Nhiều vấn đề được xoa dịu trong hội nghị cấp cao Trung – Hàn?

Sáng hôm thứ Tư (13/12) Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã đến Bắc Kinh bắt đầu chuyến thăm chính thức Trung Quốc kéo dài bốn ngày. Buổi chiều ngày 14/12, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã có cuộc họp cấp cao cùng ông Tập Cận Bình, đã thống nhất một số vấn đề quan trọng.

Bốn nguyên tắc hòa bình và ổn định trên bán đảo Triều Tiên

Theo Nhật báo Kinh tế Hồng Kông, trong cuộc họp hai bên đã tập trung vào vấn đề vũ khí hạt nhân Bắc Triều Tiên và quan hệ giữa Trung Quốc và Hàn Quốc. Đối với vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên, ông Tập Cận Bình cho biết tuyệt đối không để bán đảo Triều Tiên xảy ra chiến tranh, phải giải quyết vấn đề hạt nhân thông qua đối thoại; ông Moon Jae-in thì nhấn mạnh rằng vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên đe dọa hòa bình và an ninh không chỉ vùng Đông Bắc Á mà thậm chí cả thế giới, hy vọng qua đàm phán hai bên Trung Quốc và Hàn Quốc làm rõ giải pháp hoà bình trong vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên, qua đó thảo luận các phương án hợp tác cụ thể.

Theo Hãng tin Yonhap, sau khi ông Moon Jae-in gặp ông Tập Cận Bình, Thư ký trưởng Nhà Xanh đã có thông báo hai bên đã đạt được thỏa thuận với bốn nguyên tắc hòa bình và ổn định trên bán đảo Triều Tiên. Bốn nguyên tắc là: không thể để xảy ra chiến tranh trên bán đảo; kiên quyết tuân thủ các nguyên tắc phi hạt nhân hóa bán đảo; tất cả các vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên phải thông qua đối thoại và đàm phán hòa bình; cải thiện quan hệ liên Triều sẽ có lợi cho giải pháp hòa bình cuối cùng.

Câu hỏi cho những vấn đề căng thẳng khác giữa hai nước

THAAD: Vấn đề THAAD chắc chắn là trở ngại lớn nhất trong quan hệ Trung Quốc-Hàn Quốc, hai bên cũng đạt được một số đồng thuận trong giải pháp cho vấn đề khó khăn này, nhưng vẫn còn bất đồng.

Trước đó giới quan sát chỉ ra, vì vấn đề này mà cuộc gặp giữa ông Tập Cận Bình và ông Moon Jae-in sẽ không có tuyên bố chung, không mở họp báo chung, hai bên sẽ tự có thông cáo báo chí riêng.

Hồi tháng Sáu, ông Moon Jae-in đã đồng ý sẽ từng bước đình chỉ triển khai hệ thống THAAD, nhưng Bắc Kinh đề nghị Seoul cam kết chính thức không triển khai bất kỳ cỗ máy bắn tên lửa hoặc tham gia hệ thống phòng thủ tên lửa nào cùng với Mỹ.

Trước chuyến thăm Trung Quốc, ông Moon Jae-in đã nhận lời phỏng vấn của Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc. Trong phỏng vấn, Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc đã chất vấn và công kích ông vì vấn đề THAAD, thái độ thô lỗ này đã khiến người dân Hàn Quốc không hài lòng.

Lệnh cấm du lịch: Vì vấn đề THAAD kéo theo Trung Quốc cấm tour du lịch đến Hàn Quốc làm sụt giảm mạnh số lượng du khách Trung Quốc tại Hàn Quốc.

Số lượng du khách Trung Quốc đến Hàn Quốc trong kỳ nghỉ dài vào đầu tháng Mười năm ngoái đã giảm 70% so với năm trước. Trước của chuyến thăm của ông Moon Jae-in, vào tháng trước Trung Quốc đã hủy bỏ lệnh cấm đi du lịch tập thể, cho phép công ty du lịch ở Bắc Kinh và Sơn Đông được đến Hàn Quốc trong điều kiện nhất định.

Theo số liệu của Quốc hội Hàn Quốc đưa ra ngày 3/12, doanh thu du lịch Hàn Quốc trong năm nay sụt giảm 6,88 tỷ đô la Mỹ. Nhiều dự đoán cho rằng ông Moon Jae-in sẽ thúc đẩy hủy bỏ hoàn toàn lệnh cấm du lịch Hàn Quốc của Trung Quốc.

Thương mại Trung Quốc và Hàn Quốc: Vấn đề hệ thống phòng thủ THAAD của Hàn Quốc đã kéo theo làn sóng tẩy chay các công ty Hàn Quốc tại Trung Quốc, trong đó tập đoàn Hyundai và Lotte đã chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất.

Một trong những mục tiêu chính trong chuyến thăm Trung Quốc của ông Moon Jae-in là cố gắng thay đổi tình trạng đình trệ kinh tế và thương mại giữa hai nước. Theo Reuters, đi cùng ông Moon Jae-in trong chuyến thăm này có đến hơn 300 nhà quản lý cấp cao của các công ty Hàn Quốc trong nhiều lĩnh vực khác nhau, là đoàn doanh nghiệp lớn nhất trong lịch sử Hàn Quốc thăm Trung Quốc.

Theo số liệu năm 2016, xuất khẩu sang Trung Quốc của Hàn Quốc chiếm đến 25,1% tổng xuất khẩu của Hàn Quốc trong năm. Các phương tiện truyền thông Hàn Quốc đưa tin, ông Moon Jae-in ngoài hy vọng xây dựng lại niềm tin với ông Tập Cận Bình, hai bên Trung Quốc và Hàn Quốc có thể ký kết một số hiệp định thương mại mới.

Hội nghị thượng đỉnh ba bên Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc: Do mối quan hệ lạnh giữa ba nước, Hội nghị thượng đỉnh giữa ba nước vốn được tổ chức vào tháng Bảy năm nay đã bị hủy bỏ. Ông Moon Jae-in đang hy vọng sẽ được nối lại vào năm 2018.

Sự cố đáng tiếc trước cuộc hội đàm cấp cao

Tuy nhiên đã có những sự cố đáng tiếc xảy ra trước cuộc hội đàm cấp cao giữa hai nhà lãnh đạo Trung Quốc và Hàn Quốc: sáng 14/2 hai phóng viên Hàn Quốc đi lấy tin đã bị các nhân viên an ninh Trung Quốc đánh trọng thương. Nhà Xanh đã lên tiếng phản đối gay gắt phía Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc sớm làm rõ sự thật, truy cứu trách nhiệm kẻ có hành vi bạo lực.

Hãng tin Yonhap đưa tin, sáng ngày 14/12, ông Moon Jae-in đến Trung tâm Hội nghị Quốc gia Bắc Kinh để tham dự lễ khai mạc Hội thảo Hợp tác thương mại Trung Quốc-Hàn Quốc. Sau khi phát biểu, một số phóng viên của Nhật báo Hàn Quốc (Hankook Ilbo), Kinh tế Hàng ngày (JoongAng Ilbo) muốn đi theo ông Moon Jae-in, nhưng họ đã bị các cảnh sát Trung Quốc ngăn chặn. Phóng viên Hàn Quốc phản đối, trong quá trình này hai bên xảy ra xung đột. Các nhân chứng kể lại, một phóng viên bị thương nhẹ; một phóng viên khác bị ngã xuống đất và có khoảng 15 nhân viên an ninh đấm và đá vào người. Phóng viên này bị thương nặng, mắt sưng lên, và bị chảy máu mũi. Một phóng viên Hàn Quốc tại hiện trường cố gắng chụp hình lại nhưng bị nhân viên an ninh ngăn chặn và các thiết bị chụp liên quan cũng bị tịch thu. Hai phóng viên bị thương đã được đưa đến bệnh viện để điều trị.

Sau vụ việc, các quan chức của Nhà Xanh đã tổ chức một cuộc họp khẩn cấp tại Nhà khách Quốc gia Bắc Kinh để thảo luận các biện pháp đối phó. Quan chức cao cấp Nhà Xanh cho biết, mọi người đều đồng ý rằng đây là một sự cố nghiêm trọng, phải kháng nghị mạnh mẽ thông qua các kênh ngoại giao, và yêu cầu Trung Quốc sớm làm rõ sự thật, truy cứu những trách nhiệm kẻ gây bạo lực.

Nhà Xanh cho biết, sau khi ông Moon Jae-in nghe báo cáo tình hình cũng đã xem đây là sự cố nghiêm trọng, và bày tỏ lo lắng.

Tại một buổi họp báo thường kỳ diễn ra cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hàn Quốc Cho June-hyuck cho biết cảm thấy đáng tiếc về vụ việc. Cho June-hyuck nói chính phủ đã yêu cầu Trung Quốc điều tra kỹ lưỡng vụ việc và thực hiện các biện pháp tương ứng.

Theo thông tin, Nhà Xanh đã bắt đầu điều tra danh tính của thủ phạm. Nguồn tin từ Nhà Xanh cho biết, các cảnh vệ phía Trung Quốc gây vụ bạo lực hôm đó có thể là thuộc công ty bảo vệ tại địa phương được Cơ quan Xúc tiến thương mại-đầu tư Hàn Quốc (KOTRA) chủ trì hoạt động hôm đó đứng ra thuê. Quan chức Nhà Xanh cho biết, vì cảnh sát Trung Quốc chịu trách nhiệm về an ninh tại hiện trường nên dù vụ bạo lực do nhân viên công ty bảo vệ gây ra thì phía cảnh sát Trung Quốc vẫn phải chịu trách nhiệm.

Trong một tuyên bố, Hội Nhà báo Hàn Quốc cho biết, hành vi đánh phóng viên Hàn Quốc là không thể chấp nhận được. Điều này không chỉ đe dọa tự do báo chí, hơn nữa còn là hành vi làm nhục người khác.

Đáp lại, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khang trả lời rằng, hoạt động vào sáng ngày 14 là do phía Hàn Quốc “tổ chức tự phát” nhân chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, nhưng sự việc dù sao cũng xảy ra ở Trung Quốc, phía Trung Quốc rất quan tâm và muốn Hàn Quốc hiểu rõ tình hình cụ thể.

Tuyết Mai

Xem thêm: