Điện hạt nhân Ninh Thuận: ĐBQH muốn bỏ, Bộ trưởng Công thương nói ‘không có cơ sở’

Hơn 13 năm trôi qua, người dân xã Phước Dinh (huyện Thuận Nam) và xã Vĩnh Hải (huyện Ninh Hải) gặp nhiều khó khăn, bức xúc do vướng quy hoạch xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2. ĐBQH Trương Trọng Nghĩa đề nghị xóa bỏ dự án, song Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nói “không có cơ sở”.

Dân than khổ, gặp nhiều khó khăn

Chiều 30/5, thảo luận về báo giám sát trong thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch, bà Đàng Thị Mỹ Hương, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Ninh Thuận, dành toàn bộ thời gian để nói về dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Theo bà Hương, năm 2016, Quốc hội khóa XIV đã tạm dừng chủ trương thực hiện, đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Tuy nhiên, đến nay các vấn đề về quy hoạch của dự án ảnh hưởng tới đời sống, kinh tế của người dân vẫn chưa được giải quyết, làm ảnh hưởng tới thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội tại địa phương.

“Ở khu vực này, người dân vẫn bị hạn chế quyền sử dụng đất, không được mua bán, không được chuyển nhượng hay thế chấp đất để vay vốn sản xuất; không được xây dựng, cải tạo nhà ở, cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi không được đầu tư hiện đang bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng… Người dân trải qua thời gian dài chờ đợi, không ổn định được sản xuất, đời sống gặp nhiều khó khăn, bức xúc”, bà Hương nói.

Tại báo cáo giám sát, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ xem xét tạm giữ quy hoạch các vị trí dự kiến xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận cho tới khi cấp có thẩm quyền có ý kiến chính thức. Theo bà Hương, điều này khiến người dân ở vùng dự án lo lắng về việc kéo dài quy hoạch, còn nhà đầu tư chiến lược của tỉnh rất lo ngại.

Bà Hương kiến nghị sớm sơ kết việc thực hiện các nghị quyết, giải quyết các vấn đề, vướng mắc được nêu cụ thể tại báo cáo giám sát của Ủy ban Kinh tế và sớm giải quyết kiến nghị của Bộ Công Thương về địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận… để có cơ sở phê duyệt đề án ổn định lại sản xuất. Từ đó có cơ sở để tỉnh tiếp tục thu hút vốn đầu tư, phát triển bền vững.

Đề nghị xóa dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Cùng nội dung này, ĐBQH Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) đề nghị Quốc hội cần giải quyết dứt điểm việc này, cần xóa bỏ quy hoạch dự án phát triển nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận.

Theo ĐB Nghĩa, nhiệm kỳ trước, khi dừng dự án này đã có nhiều sự cân nhắc, tính toán. Bây giờ việc trước mắt là phải tập trung giải quyết quyền lợi của người dân, cán bộ, kỹ sư đã được đào tạo. Đồng thời, tạo quy hoạch mới cho Ninh Thuận trở thành vùng, trung tâm phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới. Việc này giúp tạo chuyển động về kinh tế bằng quy hoạch mới.

“Tôi thấy Ủy ban Kinh tế có sự luyến tiếc về quy hoạch này khi đưa ra đề nghị tạm giữ quy hoạch vị trí làm nhà máy điện hạt nhân. Cá nhân tôi đề nghị xóa quy hoạch này. Còn trong 10-20 năm tới chúng ta có làm điện hạt nhân hay không thì làm quy hoạch mới. Và khi đó sẽ tính toán nếu làm thì đặt ở đâu” – ông Nghĩa nói và nhắc lại việc cấp bách trước mắt là giải quyết cho người dân bị ảnh hưởng bởi dự án.

Trả lời, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định dự án điện Ninh Thuận mới có quyết định tạm dừng, chứ không loại bỏ. “Vì thế, không có cơ sở hủy bỏ quy hoạch điện hạt nhân Ninh Thuận”, ông Diên nói.

Về phát triển điện hạt nhân, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết, đã kiến nghị với Chính phủ rằng, thế giới đã quay trở lại điện hạt nhân. Theo ông Diên, trong tương lai để thực hiện cam kết Hội nghị COP 26 thì phải phát triển năng lượng tái tạo và tính đến điện hạt nhân.

“Quy hoạch điện hạt nhân Ninh Thuận chưa nên xem xét để chờ cấp có thẩm quyền quyết định. Địa điểm xây dựng ở khu vực này đã được các đối tác nghiên cứu rất kỹ và không có địa điểm nào phù hợp hơn”, theo ông Diên.

Hoàng Minh