TQ: “Sói chiến” Lư Sa Dã sang châu Âu làm đại diện đặc biệt, ngoại giới bất ngờ

Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã bổ nhiệm ông Lư Sa Dã (Lu Shaye), một nhà ngoại giao gây tranh cãi và cựu đại sứ Trung Quốc tại Pháp, làm đại diện đặc biệt về các vấn đề châu Âu. Do ông Lư Sa Dã thường xuyên có những ngôn luận gây tranh cãi khi ở Pháp khiến các nước châu Âu tức giận, hơn nữa quan hệ Trung Quốc – EU đang trong giai đoạn nhạy cảm, nên việc bổ nhiệm này đã làm dấy lên sự nghi ngờ từ thế giới bên ngoài.

Theo trang web chính thức của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Quách Gia Côn (Guo Jiakun) tuyên bố trong cuộc họp báo thường kỳ vào ngày 6/2 rằng Chính phủ ĐCSTQ đã bổ nhiệm ông Lư Sa Dã thay thế ông Ngô Hồng Ba (Wu Hongbo) làm đại diện đặc biệt của Chính phủ Trung Quốc về các vấn đề châu Âu.

Ông Quách Gia Côn nói rằng ông Lư Sa Dã là một “nhà ngoại giao cấp cao, quen thuộc với tình hình ở châu Âu” và sẽ “hỗ trợ liên lạc và phối hợp với phía châu Âu” theo “chỉ thị và nhu cầu” của chính quyền Bắc Kinh.

Ông Lư Sa Dã (60 tuổi), giữ chức Đại sứ ĐCSTQ tại Pháp từ năm 2019 và giải nhiệm chức vụ này vào tháng Một năm nay.

Đại diện đặc biệt của ĐCSTQ về các vấn đề châu Âu ban đầu được thành lập để lôi kéo châu Âu, nhưng giờ đây lại được ông Lư Sa Dã – người đã nhiều lần làm châu Âu khó chịu – tiếp nhiệm, điều này đã gây nhiều ngạc nhiên và nghi ngờ.

Tờ South China Morning Post tại Hồng Kông đưa tin, một nhà ngoại giao cho biết, sau khi ông Trump trở lại Nhà Trắng năm nay, ĐCSTQ dự kiến ​​sẽ phát động một “cuộc tấn công quyến rũ” nhằm vào châu Âu, nhưng thật bất ngờ khi ông Lư Sa Dã lại đảm nhiệm chức vụ này. Một nhà ngoại giao khác cũng cho biết: “Chắc hẳn các bạn thắc mắc tại sao ông ấy lại ở vị trí như thế vào thời điểm này” và “đây là một tín hiệu bất thường”.

Tờ Liên Hợp Tảo Báo (Lianhe Zaobao) thân Bắc Kinh cũng đưa tin, việc bổ nhiệm mới nhất đối với ông Lư Sa Dã đã khiến nhiều nhà ngoại giao ngạc nhiên. Một nhà ngoại giao châu Âu ở Bắc Kinh yêu cầu giấu tên cho biết: “Chúng tôi vẫn nhớ rất rõ những gì ông ấy nói về các nước vùng Baltic”.

Ông Lư Sa Dã đã nhiều lần đưa ra những nhận xét gây tranh cãi và gay gắt, thu hút sự chú ý và bị cư dân mạng chế giễu là “Lư giở trò lưu manh” (“Sa Dã” trong tiếng Trung đọc đồng âm với từ “tát dã” (撒野), có nghĩa là giở trò lưu manh, thói ngang ngược).

Khi giữ chức Đại sứ của ĐCSTQ tại Pháp, ông Lư Sa Dã đã công khai cáo buộc học giả người Pháp Antoine Bondaz, người thường chỉ trích Bắc Kinh, là “tiểu lưu manh” và nhục mạ những người chỉ trích ĐCSTQ là “chó điên”. Vì thế mà ông đã bị Bộ Ngoại giao Pháp triệu kiến.

Vào tháng 4/2023, ông Lư Sa Dã tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với truyền hình Pháp rằng các nước thuộc Liên Xô cũ, bao gồm cả Ukraine, “không có tư cách pháp lý trong luật pháp quốc tế” và Crimea “ngay từ đầu đã thuộc về Nga”. Tuyên bố này đã gây náo động khắp thế giới, đặc biệt khiến các nước vùng Baltic và một số nước thành viên EU tức giận.

• Ukraine chỉ trích nhận xét ‘lố bịch’ của đặc phái viên Trung Quốc về các quốc gia thuộc Liên Xô cũ
• Gần 80 nghị sĩ châu Âu yêu cầu Pháp trục xuất đại sứ Trung Quốc tại Pháp

Những ngôn luận liên quan đến Đài Loan của ông Lư Sa Dã cũng nhiều lần gây tranh cãi. Trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình vào năm 2022, ông nói rằng nếu ĐCSTQ thống nhất Đài Loan, sẽ cần “giáo dục lại” người dân Đài Loan và khiến họ “trở lại thành những người yêu nước”, gây xôn xao trong dư luận châu Âu.

• Đại sứ Trung Quốc tại Pháp: Sau khi thống nhất phải giáo dục lại người Đài Loan

Hiện tại, Trung Quốc và châu Âu đang thường xuyên xảy ra xích mích trong các lĩnh vực như kinh tế, thương mại và địa chính trị. Châu Âu không hài lòng với lập trường “ủng hộ Nga” của ĐCSTQ trong cuộc chiến Nga – Ukraine. EU cũng đã thực hiện một số biện pháp để chống lại việc Trung Quốc bán phá giá xe điện cũng như nhiều chính sách kinh tế và thương mại không công bằng khác. Tại vùng biển Baltic năm ngoái, hai tuyến cáp ngầm bị nghi ngờ bị tàu chở hàng Trung Quốc phá hoại.

Nhà bình luận độc lập Đỗ Chính (Du Zheng) trước đó đã có bài viết đăng trên Up Media Đài Loan, nói rằng những ngôn luận của ông Lư Sa Dã trong nhiệm kỳ làm Đại sứ tại Canada (tháng 2/2017 đến tháng 6/2019) đã nhiều lần gây tranh cãi. Chẳng hạn, ông ấy thay mặt Chính phủ ĐCSTQ liên tục đưa ra nhiều cáo buộc và đe dọa khác nhau đối với Canada liên quan đến vụ Mạnh Vãn Châu. Nhưng ông Lư Sa Dã rõ ràng đã được các quan chức cấp cao đánh giá cao. Vào tháng 7/2019, ông được điều động đến Paris làm Đại sứ tại Pháp, cấp bậc tương đương thứ trưởng.

Ông Đỗ Chính cho rằng ông Lư Sa Dã sẽ được ĐCSTQ coi là anh hùng bất chấp những ngôn luận của ông ở Pháp đã gây ra sự phẫn nộ của dư luận. Bởi vì ông Tập Cận Bình vẫn luôn truyền tải tư tưởng cho các nhà ngoại giao sự cần thiết phải “dám đấu tranh và giỏi đấu tranh”, cho nên cách làm của ông Lư Sa Dã phù hợp với yêu cầu của ông Tập Cận Bình. Ông Tập muốn xem ai có thể làm những gì mình thích và ai có thể lên tiếng lớn hơn cho ĐCSTQ trên trường quốc tế. ĐCSTQ đang phải đối mặt với một tình thế tiến thoái lưỡng nan về mặt ngoại giao, và ông Tập khó có thể từ bỏ đường lối cứng rắn của mình. Trong tương lai, ông Tập sẽ cần nhiều “chiến lang” như Lư Sa Dã để lao vào chiến tuyến vì đảng và nhà nước. Họ sẽ coi thế giới như một vùng hoang dã, ngang nhiên tấn công người khác, và xã hội tự do cần phải cảnh giác cao độ.