Nhà cầm quyền Trung Quốc trả tự do cho Trương Triển – người đưa tin về COVID-19

Tờ Guardian của Anh ngày 11/5 đưa tin, nhà báo công dân Trương Triển (Zhang Zhan) tại Trung Quốc đã được trả tự do hôm 13/5 sau 4 năm ngồi tù vì đã đưa tin về COVID-19 trong giai đoạn đầu của dịch bệnh, phạm phải quan điểm che giấu dịch bệnh của nhà nước Trung Quốc.  

Tờ Guardian cho biết, cô Trương Triển (từng là luật sư) vào tháng 2/2020 đã tới Vũ Hán để ghi lại phản ứng của cơ quan chức năng Trung Quốc trước đại dịch toàn cầu COVID-19. Cô đã chia sẻ thông tin trên X (khi đó được gọi là Twitter), YouTube và WeChat. Cô là một trong số ít người đưa tin độc lập của Trung Quốc có mặt tại hiện trường khi Vũ Hán và phần còn lại của Trung Quốc bị phong tỏa.

Trong một đoạn video được quay vào tháng 2/2020, Trương Triển cho hay: “Tôi không biết phải nói thế nào, chỉ xin nói thành phố đã tê liệt vì mọi thứ đều bị che đậy. Đây là tình hình mà đất nước đang phải đối mặt hiện nay… Họ bỏ tù và hạn chế quyền tự do của chúng ta dưới danh nghĩa phòng chống dịch bệnh. .. Nếu không có sự thật thì tất cả đều vô nghĩa. Nếu chúng ta không thể truy cứu được đâu là sự thật, không thể chấm dứt được tình trạng độc quyền, thì thế giới này không có ý nghĩa gì với chúng ta”.

Trong một video khác, cô cho thấy hành lang bệnh viện chật kín bệnh nhân trên xe đẩy.

• Trước ngày 13/5, nhiều học viên Pháp Luân Công bị ĐCSTQ bức hại dã man

Trương Triển bị bắt vào tháng 5/2020 và sau đó bị kết án 4 năm tù vì “tội gây rối”. Kể từ đó, cô bị giam giữ tại Nhà tù Nữ Thượng Hải.

Trương Triển, người sẽ bước sang tuổi 40 vào tháng 9/2024, đã tuyệt thực thường xuyên trong tù để phản đối việc kết án và đối xử với cô. Một trong những luật sư cũ của cô (đã bị nhà chức trách Trung Quốc tước danh luật sư) kể rằng khi gặp cô vào mùa đông năm 2020, cô rất hốc hác, bị cưỡng ép nhét ống tiếp lương thực vào mũi, hai tay bị trói nên cô không thể nhổ bỏ cái ống ra được.

Luật sư cho biết: “Mọi người nhờ tôi thuyết phục Trương Triển không nên từ chối ăn uống, nhưng cô ấy không nghe”.

Luật sư cũ của Trương Triển cho biết trường hợp của cô bị xử lý “đặc biệt khắc nghiệt”. Thẩm phán tuyên bố tội của cô là đến Vũ Hán để phỏng vấn và điều tra, thực tế điều mà thẩm phán kết tội là cô ấy đã công bố thông tin trên Twitter… và trả lời phỏng vấn truyền thông mà phía nhà chức trách Trung Quốc gọi là “thế là thù địch” (đề cập đến các cơ quan truyền thông nước khác như Đài RFA…).

Người phụ trách khu châu Á của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) là Maya Wang cho biết: “Trong tình trạng sức khỏe đang rất yếu, việc cô Trương được trả tự do thật đáng mừng, nhưng lẽ ra cô không đáng bị ngồi tù. Việc giam giữ cô sẽ nhắc nhở tất cả chúng ta rằng: Nhà cầm quyền  Trung Quốc vẫn chưa chịu trách nhiệm về việc che đậy sự bùng phát của COVID-19, hoặc về những hành vi lạm dụng liên quan đến các biện pháp hạn chế dịch bệnh hà khắc.”

Maya Wang cho biết có những lo ngại rằng cô trương sẽ không tự do hoàn toàn sau khi được thả.

Luật sư cũ của Trương Triển cho biết, có hai kết quả có thể xảy ra khi cô được thả tự do: Hoặc là cô ấy sẽ được gửi về nhà, hoặc là cô ấy sẽ bị đưa đi đâu đó ‘giam lỏng’ trong khoảng từ 1 – 3 tháng …; theo kinh nghiệm của tôi với những người được gọi là nhạy cảm, sẽ có một khoảng thời gian họ không được phép tiếp xúc với thế giới bên ngoài, họ không được phép di chuyển đi đâu đó.

Sarah Brooks, Giám đốc Trung Quốc của Tổ chức Ân xá Quốc tế, cho biết: “Chúng tôi kêu gọi chính quyền Trung Quốc đảm bảo rằng Trương Triển có toàn quyền tự do kể từ ngày 13/5. Cô ấy phải được phép đi lại tự do để liên lạc với mọi người trong và ngoài Trung Quốc cũng như được đoàn tụ với gia đình; không được phép giám sát hoặc quấy rối cô ấy và gia đình, và chính quyền Trung Quốc phải đảm bảo rằng không có hạn chế nào đối với việc cô ấy được điều trị sau chấn thương mà cô ấy phải chịu trong tù”.

Một người Hoa sống ở Anh không ngừng hoạt động ủng hộ tự do cho Trương Triển, cô Jane Wang cho hay, việc trả tự do cho Trương Triển diễn ra ngay sau ngày giỗ của Lâm Chiêu (Lin Zhao) – một nhà bất đồng chính kiến ​​nổi tiếng của Trung Quốc bị hành quyết trong Cách mạng Văn hóa. Cô nói: “Trương Triển còn rất trẻ, nhưng cô ấy có khí chất của Lâm Chiêu. Cô ấy chính là ‘Lâm Chiêu thời Tập Cận Bình’.”