Dự án Metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên: Hàng loạt sai phạm

Liên quan đến dự án, hiện trưởng ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM Lê Nguyễn Minh Quang đã có đơn xin nghỉ việc. Còn Phó Trưởng Ban – ông Hoàng Như Cương đi Mỹ khi chưa được cấp thẩm quyền cho phép.

Kiểm toán Nhà nước vừa có báo cáo kết quả về dự án Metro số 1 tuyến Bến Thành – Suối Tiên (TP.HCM), nhiều sai phạm đã được chỉ ra.

Theo báo cáo, UBND TP.HCM điều chỉnh dự án chưa tuân thủ trình tự thủ tục và chưa đúng thẩm quyền. Cụ thể, dự án điều chỉnh tổng mức đầu tư là 47.325 tỷ đồng, với mức vốn trên đã trở thành dự án trọng điểm quốc gia (lớn hơn 35.000 tỷ đồng) theo quy định tại Nghị quyết 49/2010, dự án phải trình Quốc hội xem xét và Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Bên cạnh đó, cơ quan này quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án khi chưa có báo cáo đánh giá hiệu quả đầu tư và chưa rõ ràng về nguồn vốn (năm 2010, thư của JICA chỉ xác nhận việc sẽ tính đến việc bổ sung vốn, chưa xác nhận về cho vay); quyết định phê duyệt tổng mức đầu tư điều chỉnh không đúng giá trị lập.

UBND TP.HCM còn phê duyệt điều chỉnh thời gian thực hiện dự án từ hoàn thành năm 2017 sang hoàn thành năm 2019 là không tuân thủ trình tự và thẩm quyền. Vì theo quy định của Nghị quyết 49/2010, với dự án quan trọng quốc gia, khi kéo dài thời gian thực hiện từ một năm trở lên, Chính phủ phải báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.

Đặc biệt, theo Kiểm toán Nhà nước, ông Hoàng Như Cương – Phó Trưởng Ban Quản lý đường sắt đô thị đã phê duyệt điều chỉnh dự án là trái thẩm quyền. Bởi ông chỉ là cấp phó, không có thẩm quyền điều chỉnh tổng mức đầu tư và quy mô của dự án trọng điểm quốc gia.

Cũng theo Kiểm toán Nhà nước, dự án còn bất cập về góc độ kỹ thuật, tiêu chuẩn triển khai của dự án. Cụ thể: Dự án áp dụng tiêu chuẩn kỹ thuật hệ thống đường sắt đô thị châu Á – STRASYA vào thiết kế nhưng quá trình áp dụng không tuân thủ đúng theo chỉ dẫn của tiêu chuẩn như ray UIC 54 thay cho ray 50 kgN; tải trọng 16 tấn/trục thay cho 14 tấn/trục,…

Việc điều chỉnh kiểu dáng dầm từ Super T sang dầm chữ U của đoạn tuyến đi trên cao làm tăng giá trị công trình lên 1.420 tỷ đồng, không đảm bảo tính kinh tế và chưa phù hợp nguyên tắc trong hoạt động xây dựng và các trường hợp được điều chỉnh.

Về tổng mức đầu tư, Kiểm toán Nhà nước khẳng định do hồ sơ thiết kế cơ sở không thể hiện đầy đủ, nhiều hạng mục công trình còn có khoảng 60% giá trị, chưa đảm bảo cơ sở để xác định giá trị tính toán. Bên cạnh đó, các thiết bị vật tư nhập từ Nhật Bản chưa đảm bảo căn cứ pháp lý.

Liên quan đến dự án này, ngày 21/12, ông Lê Nguyễn Minh Quang – Trưởng ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM có đơn xin nghỉ việc. Còn Phó Trưởng Ban Quản lý đường sắt đô thị – ông Hoàng Như Cương đã đi nước ngoài (đi Mỹ) vì công việc riêng khi chưa được cấp thẩm quyền cho phép theo quy định.

Ban quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM được thành lập vào ngày 13/9/2007, thuộc UBND TP.HCM, với chức năng là Chủ đầu tư các dự án đường sắt đô thị thành phố. Sau 6 năm thi công, tuyến metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên mới hoàn thành hơn 50% khối lượng công việc vì luôn trong tình trạng đói vốn.

Trước đó, Đại sứ Umeda Kunio của Nhật đã phải gửi thư tới các đối tác Việt Nam – cảnh báo có thể buộc phải ngừng thi công dự án này nếu Việt Nam không thanh toán tiền cho một số hạng mục đã hoàn thành.

Hoàng Minh

Xem thêm: