Chính phủ Hồng Kông muốn ngăn bài hát ‘Glory to Hong Kong’ lan truyền trên Internet

Các quan chức Chính phủ Hồng Kông đang tìm kiếm lệnh của tòa án, nhằm ngăn bài hát “Glory to Hong Kong” (Nguyện vinh quang quy Hương Cảng) lan truyền trực tuyến. Đây là thách thức pháp lý lớn đầu tiên đối với các công ty công nghệ của Hoa Kỳ như Google về nội dung chính trị nhạy cảm trên nền tảng của họ.

Theo báo cáo của “Wall Street Journal”, hôm 6/6 Chính phủ Hồng Kông tuyên bố, Bộ Tư pháp đã nộp đơn lên Tòa án cấp cao Hồng Kông, về lệnh cấm phát sóng và chia sẻ bài hát trong phong trào chống dẫn độ “Nguyện vinh quang quy Hương Cảng” trên Internet và bất kỳ kênh truyền thông nào có thể truy cập trực tuyến. Ngày diễn ra phiên tòa vẫn chưa được ấn định.

Vụ kiện pháp lý này không nêu tên cụ thể bất kỳ công ty nào, nhưng Google đã bị lôi kéo vào cuộc tranh cãi, khi các nhà chức trách chuyển sang sử dụng Luật An ninh Quốc gia mà Trung Quốc áp đặt ở Hồng Kông gần 3 năm trước nhằm bịt miệng những người bất đồng chính kiến. Đơn xin lệnh tòa của chính phủ bao gồm các liên kết đến 32 video trên YouTube liên quan đến bài hát này.

“Nguyện vinh quang quy Hương Cảng” đã trở thành bài hát không chính thức của những người biểu tình chống dẫn độ vào năm 2019, và bị chính quyền cấm sau khi Luật An ninh Quốc gia của Hồng Kông được ban hành. Người dùng vẫn có thể truy cập và chia sẻ bài hát trên Google, YouTube, Facebook và Twitter.

Các quan chức Chính phủ Hồng Kông cho biết, bài hát này có các khẩu hiệu ủng hộ ly khai. Gần đây, những người tổ chức một số sự kiện thể thao toàn cầu đã phát nhầm bài hát này thành quốc ca của Hồng Kông, thay vì bài “Nghĩa dũng quân tiến hành khúc” (quốc ca của Đảng Cộng sản Trung Quốc – ĐCSTQ).

Tháng 11/2022, tại giải đấu bóng bầu dục “Asia Rugby Sevens Series” được tổ chức ở thành phố Incheon, Hàn Quốc, ban tổ chức đã phát bài hát chống dẫn độ “Nguyện vinh quang quy Hương Cảng” làm quốc ca của Trung Quốc. Cảnh sát Hồng Kông đã bắt giữ một người đàn ông Hồng Kông, với cáo buộc phát sai quốc ca trực tuyến với ý định kích động ly khai.

Quan chức Hồng Kông và các nhân vật ủng hộ Bắc Kinh chỉ trích gay gắt Google vì đã làm nổi bật quốc ca Hồng Kông trong kết quả tìm kiếm.

Google, Meta – công ty mẹ của Facebook và Twitter từ chối bình luận. Năm 2020, cả 3 công ty này cho biết, họ sẽ ngừng xử lý các yêu cầu dữ liệu của người dùng sau khi Bắc Kinh áp đặt Luật An ninh Quốc gia, nhằm hạn chế quyền tự do ngôn luận lâu đời của Hồng Kông – thuộc địa cũ của Anh, và thiết lập các quy tắc để thắt chặt kiểm soát trên Internet.

Ông George Chen, cựu Giám đốc chính sách công của Meta Greater China, cho biết, vụ kiện này “rõ ràng là một thách thức mới đối với tất cả các nền tảng trực tuyến, đặc biệt nếu họ muốn tồn tại và tiếp tục hoạt động ở Hồng Kông.”

Các công ty công nghệ của Hoa Kỳ thường tuân thủ luật pháp địa phương của các quốc gia nơi họ hoạt động, và đôi khi hạn chế quyền truy cập vào các tài liệu ở các quốc gia cụ thể.

Không giống như Trung Quốc Đại Lục có tường lửa Internet, từ lâu về cơ bản, người dân Hồng Kông vẫn có thể lướt Internet tự do. Luồng thông tin tự do là một trong những lý do quan trọng khiến các công ty nước ngoài thành lập chi nhánh tại trung tâm tài chính thế giới này.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, cảnh sát Hồng Kông đã bắt giữ một số công dân vì đăng tải nội dung trên mạng xã hội, như kêu gọi mọi người không tiêm vắc-xin viêm phổi Vũ Hán (COVID-19), và kêu gọi mọi người bỏ phiếu trắng trong các cuộc bầu cử.

Sự nổi bật của bài hát này trong các tìm kiếm trên Google đã gây ra sự hỗn loạn tại một số sự kiện thể thao quốc tế, khiến Chi nhánh Tội phạm có Tổ chức của cảnh sát Hồng Kông phải tiến hành điều tra.

Năm ngoái, một quan chức cấp cao của Hồng Kông cho biết, chính phủ đang thảo luận về kết quả tìm kiếm trên Google và nền tảng video YouTube của họ.

Google giải thích kết quả tìm kiếm của họ được xác định bởi các thuật toán, không phải do con người quản lý. Khi một truy vấn tìm kiếm khớp với văn bản trên một trang web, nó có thể đưa ra các kết quả khiến một số người thấy khó chịu.

Các quan chức Hồng Kông nói rằng họ đã làm việc để tối ưu hóa các trang của chính phủ để có kết quả chính xác hơn. Bài “Nghĩa dũng quân tiến hành khúc” trên trang web của chính phủ đã hiện thị nổi bật trong các tìm kiếm của Google về quốc ca của Hồng Kông.

Năm ngoái, một người chơi kèn harmonica đã bị cảnh sát bắt giữ vì tình nghi kích động, sau khi anh này chơi bài “Nguyện vinh quang quy Hương Cảng” bên ngoài cơ quan ngoại giao Anh ở Hồng Kông trước hàng trăm người đang đưa tang Nữ hoàng Elizabeth II.

Ngày 12/7/2022, Ủy ban Trung Quốc của Quốc hội và Cơ cấu hành chính Mỹ (CECC) đã công bố một báo cáo có tiêu đề “Công tố viên Hồng Kông đóng vai trò quan trọng trong các vụ truy tố chính trị”.

Báo cáo cáo buộc một bộ phận truy tố hình sự của Sở Tư pháp Hồng Kông đã chịu ảnh hưởng của các yếu tố chính trị, khi giải quyết các vụ việc liên quan đến an ninh quốc gia, nên đưa ra các quyết định chống lại quyền con người.

Báo cáo cũng cho biết, ít nhất 10.500 người ở Hồng Kông đã bị bắt vì các hoạt động chính trị và biểu tình. Kể từ tháng 6/2019 Sở Tư pháp Hồng Kông đã truy tố ít nhất 2.944 người (bao gồm người biểu tình, phóng viên, nhóm xã hội dân sự, nhà dân chủ) cáo buộc họ về các tội danh liên quan đến “Luật An ninh Quốc gia”.

Bình Minh (t/h)