Các bệnh viện Việt Nam báo cáo về số ca hoại tử xương hàm tăng sau COVID-19

Sau khi Bệnh viện Chợ Rẫy công bố 11 trường hợp bị hoại tử xương hàm trên sau mắc COVID-19, Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương tại TP.HCM, Bệnh viện Tai mũi họng TP.HCM cũng tiếp nhận nhiều trường hợp tương tự.

Tại Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) chỉ trong vòng 2 tháng qua, bệnh viện đã liên tục tiếp nhận 11 trường hợp có những biểu hiện hoại tử xương hàm bất thường, trong đó có 2 ca đã tử vong, những bệnh nhân này đều có tiền căn từng mắc COVID-19.

Biểu hiện đầu tiên là các ca bệnh đau rất nhiều ở vùng đầu, mặt, răng trong giai đoạn bị nhiễm COVID-19 và tiến triển kéo dài âm ỉ, không giảm; đi khám được chẩn đoán viêm xoang.

Tại Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM, TS.BS Lê Trần Quang Minh, Giám đốc bệnh viện cho biết nơi này ghi nhận 5 trường hợp cốt tủy viêm xoang hàm trên, kể từ đầu năm.

Trong đó, 3 ca xuất hiện trên bệnh nhân đái tháo đường, hai trường hợp nấm xâm lấn gây cốt tủy viêm xương hàm trên. Các bệnh nhân được phẫu thuật loại bỏ ổ nhiễm trùng, lấy mô viêm hoại tử, dùng kháng sinh. Sau khi điều trị ổn, tất cả bệnh nhân đều đã xuất viện. Bệnh viện không ghi nhận bệnh nhân có mắc COVID-19 trước đó hay không.

Tại Bệnh viện Răng hàm mặt trung ương (TP.HCM), theo thống kê của bệnh viện từ tháng 2/2022 đến nay, số bệnh nhân đi khám hoại tử xương hàm trên cũng tăng đột biến, không rõ nguyên nhân. Bệnh viện tiếp nhận 16 bệnh nhân, trong đó có 3 bệnh nhân hoại tử hàm trên lan lên đến sàn sọ và được chuyển qua Bệnh viện Chợ Rẫy để hội chẩn, điều trị.

16 bệnh nhân này có đặc điểm chung là đều mắc COVID-19 trước đó, thời gian khởi phát từ 1 – 3 tháng sau mắc, đa số đều có bệnh nền là đái tháo đường. Triệu chứng thường gặp nhất là lung lay răng và xương hàm trên (cả khối), có lỗ rò mủ, sưng đau vùng khẩu cái (vòm miệng), có những vết loét và lộ xương hàm trên. Kết quả chẩn đoán hình ảnh giúp thấy rõ mức độ lan rộng của xương hoại tử.

Không khẳng định do COVID-19

Bác sĩ Nguyễn Văn Tuấn, Trưởng khoa Phẫu thuật hàm mặt, Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương (TP.HCM) cho biết hiện nay, chưa có công trình nghiên cứu nào thực hiện và khẳng định nguyên nhân của các ca bệnh trên là do COVID-19.

Tuy nhiên, các y văn thế giới tổng hợp đưa ra bốn nguyên nhân chính có nguy cơ gây ra tình trạng “chết xương” lạ này như: Do COVID-19 bám vào thụ thể ACE-2 (ở niêm mạc mũi, miệng) có khả năng làm tắc mạch máu nuôi xương hàm trên và gây tăng đông, giảm máu nuôi dưỡng xương; Sử dụng thuốc Corticosteroid trong phác đồ điều trị COVID-19; Bị nhiễm trùng cơ hội do vi khuẩn, vi nấm; Những bệnh nhân có bệnh toàn thân như đái tháo đường…

Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, cho biết trên báo Tuổi Trẻ, trường hợp bệnh nhân được mô tả ở trên là tình trạng nhiễm nấm cơ hội. Vấn đề nguyên nhân có phải do COVID-19 hay không, cho đến nay trên thế giới cũng chưa nghiên cứu được đầy đủ, vì vậy tất cả hiện đang là giả thiết.

Zing News dẫn lời TS.BS Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM), nói “trước đây, căn bệnh này khá hiếm gặp. Tuy nhiên, sau dịch COVID-19, chúng tôi nhận thấy số lượng bệnh nhân viêm tủy xương xuất hiện nhiều hơn”.

Tuy nhiên, vị chuyên gia này cũng nói điều này hoàn toàn không khẳng định người bệnh mắc viêm tủy xương là do mắc COVID-19. Chúng chỉ có thể là yếu tố nguy cơ nhiễm bệnh.

PGS Trần Cao Bính cho rằng việc số lượng bệnh nhân bị hoại tử xương hàm tại TP.HCM tăng có nguyên nhân là do COVID-19 khiến cơ thể người bệnh suy giảm miễn dịch.

“Tình trạng này càng dễ xảy ra khi các bệnh nhân mắc COVID-19 diễn biến nặng và phải điều trị bằng Corticoid. Việc này khiến hệ miễn dịch của họ kém hơn sau khi khỏi bệnh. COVID-19 cũng chỉ là yếu tố góp phần”, ông lý giải.

Bác sĩ khuyến cáo khi người dân có triệu chứng lung lay răng, chảy mủ, sưng đau họng… thậm chí là loét lộ xương rõ ràng cần đến bệnh viện ngay lập tức, bởi phát hiện càng sớm ổ nhiễm trùng và phần xương hoại tử càng nhỏ, khả năng phục hồi nhanh hơn.

Hoàng Minh