Chỉnh đốn doanh nghiệp tư nhân khổng lồ, ông Tập ‘đánh vào chân’ Phố Wall

“Người Phố Wall nói rằng ‘JPMorgan Chase sống thọ hơn Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ)’, điều này là do ông Tập Cận Bình đã chuẩn bị sẵn sàng cho một bữa tiệc toàn cầu“, Tiêu Minh, một người làm truyền thông kỳ cựu nhận định.

Vào ngày 23/11, Giám đốc điều hành JPMorgan Chase và Co Jamie Dimon đã nói câu trên trong một bài phát biểu ở Boston. Nhưng ông cũng nói trước giới truyền thông rằng họ vẫn phải ở lại Trung Quốc để kinh doanh. Vào tháng 8 năm nay, JPMorgan Chase đã được phê duyệt để vận hành một ngân hàng đầu tư 100% vốn tại Trung Quốc.

• CEO Jamie Dimon “nói đùa” JPMorgan sống lâu hơn ĐCSTQ

Lãnh đạo tối cao của ĐCSTQ, ông Tập Cận Bình, đã phát động chiến dịch thanh trừng vì lý do chính trị, đối thủ của ông là phe cựu lãnh đạo Giang Trạch Dân và các doanh nghiệp liên quan. Trong chiến dịch này, một số ‘gã khổng lồ’ trong giới doanh nghiệp tư nhân Trung Quốc đã bị thanh trừng và đuổi đánh. Các sản phẩm tài chính như cổ phiếu và trái phiếu đã gắn kết Phố Wall với các công ty Trung Quốc này, khiến họ cùng nhau thua lỗ và cùng nhau đối mặt với tương lai không chắc chắn.

Ngày 6/10, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã yêu cầu chính quyền Trung Quốc thực hiện các hành động có trách nhiệm để kiểm soát cuộc khủng hoảng tài chính do các nhà phát triển như China Evergrande gây ra. Phản ứng của ông Blinken cũng có thể cho biết Phố Wall đã lún sâu như thế nào.

Nomura Holdings ước tính tính đến tháng 6 năm nay, khoản nợ mà các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc đã tích lũy lên đến 5,2 nghìn tỷ USD, trong đó khoản vay ngân hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất, đạt 46%; trái phiếu chiếm khoảng 10%, bao gồm 217 tỷ USD, trong đó có nhiều trái phiếu thuộc loại trái phiếu rác.

“Thay thế Tập Cận Bình” là ý tưởng chung và lợi ích chung của một số giới tinh hoa phương Tây thất vọng và một số nhân vật đặc quyền đặc lợi của ĐCSTQ, vì ông Tập Cận Bình hất bàn (ăn) của họ. Sau khi ông Giang Trạch Dân, khởi xướng “chế độ tham nhũng trị quốc”, những người hàng đầu của kim tự tháp toàn cầu hóa đã chia sẻ bữa tiệc với những những người đặc quyền đặc lợi trong ĐCSTQ. Nhưng bây giờ, mọi thứ đã thay đổi.

Nhà báo kỳ cựu Tiêu Minh nói với Epoch Times rằng ông Tập Cận Bình đã phá vỡ khuôn mẫu cũ này. Ông ấy muốn định hình lại trật tự kinh tế và tài chính của Trung Quốc, muốn Phố Wall lựa chọn lại đối tượng để hợp tác với Trung Quốc, chứ không phải là tiếp tục mô hình cũ từ thời Giang Trạch Dân. 

Sau khi ông Giang Trạch Dân trở thành lãnh đạo ĐCSTQ vào tháng 6/1989, quyền lực của ông ta kéo dài đến suốt nhiệm kỳ của người kế nhiệm là Hồ Cẩm Đào, cho đến tháng 11/2012 khi ông Tập Cận Bình đảm nhận chức vụ Tổng bí thư ĐCSTQ. Sau đó, hai người Tập và Giang đã kết thù hận. Nhưng trong hai thập kỷ trước đó, các doanh nghiệp tư nhân khổng lồ của Trung Quốc đã mở rộng nhanh chóng dưới sự hợp tác về vốn và quyền lực, đồng thời, các thế lực quyền quý (đặc quyền đặc lợi) cũng đã ảnh hưởng và kiểm soát sâu sắc sự bành trướng này – các tập đoàn tư bản quyền quý, đặc quyền đặc lợi bắt đầu lớn mạnh ở Trung Quốc. .

Đằng sau công ty do Jack Ma (Mã Vân), người từng là tỷ phú giàu nhất Trung Quốc kiểm soát, ẩn chứa lợi ích của nhiều nhóm đặc quyền đặc lợi, trong đó có gia đình ông Giang Trạch Dân. Tháng 8/2020, trước khi Ant Group do Jack Ma kiểm soát không thành công trong việc niêm yết trên thị trường chứng khoán, truyền thông chính thức của ĐCSTQ là tờ “Tuần báo Caixin” tiết lộ rằng Boyu Capital do cháu trai của Giang kiểm soát là một trong những cổ đông không muốn công khai của Ant Group. Theo Caixin cho biết, Boyu Capital lần lượt nắm giữ 0,92% cổ phần loại A của Ant Group và 1,92% cổ phần loại C thông qua Trung tâm Đầu tư Jingguan Beijing và Growth Succession Limited. Khi Tập đoàn Alibaba của Jack Ma lên sàn chứng khoán vào năm 2014, chỉ có 70% cổ đông được công bố, và 30% còn lại được giấu kín.

Tuy nhiên hiện nay, ông Tập Cận Bình đang muốn cắt đứt nguồn tiền của phe Giang Trạch Dân, vốn đã cố thủ ở Trung Quốc hơn hai thập kỷ, và mượn đó để làm suy yếu mối đe dọa của đối thủ mạnh. Sau khi Ant Group bị chặn niêm yết trên sàn chứng khoán, nó đã phải hứng chịu những đòn giáng liên tiếp, và phạm vi dịch vụ tài chính cũng như quyền hạn của nó đã bị giảm bớt. Tuy nhiên, nguồn tiền của Giang không chỉ có một. Ở tầng diện chính sách, ông Tập đang phát động một cuộc tấn công sâu rộng hơn đối với các doanh nghiệp tư nhân khổng lồ có bối cảnh phe Giang, đồng thời dìu dắt các doanh nghiệp vừa và nhỏ có nền tảng chính trị tương đối đơn giản.

Tiêu Minh cho rằng ông Tập Cận Bình làm điều này vì hai lý do: Thứ nhất, vì an ninh của chính mình, nên ông đã cắt nguồn tiền của phe Giang và làm suy yếu quyền lực của các đối thủ chính trị; thứ hai, tài nguyên thông tin mà một số công ty tư nhân khổng lồ về công nghệ cao và các nền tảng thương mại điện tử, đã đe dọa đến sự an toàn của chế độ ĐCSTQ.

Cuộc thanh trừng này đã làm thay đổi danh sách những người giàu nhất Trung Quốc. Theo dữ liệu của Forbes, tổng tài sản của 100 người giàu nhất Trung Quốc vào năm 2021 tăng từ 1,33 nghìn tỷ đô la Mỹ một năm trước lên 1,48 nghìn tỷ đô la Mỹ, nhưng tài sản cá nhân của một số người kiểm soát doanh nghiệp tư nhân khổng lồ đang giảm. Chỉ riêng với Jack Ma, tổng số tài sản cá nhân của ông đã nhanh chóng giảm khoảng 26,6 tỷ đô la Mỹ, tụt xuống vị trí thứ năm từ người giàu nhất Trung Quốc vào năm ngoái.

“Thịnh vượng chung” là cây gậy mà ông Tập dùng để buộc những doanh nghiệp tư nhân khổng lồ chọn lại phe. Tiêu Minh cho rằng về việc liệu có quay trở lại mô hình kinh tế kế hoạch thời kỳ Mao Trạch Đông hay không thì cần xem nhu cầu của ĐCSTQ để quyết định. 

Hôm 24/11, đại biểu toàn quyền của phía Trung Quốc trong đàm phán thương mại Trung – Mỹ, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc cho biết, sẽ không quay trở lại thời kỳ kinh tế kế hoạch, sẽ chỉ đi sâu hơn nữa vào “cải cách mở cửa”.

Hiện tại, các tập đoàn vốn quốc tế như JPMorgan Chase và Goldman Sachs đang xếp hàng dài để chờ công ty 100% vốn tham gia vào thị trường tài chính Trung Quốc. Tuy nhiên, các tầng lớp đặc quyền đặc lợi của ĐCSTQ và nhiều doanh nghiệp tư nhân khổng lồ đã làm việc với họ trong quá khứ nay bị chính quyền ông Tập đối xử lạnh nhạt hoặc trừng phạt, trong khi lĩnh vực tài chính của Trung Quốc luôn bị phe Giang kiểm soát. Đây cũng là lĩnh vực then chốt mà ông Tập và phe Giang hiện đang tranh giành quyền kiểm soát.

Các nhà tư bản ở Phố Wall có lẽ đang gặp rắc rối – liệu có phải từ bỏ kênh cũ của phe Giang mà họ đã trải đường, và thành lập một kênh mới với phe Tập Cận Bình hay không? Dù có chọn thế nào đi nữa thì hiện tại đây vẫn là một công việc kinh doanh thua lỗ và về lâu dài, nó phải đối mặt với sự không chắc chắn rất lớn. Sự không chắc chắn của chính quyền ĐCSTQ quyết định triển vọng đầu tư của Phố Wall vào Trung Quốc càng khó dự liệu hơn.

“JPMorgan Chase có tuổi thọ cao hơn cả ĐCSTQ” thực chất là một lời nguyền, phản ánh đúng tâm thái của các nhà tư bản Phố Wall lúc này.

Theo Liên Thư Hoa, Epoch Times

Xem thêm: