Quy hoạch trung tâm Đà Lạt: Nên giữ Đồi Xanh, giữ không gian di sản…

Hội Kiến trúc sư (KTS) Việt Nam kiến nghị cần gìn giữ giá trị ký ức của không gian di sản của khu vực rạp Hòa Bình, xây dựng khách sạn quy mô lớn “là không phù hợp”, nên giữ khu vực đồi Dinh, cần hướng tới phát triển một Đà Lạt với bản sắc độc đáo một Đô thị xanh – Đô thị trong Rừng…

Nên bảo tồn giá trị vật thể và phi vật thể của Đà Lạt

Hội KTS Việt Nam vừa có văn bản lên tiếng chính thức về đồ án quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị khu vực trung tâm Hòa Bình, TP Đà Lạt, Lâm Đồng (sau đây gọi tắt là Đồ án).

Văn bản do GS.TS.KTS Nguyễn Quốc Thông, Chủ tịch Hội đồng Kiến trúc, Hội KTS Việt Nam, ký gửi giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Lâm Đồng cho biết việc cải tạo, chỉnh trang khu Trung tâm Hòa Bình, thành phố Đà Lạt “là chủ trương đúng và cấp thiết“.

Theo Hội KTS, “khu phố thị trung tâm của Đà Lạt dù đang xuống cấp, nhưng có giá trị đặc trưng và là một bộ phận cấu thành nên cấu trúc không gian đô thị Đà Lạt“.

Do đó, trong cải tạo, chỉnh trang cần chú trọng cân bằng giữa phát triển và bảo tồn. “Phát triển nhưng không làm mất đi giá trị đặc trưng về quy hoạch, kiến trúc và cảnh quan của khu phố. Đồng thời bảo tồn không chỉ giá trị vật thể (công trình kiến trúc và cảnh quan có giá trị) mà cả giá trị phi vật thể (di sản ký ức, lối sống và văn hóa địa phương).” – các KTS nêu rõ quan điểm từ góc độ chuyên môn.

Từ những thông tin về Đồ án do Sở Xây dựng tỉnh Lâm Đồng cung cấp, Hội KTS Việt Nam ghi nhận 4 điểm tích cực của Đồ án. Theo ý kiến của hội, tổng thể khu vực trung tâm Hòa bình được chia thành 5 phân khu, trong đó, giải pháp bảo tồn khu chợ Đà Lạt và chỉnh trang khu dân cư phía Tây là hợp lý. Đồ án cũng tạo nhiều không gian công cộng mở (dưới dạng quảng trường và vườn hoa), khai thác không gian ngầm (dùng để xe và dịch vụ thương mại,…) và tổ chức giao thông cơ giới, ưu tiên không gian cho người đi bộ.

Tuy nhiên, Đồ án cần nghiên cứu, phân tích kỹ hơn lịch sử và hiện trạng khu trung tâm Hòa Bình để đề xuất các giải pháp cụ thể. Các giá trị đặc trưng nhiều mặt của khu trung tâm cần xét đến như tổng thể khu phố, các công trình kiến trúc có giá trị, cảnh quan tự nhiên và cảnh quan hoạt động của cộng đồng cư dân (giá trị phi vật thể).

Đối với những chức năng mới, quy mô và hình thức kiến trúc mới, cần đảm bảo phù hợp với sức chứa và đặc điểm của khu vực về kiến trúc, mật độ xây dựng, hệ số sử dụng và tỷ lệ kiến trúc đô thị.

Nên giữ Đồi Xanh, giữ không gian di sản

Về các ý kiến góp ý cụ thể, theo Hội KTS Việt Nam, đối với khu đồi Dinh, đồ án đưa giải pháp xây dựng khách sạn quy mô lớn “là không phù hợp” vì khu vực này có giá trị đặc trưng là đồi cao với nhiều cây thông lưu niên và công trình Dinh Tỉnh trưởng khiêm tốn ẩn trong cảnh quan.

Theo đó, hội kiến nghị nên giữ Đồi Xanh. Có thể khai thác công trình dinh tỉnh trưởng vào mục đích du lịch cao cấp, đồng thời có thể bổ sung thêm một số chức năng dịch vụ du lịch với kiến trúc quy mô nhỏ, không làm mất đặc trưng cảnh quan –  Đồi Xanh của khu vực đồi Dinh.

Đối với khu vực rạp Hòa Bình, các KTS cho hay công trình kiến trúc ban đầu của rạp Hòa Bình do KTS L.G. Pineau thiết kế theo xu hướng tiền hiện đại. Giá trị ký ức của không gian di sản này là điều cần thiết cần bảo tồn.

“Trải qua thời gian, mặc dù công trình đã có nhiều thay đổi, nhưng khu vực này vốn là không gian chợ truyền thống nên có giá trị như một di sản ký ức của cộng đồng dân cư Đà Lạt. Do đó cần nghiên cứu để khai thác giá trị ký ức của không gian di sản này trong công trình mới.” – ý kiến kiến nghị cho hay.

Theo Hội KTS Việt Nam, công trình mới tại khu vực rạp nên có quy mô vừa phải, tỷ lệ phù hợp với khung cảnh của khu phố và chú trọng mối liên kết với Chợ Đà Lạt hiện nay như một thành phần chuyển tiếp không gian quan trọng của cấu trúc khu trung tâm Hòa Bình: Phố – Chợ – Hồ Xuân Hương. Các chức năng mới, hiện đại cần thiết có thể cân nhắc khai thác không gian ngầm.

Hội KTS Việt Nam nhấn mạnh tầm nhìn cảnh quan từ khu phố Hòa Bình xuống không gian chợ, đặc biệt, tầm nhìn ra phía hồ Xuân Hương là ưu tiên quan trọng nhất, cần được chú trọng. Do đó, không nên xây dựng thêm công trình chắn tầm nhìn từ khu phố Hòa Bình ra Hồ Xuân Hương, như: Công trình hỗn hợp dịch vụ, thương mại đặt ở ngã ba phía đầu Rạp Hòa Bình hay các công trình khách sạn, dịch vụ ở phía Đông quảng trường sóng hoa,…

“Đặc biệt, lưu ý tính chất chuyển tiếp hài hòa giữa các công trình mới và cũ về tỷ lệ và khối tích công trình để đảm bảo hình thái thống nhất của không gian khu phố trung tâm Hòa Bình trong quá trình phát triển liên tục”, các nhà chuyên môn cho hay.

Theo Hội KTS Việt Nam, việc quy hoạch, thiết kế đô thị khu vực trung tâm Hòa Bình nên vừa đạt được dấn ấn đô thị hiện đại, vừa gìn giữ được bản sắc độc đáo của một Đô thị xanh – Đô thị trong Rừng.

Nguyễn Quân

Xem thêm: