Đầu tư dự án bệnh viện, mua sắm thiết bị y tế rồi ‘bỏ không’: Hàng ngàn tỷ đồng lãng phí

Trong số 8 đơn vị thuộc Bộ Y tế bị phát hiện có sai phạm nghiêm trọng trong mua sắm thiết bị, vật tư y tế, Thanh tra Chính phủ đã bàn giao hồ sơ 7 vụ việc có dấu hiệu vi phạm hình sự sang Cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an (C03). 

• Bệnh viện quốc tế gần 70 triệu USD bỏ hoang giữa lòng TP Hạ Long
• Long An mua trang thiết bị y tế chênh lệch giá thị trường gần 18 tỷ đồng

Thông tin về hàng loạt sai phạm, lãng phí trong ngành y tế được Đoàn Giám sát của Quốc hội nêu trong báo cáo kết quả giám sát “việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021” vừa gửi Quốc hội.

Máy chạy thận, máy chụp X-quang, máy siêu âm… hàng trăm tỷ đồng ‘nằm kho’

Theo báo cáo, Đoàn Giám sát nhận định “còn nhiều tồn tại, hạn chế, thất thoát, lãng phí, không hiệu quả” trong việc đấu thầu, mua sắm thuốc, sinh phẩm, vật tư; đầu tư, mua sắm, quản lý, khai thác trang thiết bị y tế; đầu tư các dự án bệnh viện, cơ sở y tế. Việc “thổi” giá thuốc, sinh phẩm, vật tư, trang thiết bị chưa đươc xử lý kịp thời. Nhiều trang thiết bị hiện đại đã “đắp chiếu” nhiều năm tại một số cơ sở y tế.

Báo cáo của Đoàn Giám sát đã nêu một số vụ việc lãng phí nổi cộm trong giai đoạn 2016-2021.

Năm 2011, Bệnh viện đa khoa Chân Mây (xã Lộc Thủy, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế) đi vào hoạt động sau gần 10 năm khởi công, xây dựng. Bệnh viện được trang cấp nhiều trang thiết bị y tế hiện đại có trị giá đầu tư hàng chục tỷ đồng từ nguồn ngân sách, như máy chạy thận, máy chụp X-quang, máy siêu âm, chẩn đoán hình ảnh,… Có 2 máy chạy thận nhân tạo do Đức sản xuất, trị giá mỗi máy hơn 1,2 tỷ đồng nhưng nằm trong kho 8 năm qua.

Cơ sở 2 Trung tâm Y tế Phú Lộc có 2 máy chạy thận đắt tiền này cũng trong tình trạng “đắp chiếu”, chưa một ngày đưa vào sử dụng để khám chữa bệnh.

5 gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế cho các cơ sở công lập thuộc Sở Y tế Hải Dương năm 2018 và 2019 có tổng trị giá hơn 277 tỷ đồng; trong đó, năm 2018 có 2 gói thầu thiết bị cấp cứu sản khoa, thiết bị nội soi và thiết bị cơ bản khác, có tổng trị giá hơn 99,6 tỷ đồng; năm 2019 có 3 gói thầu mua sắm gồm: mua máy chụp Xquang, máy xét nghiệm và thiết bị y tế khác có tổng trị giá trên 178 tỷ đồng.

Tại thời điểm kiểm tra, tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh và 5 Trung tâm y tế huyện: Gia Lộc, Cẩm Giàng, Nam Sách, Thanh Hà, Kinh Môn có nhiều trang thiết bị ít được sử dụng, thậm chí có hàng chục thiết bị chưa sử dụng, có tổng giá trị trên 50 tỷ đồng.

Trong đó có các thiết bị y tế ít sử dụng phục vụ khám chữa bệnh như: hệ thống phẫu thuật nội soi ổ bụng và sản full HD, máy gây mê kèm thở, máy rửa ống nội soi mềm tự động… (giá trị trên 12,8 tỷ đồng); 26 thiết bị dù đã tiếp nhận bàn giao nhưng chưa đưa vào sử dụng tại trung tâm y tế các huyện: Cẩm Giàng, Gia Lộc, Nam Sách, Thanh Hà và Kinh Môn (tổng trị giá trên 37,4 tỷ đồng). Đặc biệt, có trang thiết bị mua từ năm 2016, 2018 nhưng tại thời điểm kiểm tra chưa được đưa vào sử dụng.

Nhiều máy móc, trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Tuệ Tĩnh (thuộc Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam) mua về nhiều năm chưa một lần sử dụng, nhiều máy móc, thiết bị “bỏ xó”, thỉnh thoảng “chạy một lần” cho đỡ hỏng.

7 vụ việc mua sắm, đấu thầu thiết bị, vật tư y tế bị chuyển sang Bộ Công an

Theo báo cáo của Đoàn Giám sát của Quốc hội, Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra trực tiếp việc sử dụng quỹ Bảo hiểm Y tế mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh tại 8 đơn vị thuộc Bộ Y tế, phát hiện nhiều sai phạm nghiêm trọng trong mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, gây thất thoát, lãng phí lớn ngân sách nhà nước. Hồ sơ 7 vụ việc có dấu hiệu vi phạm hình sự đã được chuyển sang Cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an (C03).

Ngoài ra, Đoàn Giám sát đánh giá cơ bản các dự án đầu tư các bệnh viện, cơ sở y tế đều chậm tiến độ. Dự án bệnh viện đa khoa 1.500 giường của tỉnh Bình Dương có tổng mức đầu tư dự kiến 2.300 tỷ đồng, khởi công xây dựng phần móng từ cuối năm 2014 đến 2016 xong móng, dừng thi công 3 năm, đến đầu năm 2019 mới khởi công trở lại.

Nguyễn Quân