Nếu phải đánh giá tác phẩm văn học nghệ thuật nào nói về nỗi đau, nỗi buồn của Huế Mậu Thân đầy đủ nhất, tôi sẽ nói ngay đó là ca khúc “Cơn Mê Chiều” của Nguyên Minh Khôi. Nếu thêm tiếng hát Thái Thanh thì không còn gì để nói thêm. Nghe lạnh người!
Tôi không biết nhiều về tác giả, chỉ biết ông tên thật là Vĩnh Khôi, dòng dõi vua Minh Mạng. Nghệ danh là Nguyên Minh Khôi (Nguyên Minh là pháp danh, và Khôi là tên). Có thời ông dạy Anh văn và Triết ở trường trung học Hàm Nghi, Huế (trường Hàm Nghi khá nổi tiếng, chỉ sau Quốc Học và Đồng Khánh ở Huế. Sau năm 75, trường bị giải thể).
Ông có mặt ở Huế khi chiến cuộc Mậu Thân xảy ra, và ca khúc “Cơn mê chiều” ra đời trong hoàn cảnh này. Trong sách “Ẩm thực ven đường, Huế”, tôi đưa vài ảnh minh họa, trong đó có ảnh cầu Trường Tiền bị gãy, và trích vài ca từ trong “Cơn mê chiều” để chú thích ảnh. Để không “làm khó” nhà xuất bản, tôi chỉ trích câu đầu “Chiều nay không có em, mưa non cao về dưới ngàn…”. Tôi nghĩ, nhưng người cùng thế hệ tôi sẽ hiểu.
Câu kế tiếp thật đau và thật buồn: “…Đàn con nay lớn khôn, mang gươm dao vào xóm làng…”
Một câu khác cũng thật buồn: “Kim Long ơi, bờ lau ngóng, chuông chùa tắt rồi…” Chuông chùa tắt mà tôi lại liên tưởng đến “chuông chùa réo” trong Bà mẹ Gio Linh của Phạm Duy. Thê thảm!
Không có sự hận thù trong ca khúc, chỉ có nỗi buồn và xoa dịu nỗi đau:
“…Tôi là người trong đêm, mang ngọn đuốc về nội thành
Xin làm người soi đường đi xoá hết đau thương…”
Và chỉ xin một điều: “…Và người ơi xin chớ quên, người ơi xin chớ quên ..”
Sau năm 75, tác giả vào Sài Gòn và tiếp tục nghề dạy cho đến khi về hưu.
Có bài báo viết, ông còn sáng tác thêm một ca khúc nữa “Huế mù sương”, nhưng tôi không biết ca khúc này.
Đời người chỉ cần một tác phẩm để đời là đủ. “Cơn mê chiều” đã đi vào lòng rất nhiều người cùng thế hệ tôi. Mỗi lần nghe “Cơn mê chiều”, tôi lại nghĩ đến Huế. Huế đúng là buồn thật, từ vụ binh biến kinh thành Huế năm 1885, đến Mậu Thân năm 1968!
Vũ Thế Thành
Đăng lại từ Facebook Vũ Thế Thành
Mời bạn đọc tìm mua các tác phẩm của tác giả Vũ Thế Thành:
Xem thêm:
Ngân hàng Hoa Kỳ (Bank of America) công bố rằng từ đầu năm đến nay,…
Chính phủ Hoa Kỳ đã quyết định gia hạn tạm ngừng áp thuế đối với…
Hôm thứ Tư (4/6), Vương Quốc Anh đã cam kết sẽ cung cấp 100.000 thiết…
Một chuyên gia cho biết đã đến lúc cắt đứt hoàn toàn quan hệ với…
Tuyến metro số 4, với chiều dài 47,3 km từ huyện Hóc Môn đến huyện…
Tổng thống Trump cảm ơn Vệ binh Quốc gia "vì đã làm tốt công việc"…
