Ông Tập Cận Bình “du sơn ngoạn thủy” trong khi Thủ tướng Lý Cường “khảo sát rầm rộ”

Có tin đồn rằng trong chuyến “du sơn ngoạn thủy” tại Quý Châu, lần đầu tiên lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình hé lộ khả năng nghỉ hưu vì lý do sức khỏe. Cùng lúc đó, Thủ tướng Lý Cường đã có chuyến khảo sát rầm rộ tại Phúc Kiến. Điều này làm dấy lên suy đoán rằng ông Tập sắp rời bỏ quyền lực. Một số phân tích cho rằng ông Tập không còn giữ vai trò lãnh đạo “hạt nhân”, còn ông Lý Cường là người kế nhiệm do các nguyên lão trong nội bộ Đảng đề cử. Việc ông Lý đến Phúc Kiến lần này cho thấy dường như ông đã giành lại quyền kiểm soát kinh tế và không còn phải chịu sự chỉ đạo của ông Tập Cận Bình.

Ông Tập đi khảo sát nghiên cứu tình hình giống như “du sơn ngoạn thủy”

Những dấu hiệu cho thấy ông Tập Cận Bình đang dần mất quyền lực ngày càng rõ rệt. Sau kỳ họp “Lưỡng hội”, các lãnh đạo cấp cao của ĐCSTQ, bao gồm Tập Cận Bình, Lý Cường, Lý Hy và Lý Hồng Trung, đều có các chuyến khảo sát thực địa. Tuy nhiên, chuyến đi của ông Tập lại bị nhận xét là mang tính chất “du sơn ngoạn thủy” hơn là một cuộc khảo sát thực chất.

• Ông Tập thị sát Vân Nam không có phó chủ tịch quân ủy tháp tùng

Nhà bình luận thời sự Chung Nguyên đã viết trên một tờ báo nước ngoài rằng chuyến đi khảo sát gần đây của ông Tập đến các khu du lịch ở Quý Châu và Vân Nam, thực chất giống như một chuyến du ngoạn thư giãn hơn là công tác thực sự. Ông chỉ ra rằng trong chuyến khảo sát tại hai tỉnh Vân Nam và Quý Châu, ông Tập Cận Bình không tổ chức tọa đàm như thường lệ, cũng không triệu tập các quan chức cấp cao như ông Lý Cường đi cùng mình. Trong khi đó, ông Lý Cường lại tự mình đến Phúc Kiến – nơi khởi đầu sự nghiệp chính trị của ông Tập – để khảo sát và chủ trì hội nghị, cho thấy sự độc lập ngày càng rõ rệt.

Ông Chung Nguyên cho rằng có thể ông Tập đã không còn là lãnh đạo “hạt nhân” và dường như cũng không còn muốn quản công việc điều hành nữa. “Điều này có thể đồng nghĩa với việc ông Tập Cận Bình đã mất quyền kiểm soát nền kinh tế, trong khi ông Lý Cường giành lại quyền chủ đạo về kinh tế và không còn cần phải nghe theo chỉ thị của ông Tập Cận Bình.”

• Tin đồn: Việc thoái vị của ông Tập Cận Bình chỉ còn chờ thông báo chính thức

Ông Chung Nguyên nói trong chuyến đi đến Quý Dương, tỉnh Quý Châu, ông Tập đã lắng nghe báo cáo và phát biểu rằng Quý Châu có  “văn hóa đỏ” phong phú. Tuy nhiên, đáng chú ý là ông lại không đến Tuân Nghĩa – một “địa danh đỏ” mang tính biểu tượng cách mạng của ĐCSTQ. Điều này có thể liên quan đến ý nghĩa đặc biệt của Hội nghị Tuân Nghĩa trong lịch sử ĐCSTQ. Hội nghị này được tuyên truyền là bước ngoặt giúp Mao Trạch Đông nắm quyền lãnh đạo Đảng. 

Ông Chung Nguyên cho rằng hiện nay ở Bắc Kinh đang rộ lên tin đồn ông Tập Cận Bình mất quyền lực. Trong bối cảnh này, việc ông cố gắng tránh đến Tuân Nghĩa có lẽ là do lo ngại sẽ làm dấy lên thêm suy đoán về sự thay đổi quyền lực trong nội bộ ĐCSTQ. Tuy nhiên, chính việc ông Tập cố tình né tránh Tuân Nghĩa lại càng cho thấy tình thế khó xử hiện tại trong Trung Nam Hải.

Ông Chung Nguyên cho rằng chuyến đi mang tính chất du ngoạn của Tập Cận Bình có thể là do bản thân ông ấy không thể quyết định, không loại trừ khả năng các chuyến khảo sát của ông hiện nay không còn do ông tự chủ sắp xếp. Mặc dù vẫn giữ danh hiệu lãnh đạo Đảng, nhưng có thể ông đã bị hạn chế đến một số địa điểm nhất định, thậm chí nội dung các bài phát biểu cũng có thể bị kiểm soát. Ông chỉ có thể lặp lại những lời nói mang tính hình thức, chứ không còn thực sự nắm quyền chỉ đạo như trước.

Lần đầu tiên tuyên bố nghỉ hưu ở Quý Châu?

Người dùng X có tên “Lượng Tử Dược Tiến” (量子跃迁, @liangziyueqian1) đã đăng bài trên nền tảng X hôm 20/3, tiết lộ rằng anh ta nhận được tin từ một người bạn trong nước: “Gần đây, Tập Cận Bình đến Quý Châu thị sát và như thường lệ có một bài phát biểu dài dòng. Tuy nhiên, có một đoạn khiến mọi người bất ngờ: ‘Tại Đại hội XX, chúng ta đã thành lập một Ban lãnh đạo trung ương mang tính kế thừa và phát triển, điều này đảm bảo rằng ngay cả khi tôi nghỉ hưu vì lý do sức khỏe, bộ máy lãnh đạo tập thể trung ương vẫn duy trì sự ổn định.’ Ngay khi lời này được nói ra, cả khán phòng đều sửng sốt, nhưng không ai dám lên tiếng.” Cư dân mạng này cho rằng tính xác thực của thông tin này là rất cao. 

​​

“Lượng Tử Dược Tiến” cũng đăng một bài viết khác, bày tỏ sự kinh ngạc: “Trong nửa năm qua, những thân tín trung thành nhất của Tập Cận Bình lần lượt bị thanh trừng, thực sự khó mà tin được! Nếu nói rằng Tập thanh trừng Miêu Hoa, Lý Thượng Phúc, Đổng Quân… tôi còn có thể tin. Nhưng nếu nói rằng Tập cũng thanh trừng cả Hà Vệ Đông thì có đánh chết tôi cũng không tin!”

Những tiết lộ của Lượng Tử Dược Tiến trùng khớp với các thông tin do ông Triệu Lan Kiện và ông Thái Thận Khôn đưa ra trước đó.

Vào ngày 13/3, ông Triệu Lan Kiện là người đầu tiên đăng tải thông tin trên X rằng ông Hà Vệ Đông đã bị đưa đi điều tra. Sau đó, nhà bình luận độc lập Thái Thận Khôn cũng tiết lộ trên kênh truyền thông cá nhân rằng một người bạn trong nước đã gửi tin nhắn thoại xác nhận Hà Vệ Đông thực sự đã “xảy ra chuyện”.

• Triệu Lan Kiện: Phó Chủ tịch Quân ủy ĐCSTQ Hà Vệ Đông bị giam ở Bệnh viện 301

Giới quan sát nhận định rằng ông Hà Vệ Đông là thân tín quân sự hàng đầu của ông Tập Cận Bình. Nếu ông ta thực sự bị bắt, điều đó có thể đồng nghĩa với việc ông Tập đã mất quyền kiểm soát trong quân đội, báo hiệu sự thay đổi lớn trong cục diện chính trị của ĐCSTQ. Ông Thái Thận Khôn cho biết trên kênh truyền thông cá nhân rằng một người bạn trong nước đã tiết lộ ông Tập Cận Bình sắp “nói lời chào hạ màn”.

Người này cho biết, hiện tại quyền lực trong ĐCSTQ đã được chuyển giao vào tay 3 chính trị gia lão thành sinh năm 1942 gồm ông Hồ Cẩm Đào (cựu Tổng Bí thư, Chủ tịch nước), ông Ôn Gia Bảo (cựu Thủ tướng), ông Hồ Đức Bình (con trai của cựu lãnh đạo Hồ Diệu Bang, nhân vật có ảnh hưởng trong giới chính trị).

Ngày 19/3, chuyên gia nổi tiếng về Trung Quốc Gordon Chang đã có bài viết trên The Hill, trong đó nhận định rằng quân đội Trung Quốc đang diễn ra một cuộc đấu tranh quyền lực đầy căng thẳng, và điều này có thể trở thành một trong những diễn biến nguy hiểm nhất đối với thế giới.

Ông Gordon Chang nhận định rằng ông Tập Cận Bình đã tiến hành một cuộc thanh trừng quy mô lớn trong quân đội nhằm củng cố quyền lực, nhưng giờ đây có vẻ như quân đội đang phản công. Một dấu hiệu rõ ràng là kể từ tháng 7 năm ngoái, tờ Giải phóng Quân báo bắt đầu đề cập đến “tập thể lãnh đạo” trong quân đội – điều này đi ngược lại với mô hình tập trung quyền lực tuyệt đối của ông Tập. Đáng chú ý, những bài viết này lại có tác giả là người quan hệ mật thiết với ông Trương Hựu Hiệp – Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương và là một trong số ít tướng lĩnh cấp cao còn tại vị từ thời Hồ Cẩm Đào.

Ông Gordon Chang cho rằng nếu các tin đồn về ông Hà Vệ Đông và Triệu Khắc Thạch bị bắt là sự thật, thì điều đó đồng nghĩa với việc địa vị của Tập trong quân đội đang bị thách thức nghiêm trọng. 

Ông Trương Hựu Hiệp có coi thường ông Tập Cận Bình không?

Tại lễ bế mạc Kỳ họp Nhân đại Trung Quốc (Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc) hôm 11/3, khi ông Tập Cận Bình rời khỏi hội trường, nhiều Ủy viên Bộ Chính trị, bao gồm cả Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Hà Vệ Đông, đã quay người lại để tiễn ông Tập. Tuy nhiên, ông Trương Hựu Hiệp (Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương) không quay đầu lại.

Nhà bình luận Lý Yến Minh (Li Yanming) đặt nghi vấn rằng trong thời điểm nhạy cảm này, lại là ngay tại lễ bế mạc kỳ họp Lưỡng hội mà ngoại giới đang chú ý, việc ông Trương Hựu Hiệp cố tình không quay đầu tiễn ông Tập Cận Bình có thể là một thông điệp chính trị công khai.

Ngoài ra, trong bối cảnh Tư lệnh Cảnh sát Vũ trang Vương Xuân Ninh nghi ngờ đã “xảy ra chuyện”, Phó tư lệnh mới được bổ nhiệm là Phó Văn Hóa – cấp dưới cũ của ông Trương Hựu Hiệp – không chỉ được thăng chức lên Trung tướng mà còn có khả năng đang kiểm soát thực tế lực lượng Cảnh sát Vũ trang.

Ông Lý Yến Minh cho rằng tại lễ bế mạc Nhân đại, ông Trương Hựu Hiệp không quay đầu tiễn ông Tập Cận Bình; Trong chuyến thăm của ông Tập đến đơn vị quân đội ở Côn Minh, ông Hà Vệ Đông không xuất hiện để “đập tan tin đồn”, và ông Trương Hựu Hiệp cũng không tháp tùng, điều này đã đưa ra tín hiệu chính trị nhạy cảm.

Có nhiều dấu hiệu cho thấy việc ông Tập Cận Bình mất quyền lực quân sự đang được công khai, hoặc có thể mở đường cho những thay đổi chính trị lớn ở Trung Nam Hải.

Ông Tập không có cơ hội tái đắc cử, các nguyên lão chọn ông Lý Cường?

Ông Lý Đại Vũ trong chương trình truyền thông cá nhân nhận định rằng tin tức do “Lượng Tử Dược Tiến” tiết lộ có độ tin cậy cao, vì nó phù hợp với tình hình chính trị hiện tại. Cụm từ “Ban lãnh đạo trung ương mang tính kế thừa và chuyển tiếp” trong thông tin rò rỉ cho thấy đã có một nhóm lãnh đạo quá độ được thiết lập. Dù danh sách cụ thể chưa được công bố, nhưng có thể đưa ra dự đoán rằng nhân vật đang nổi bật nhất chính là ông Lý Cường.

Ông Lý Đại Vũ chỉ ra rằng sau Lưỡng hội, các quan chức cấp cao của ĐCSTQ đều lần lượt ra ngoài khảo sát: ông Lý Hy đến Giang Tây, ông Lý Hồng Trung đến Hà Nam, ông Lý Cường lại có chuyến đi rầm rộ nhất đến Phúc Kiến, thậm chí còn tổ chức một hội nghị về ngoại thương, đưa ra chỉ đạo về kinh tế.

“Điều đáng chú ý là Phúc Kiến chính là nơi ông Tập Cận Bình phát triển sự nghiệp chính trị, đồng thời cũng là địa bàn quan trọng trong chiến lược thống nhất và tác chiến quân sự với Đài Loan. Thông thường, người có ảnh hưởng lớn nhất nên là người đến Phúc Kiến, tức đáng lẽ ông Tập Cận Bình phải đi, còn ông Lý Cường thì nên đến Tây Nam. Nhưng thực tế lại hoàn toàn ngược lại. Sự sắp xếp này có thể mở đường cho những thay đổi quyền lực tiềm tàng trong tương lai gần. “

Nhà bình luận Ngô Tác Lai hôm 17/3 tiết lộ trên nền tảng X rằng ông Tập Cận Bình không còn cơ hội tiếp tục tại vị, các nguyên lão chọn ông Lý Cường làm người kế nhiệm. Ông phân tích rằng việc ông Hà Vệ Đông bị hạ bệ là nhằm dọn đường cho ông Lý Cường lên nắm quyền.

Các nguyên lão ĐCSTQ đã nhận ra rằng nếu để ông Tập tiếp tục điều hành, kinh tế và đời sống người dân sẽ tiếp tục sụp đổ, thậm chí có thể dẫn đến sự sụp đổ của ĐCSTQ. Vì vậy, họ đang tìm cách để Tập rút lui trong danh dự, đồng thời chọn một người mà ông có thể chấp nhận, đó chính là ông Lý Cường.

Nhà bình luận độc lập Đỗ Chính (Du Zheng) từng viết trên Up Media tại Đài Loan rằng ông Lý Cường tuy có vẻ yếu thế, nhưng không có nghĩa là không có tham vọng, chỉ là ông ấy tạm thời ẩn nhẫn chờ. Ông Tập Cận Bình không hề sắp xếp người kế nhiệm rõ ràng, điều này khiến ông Lý Cường trở thành ứng cử viên hàng đầu để tiếp quản quyền lực nếu có biến động chính trị.

Ông Đỗ Chính nhận định rằng sau khi ông Lý Cường vào Thường vụ Bộ Chính trị tại Đại hội 20 của ĐCSTQ, có thông tin cho rằng ông ấy đã cử người ngày đêm canh giữ mộ tổ tiên ở quê nhà Ôn Châu, Chiết Giang. Trong văn hóa truyền thống Trung Quốc, bảo vệ mộ tổ tiên là một nghi thức phong thủy để giữ vững quan lộ và vận khí. Hành động này ám chỉ rằng ông Lý Cường đang chờ đợi ông Tập Cận Bình “thoái vị” hoặc mất quyền lực, để lập tức lên nắm quyền.