Một nửa Trung Quốc thành khu vực rủi ro lây nhiễm sốt Chikungunya

Dịch sốt Chikungunya ở Quảng Đông (Trung Quốc) đang bùng phát rất nghiêm trọng, số ca nhiễm trong nước đã vượt mốc 9.100 người, và dịch đã lan sang Hồng Kông, Ma Cao, Đài Loan. Hiện tại, Trung Quốc đã liệt kê Quảng Đông, Quảng Tây cùng 6 tỉnh thành khác vào danh sách “khu vực phòng chống cấp 1” đối với Chikungunya.

Ngày 12/8, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) Trung Quốc công bố thông báo: Ngoài Quảng Đông, các địa phương có nguy cơ lây lan cao (cấp 1) còn có Quảng Tây, Chiết Giang, Phúc Kiến, Hải Nam, Vân Nam. Theo định nghĩa của giới chức, “khu vực cấp 1” là nơi muỗi truyền bệnh hoạt động mạnh, từng có nhiều ca sốt xuất huyết, và có nguy cơ cao bùng phát dịch trên diện rộng.

Ngoài ra, Thượng Hải, Giang Tô, An Huy, Hồ Bắc, Hồ Nam, Trùng Khánh, Tứ Xuyên cùng 11 tỉnh thành khác bị xếp vào “khu vực cấp 2”, tức nơi có nguy cơ xảy ra dịch ở mức độ nhất định. Tính gộp lại, phạm vi dịch gần như bao trùm nửa phía đông nam Trung Quốc, từ duyên hải đến nội địa.

Từ cuối tháng Bảy, ca bệnh đầu tiên ở Phật Sơn (Quảng Đông) nhanh chóng lan ra các vùng lân cận. Chính quyền Trung Quốc triển khai chiến dịch phòng dịch quy mô lớn: Huy động lực lượng cơ sở, ép buộc người dân diệt muỗi trong nhà, cấm rời khỏi bệnh viện, yêu cầu tự cách ly.

Tại khu Trương Sà, Phật Sơn, chính quyền còn ra quy định hộ dân nào không hợp tác diệt muỗi hoặc phòng chống không hiệu quả sẽ bị tạm ngừng trợ cấp phúc lợi, hoãn chia lợi nhuận. Một số nơi còn áp dụng biện pháp cắt điện đối với người thuê nhà hoặc chủ nhà không phối hợp phòng dịch.

(Bài đăng: Ngày 7 và 8/8, cư dân mạng ở Quảng Đông than phiền: Vượt qua ba năm xét nghiệm axit nucleic, giờ đây vì bệnh Chikungunya lại phải xếp hàng lấy máu.)

Có cư dân chia sẻ: “Trên phố dựng lều, nhân viên y tế trực tiếp lấy máu xét nghiệm, cảnh tượng y hệt thời COVID-19.”

Người dân Quảng Đông bình luận: “Loại virus này rất đáng sợ, thở không nổi.”  “Bạn tôi nằm viện 15 ngày, đau như bị dao cắt.”

“Rất nghiêm trọng, đừng đến Quảng Đông.”

Dù quan chức CDC Quảng Đông khẳng định số ca mới giảm 2 tuần liên tiếp, xu hướng lây lan bước đầu đã được khống chế, nhưng thực tế dịch đã lan ra các tỉnh lân cận.

Theo Jimu News ngày 14/8, CDC quận Thanh Tú, thành phố Nam Ninh (Quảng Tây) thông báo: Đến 18 giờ ngày 13/8/2025, qua rà soát các ca bệnh từ ngoài tỉnh, đã phát hiện 8 ca Chikungunya tại khu vực phố Kiến Chính và vùng phụ cận, tất cả đều là ca nhẹ.

Hiện Trung Quốc thừa nhận đã có trên 9.100 ca nhiễm Chikungunya, dịch cũng đã lan sang Ma Cao, Hồng Kông, Đài Loan. Do Bắc Kinh vốn thường che giấu số liệu dịch bệnh, số ca thực tế được cho là còn cao hơn nhiều.

Cùng với ảnh hưởng của bão, mưa lớn và các yếu tố thời tiết trong mùa lũ, hoạt động lây truyền bệnh qua muỗi vẫn diễn ra thường xuyên khiến công tác phòng chống dịch tiếp tục đối mặt nhiều thách thức phức tạp và nghiêm trọng.

Sốt Chikungunya là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Chikungunya gây ra và lây truyền qua vết đốt của muỗi Aedes. Đường lây truyền và đặc điểm dịch tễ học của bệnh tương tự như sốt xuất huyết và bệnh do virus Zika. Tuy nhiên, bệnh Chikungunya không lây trực tiếp từ người sang người, mà theo chu kỳ “người-muỗi-người.”

Sốt Chikungunya lây qua muỗi, có triệu chứng tương tự với sốt xuất huyết như sốt cao cấp tính, đau khớp và cơ, phát ban đỏ ở tay chân, đỏ mắt, đau đầu, mệt mỏi, nôn mửa, tiêu chảy.

Tại Trung Quốc có 2 loài muỗi truyền bệnh chính là Aedes albopictus và Aedes aegypti. Khi muỗi Aedes đốt người hoặc động vật trong giai đoạn nhiễm virus, mầm bệnh sẽ nhân lên trong cơ thể muỗi và có thể truyền sang người hoặc động vật bị đốt sau thời gian ủ bệnh từ 2-10 ngày.

Phần lớn bệnh nhân sẽ giảm triệu chứng sau 2–4 tuần, nhưng một số có thể kéo dài đau khớp nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Dù đa số trường hợp diễn biến nhẹ nhưng vẫn có một tỷ lệ rất nhỏ bệnh nhân có thể gặp biến chứng nặng như chảy máu, viêm não, viêm tủy, thậm chí tử vong.

Các nhóm nguy cơ cao gồm người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người có bệnh nền như tăng huyết áp, tiểu đường, tim mạch. Hiện chưa có thuốc đặc trị hay vắc-xin cho bệnh Chikungunya, việc điều trị chủ yếu là giảm sốt và giảm đau.