lịch từ những năm 2003 khiến sóng biển tiến vào đất liền rất mạnh. Tới khi bờ biển bị xâm thực nghiêm trọng, những công trình bó bờ bảo vệ do các khách sạn tự ý xây để bảo vệ tài sản (từ năm 2009) càng làm thay đổi hướng dòng chảy và sóng, khiến tình trạng sạt lở tại bờ biển Cửa Đại càng diễn ra với tốc độ “không phanh”.

Đầu năm 2017, hai dự án nạo vét, hút cát về “cứu” bờ biển Cửa Đại đang sạt lở được thực hiện khẩn cấp. Tuy nhiên, thời gian vừa qua ngư dân Hội An phát hiện một số tàu chở cát không mang cát vào bờ Cửa Đại, tập kết đổ vào bờ chống sạt lở mà lại chạy thẳng ra biển.

Theo thông tin công bố ngày 4/4, các cơ quan chức năng cho biết đã phát hiện 5 tàu chở trộm cát ra bán cho Khu đô thị quốc tế Đa Phước (Đà Nẵng) với tổng khối lượng hơn 4.000m³.

Trước đó, theo thông tin của Báo Thanh Niên (25/3/2017), tính đến ngày 23/3, số lượng cát đổ lên bờ Cửa Đại từ dự án “Nạo vét đảm bảo giao thông khu vực Cửa Đại” là 12.000 m³; tuy nhiên, Giám đốc BQL dự án đường thủy nội địa (Cục Đường thủy nội địa – Bộ GTVT) cho hay tính đến ngày 17/3, tổng số lượng cát nạo vét đã lên đến con số 41.107 m3.

Nguyễn Quân (T/h)

Xem thêm: