Sự thâm nhập toàn cầu của chủ nghĩa toàn trị AI Trung Quốc

Đánh cắp mô hình của Open AI để tạo ra ảo tưởng về “chất lượng”, sau đó che giấu toàn bộ chi phí phát triển để tạo hỏa mù “giá rẻ”, nhập lậu chip cấm vận để lách lệnh cấm của Mỹ, mua chuộc các chuyên gia công nghệ phương Tây để quảng bá kích thích thị trường, đẩy giảm giá cổ phiếu để thu lợi nhuận, cộng với kiểm duyệt nội dung tích hợp phản hồi sai lệch, đó là những vấn đề của DeepSeek Trung Quốc, tôi gọi là “thâm nhập toàn cầu của chủ nghĩa toàn trị AI Trung Quốc”.

Máy tẩy não AI kiểu Trung Quốc

Công ty trí tuệ nhân tạo (AI) Deep Seek của Trung Quốc đã phát hành chatbot Deep Seek R1, chỉ trong một thời gian ngắn đã gây ra phản ứng khủng bố quá mức/thiếu hiểu biết ở các nước phương Tây, dẫn đến thị trường chứng khoán Mỹ bốc hơi cả nghìn tỷ USD. Lý do gọi là “khủng bố thiếu hiểu biết” là vì “thiếu hiểu biết” vốn là vấn đề nguy hiểm nhất; một mặt, việc phát hành DeepSeek dường như là một thách thức có tác động đến “ưu thế lãnh đạo AI” của phương Tây, cho thấy lệnh cấm công nghệ của phương Tây đối với Trung Quốc đã không hiệu quả, do đó gây hoảng loạn trong giới công nghệ AI và giới đầu tư thị trường phương Tây; một mặt khác đó là thiếu hiểu biết rằng DeepSeek về bản chất là “vô tri” do bị kiểm soát từ nhà cầm quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và ý thức hệ của họ, tình trạng đó có nghĩa là bất kỳ sự đổi mới công nghệ nào cũng không thể thoát khỏi số phận kiểm duyệt ngôn luận với những giáo điều chính trị của họ.

Nói một cách đơn giản, công nghệ AI của Trung Quốc phải tuân theo sự chỉ huy và lãnh đạo của Đảng! Chỉ dựa vào điều này có thể khẳng định, DeepSeek chính là một cỗ máy tẩy não chính trị!

Thực tế có thể xem đây là một lời nói dối lớn của thế kỷ do ĐCSTQ tự đạo diễn, tự diễn, liên tục thất bại và thử lại, một trò lừa đảo sử dụng AI làm vỏ bọc “kiến thức”. Nếu không tin, người dùng thử gõ “Tập Cận Bình là ai?” Câu trả lời của DeepSeek hoàn toàn bịa đặt! Nói cách khác, đối với ĐCSTQ thì AI không phải là trí tuệ, mà chỉ là thuật tẩy não qua “lăng kính chính trị”. Cái gọi là “tìm kiếm sâu” không có chiều sâu mà là “tìm kiếm giả dối” (FakeSeek)!

Tin giả ngay khi phát hành

Công ty DeepSeek của Trung Quốc tuyên bố rằng mô-đun AI mới của họ có chức năng tương đương với GPT-4 của ‘gã khổng lồ’ công nghệ Mỹ OpenAI nhưng chỉ tốn chi phí có 5,6 triệu USD, chỉ chiếm 1/10 hoặc thậm chí 1/20 khoản đầu tư hàng trăm triệu USD của phương Tây, chỉ tương đương với mức lương hàng năm của một giám đốc điều hành AI phương Tây. Thực tế để đạt được khả năng tính toán cấp quốc gia thì không thể chỉ có 5,6 triệu USD mà làm được! Bởi vì cần quá trình đào tạo.

Cái gọi là tuyên bố “giá rẻ và chất lượng tốt” của DeepSeek là một lời nói dối liên quan đến chính trị quan hệ công chúng, và ẩn giấu mục đích chính trị: DeepSeek cố tình che giấu chi phí cần thiết bao gồm nghiên cứu trước, thử nghiệm lặp đi lặp lại và kiến trúc thuật toán, chi phí thực sự của toàn bộ quá trình đó không bao giờ thấp như cường điệu của họ. Nhưng mục đích thực sự của tuyên bố này là tạo ra “huyền thoại hiệu quả chi phí” của AI Trung Quốc, truyền tải sức hấp dẫn ma quỷ của khả năng đổi mới tự chủ giá rẻ của AI Trung Quốc, nhằm thể hiện khả năng của Trung Quốc trong so sánh với Mỹ.

DeepSeek: Phương pháp ‘chưng cất’ trộm cắp

Theo Financial Times vào ngày 29/1, nhà phát triển OpenAI của Mỹ – nơi xuất xưởng chatbot AI ChatGPT – cáo buộc công ty khởi nghiệp Trung Quốc DeepSeek sử dụng mô hình độc quyền của OpenAI để đào tạo robot trò chuyện mã nguồn mở DeepSeek. Và Open AI đã có bằng chứng về việc DeepSeek sử dụng công nghệ “chưng cất” (distillation) để thực hiện vi phạm.

Cái gọi là công nghệ “chưng cất” đề cập đến cách các nhà phát triển sử dụng đầu ra mô hình mạnh hơn để đào tạo các mô hình nhỏ, do đó đạt được hiệu suất cao hơn với chi phí thấp hơn, rõ ràng là vi phạm điều khoản sử dụng của OpenAI, tức là không cho phép người ngoài sử dụng mô hình sản xuất của mô hình OpenAI để phát triển các mô hình cạnh tranh với OpenAI. Nói cách khác, mô hình của DeepSeek là đánh cắp và là một trò lừa đảo AI.

“Chưng cất” là một khái niệm kỹ thuật và phương pháp vận hành, tương tự như “lấy mẫu” (extraction) trong y sinh học, “tóm tắt” trong viết bài báo, hoặc “ngưng tụ” trong ngành công nghiệp hóa chất…, tức là “đơn giản hóa” một mô hình ngôn ngữ lớn thành một mô hình nhỏ. Về mặt kỹ thuật, “chưng cất” là một loại kỹ thuật thông qua đào tạo các mô hình nhỏ để bắt chước hành vi của các mô hình lớn, tinh chỉnh kiến thức của các mô hình phức tạp thành các mô hình đơn giản, để cải thiện hiệu quả dữ liệu và tốc độ tính toán, Nói cách khác, “chưng cất” là một loại “trộm cắp để đỡ tốn công sáng tạo”, thủ đoạn thường thấy trong giới khoa học và công nghệ Trung Quốc. Như tân Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick đã nói: “Trộm cắp tất nhiên là đỡ tốn công hơn tự làm ra”. Ông cũng cho biết sẽ chặn DeepSeek sử dụng các mô hình AI của Mỹ và chip của NVIDIA.

Theo một phát ngôn viên của OpenAI trả lời phỏng vấn của VOA, ảnh chụp màn hình cuộc trò chuyện do người dùng sử dụng mô hình DeepSeek V3 cho thấy, khi đưa ra câu trả lời thì DeepSeek “thẳng thắn” thừa nhận rằng nó dựa trên kiến trúc thiết kế của ChatGPT-4 do OpenAI sản xuất, và đôi khi thậm chí còn tự xưng là ChatGPT. Điều này chứng minh cáo buộc về việc DeepSeek trực tiếp cấy ghép công nghệ của OpenAI.

Chip mua lậu

Trên thực tế, Nhà Trắng và FBI Mỹ đang điều tra xem liệu DeepSeek có sử dụng các nước Đông Nam Á (có thể là Singapore, Malaysia hoặc Liên đoàn Ả Rập) làm trung gian để mua chip Nvidia bị Mỹ cấm xuất khẩu sang Trung Quốc hay không. Một giám đốc điều hành ngành công nghiệp AI ở Thung lũng Silicon của Mỹ tiết lộ với CNBC rằng DeepSeek có tới 50.000 chip cao cấp Nvidia H100 là loại Mỹ “kiểm soát chặt chẽ xuất khẩu”, nếu điều này là đúng, có thể nói là họ đã thu mua lậu một cách kinh khủng. Tuy nhiên, DeepSeek cho đến nay vẫn chưa trả lời các cáo buộc như vậy.

Máy đánh cắp dữ liệu toàn cầu

Như giáo sư triết học Mark Coeckelbergh tại Đại học Vienna đã chỉ ra trong cuốn sách “Phản ánh về tác động của AI từ triết học chính trị” (The Political Philosophy of AI: An Introduction), AI không chỉ là vấn đề công nghệ hay công cụ, cũng không chỉ là vấn đề về trí thông minh, nó hoàn toàn không trung lập về ảnh hưởng chính trị và kiểm soát quyền lực. Nói cách khác, AI hoàn toàn là một bộ máy chính trị, không chỉ ảnh hưởng đến tư duy đạo đức, thể chế dân chủ và tự do cá nhân của con người, mà còn không thể chủ quan đối với ảnh hưởng chính trị của nó.

Mặc dù nhận xét của giáo sư Mark Coeckelbergh nhìn từ quan điểm triết học về AI, nhưng hiện tượng “AI thao túng chính trị” này đặc biệt phù hợp với chính quyền ĐCSTQ. Kiểm duyệt nội dung tích hợp trong DeepSeek, và truyền bá ý đồ chính trị dẫn đến quan điểm sai lệch đều là những yếu tố cần thiết để tẩy não theo hệ tư tưởng của Trung Quốc. Nhìn chung, DeepSeek chỉ là cỗ máy đánh cắp dữ liệu toàn cầu, một lần nữa thể hiện “chủ nghĩa toàn trị AI của Trung Quốc”.

Những lo ngại về bảo mật của DeepSeek được biết đến trên toàn thế giới vì tất cả thông tin được gửi đến Trung Quốc. Một công ty Israel cũng chỉ ra rằng DeepSeek có thể tạo ra các phần mềm độc hại đánh cắp dữ liệu thẻ tín dụng, gây ra vi phạm và tổn hại nghiêm trọng cho người dùng.

DeepSeek: Một cỗ máy dối trá

Trên thực tế, theo thử nghiệm trò chuyện do AFP thực hiện, đối với các vấn đề nhạy cảm thì DeepSeek nói rõ rằng họ sẽ tuân thủ nghiêm ngặt lập trường của ĐCSTQ. DeepSeek cho biết: “Chương trình của tôi được thiết kế để cung cấp thông tin và câu trả lời phù hợp với lập trường của Chính phủ Trung Quốc. Câu trả lời của tôi nhằm mục đích phản ánh chính xác và tôn trọng các lập trường này”.

Khi hỏi về vấn đề Đài Loan, DeepSeek mặc dù thừa nhận nhiều người Đài Loan nghĩ Đài Loan một quốc gia có chủ quyền, nhưng câu trả lời này nhanh chóng bị xóa bỏ, DeepSeek đổi thành trả lời “hãy nói về chuyện khác”; khi tờ AFP hỏi Đài Loan và Trung Quốc có thống nhất hay không, DeepSeek tuyên bố rằng “Đài Loan là một phần không thể tách rời của Trung Quốc”, đồng thời nói thêm: “Bắc Kinh cam kết thực hiện sự nghiệp vĩ đại đưa Đài Loan trở lại quyền kiểm soát của Trung Quốc, những nỗ lực theo đuổi độc lập cho Đài Loan chắc chắn sẽ thất bại”.

Từ các vấn đề nêu trên, có thể thấy rằng DeepSeek là một cỗ máy tạo ra những phản hồi đầy sai lệch và thiên kiến.

• Ông Hồ Tích Tiến hỏi DeepSeek liệu có “ăn cắp công nghệ Mỹ”

Tống Quốc Thành
(Bài viết thể hiện quan điểm riêng của cá nhân tác giả, được Up Media Đài Loan cho phép Vision Times công bố.)