Nhật Bản đề xuất tham gia dự án đường sắt tốc độ cao của Việt Nam

Các doanh nghiệp Nhật Bản, với sự hỗ trợ của JBIC, bày tỏ mong muốn tham gia dự án đường sắt tốc độ cao của Việt Nam, mang đến công nghệ và kinh nghiệm tiên tiến.

• Vinspeed đề xuất đầu tư đường sắt cao tốc Bắc-Nam hơn 61 tỷ USD
• Đường sắt cao tốc Bắc Nam: Chính phủ kiến nghị không kéo dài đến Cà Mau

Ngày 29/6, Báo Chính phủ cho biết Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp ông Maeda Tadashi, Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JBIC), cùng phái đoàn, trong đó có Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki. Buổi tiếp mở ra cơ hội hợp tác trong các dự án hạ tầng lớn, đặc biệt là đường sắt tốc độ cao.

Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận sự hỗ trợ của JBIC trong việc thúc đẩy đầu tư Nhật Bản vào Việt Nam, điển hình là khoản vay hơn 800 triệu USD cho dự án phát triển khí Lô B, giúp dự án này khởi động lại.

Ông đề nghị JBIC tiếp tục đồng hành trong lĩnh vực chuyển đổi xanh, đặc biệt là hỗ trợ vốn vay cho 15 dự án chuyển đổi xanh với quy mô hơn 20 tỷ USD trong khuôn khổ Sáng kiến Hợp tác châu Á không phát thải (AZEC), được công bố trong chuyến thăm của Thủ tướng Nhật Bản Ishiba vào tháng 4/2025.

Thủ tướng cho biết Việt Nam đang triển khai nhiều dự án hạ tầng có tính đột phá, bao gồm đường bộ cao tốc, cảng biển, sân bay, đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao và điện hạt nhân.

Ông đề nghị JBIC và các doanh nghiệp Nhật Bản hỗ trợ về vốn, công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực và tham gia các dự án này. Đặc biệt, ông nhấn mạnh mong muốn hợp tác trong dự án đường sắt tốc độ cao, một dự án mang tính biểu tượng cho hạ tầng giao thông Việt Nam.

Đáp lại, ông Maeda Tadashi cho biết JBIC và các doanh nghiệp Nhật Bản sẵn sàng tham gia các dự án hạ tầng tại Việt Nam, đặc biệt là dự án đường sắt tốc độ cao, theo mô hình phát triển đô thị định hướng giao thông công cộng (TOD).

Các doanh nghiệp Nhật Bản cam kết mang đến công nghệ tiên tiến và kinh nghiệm quản lý hiện đại. Ông Maeda cũng nhấn mạnh sự quyết tâm trong quan hệ Việt Nam – Nhật Bản để hỗ trợ các dự án chuyển đổi xanh.

Liên quan đến dự án Liên hợp lọc hóa dầu Nghi Sơn (NSRP), liên doanh giữa Việt Nam, Kuwait và Nhật Bản, Thủ tướng cho biết hiện các bên tham gia đều có lãi, nhưng phía Việt Nam chịu lỗ. Các bên đã thực hiện tái cơ cấu tổ chức, nhân sự, nguyên liệu đầu vào, nguồn điện và tiết giảm chi phí.

Ông Maeda Tadashi khẳng định JBIC đang tích cực làm việc với các bên liên quan, cam kết tìm phương án phù hợp theo nguyên tắc “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”.

Trước đó, có hai tập đoàn lớn đã gửi đề xuất đầu tư tuyến đường sắt này. Ngày 6/5, Công ty VinSpeed đề xuất đầu tư theo hình thức trực tiếp, cam kết góp 20% vốn (khoảng 12,27 tỷ USD), phần còn lại (khoảng 49 tỷ USD) đề nghị Nhà nước cho vay không lãi suất trong 35 năm. Doanh nghiệp cam kết trả nợ đúng hạn.

Kim Long