Đời Sống

Hầu hết các công việc dành cho Gen Alpha vẫn chưa tồn tại

Trong bối cảnh công nghệ và xã hội đang chuyển đổi nhanh chóng, các nghề nghiệp đang chờ đợi Thế hệ Alpha – những người sinh từ năm 2010 đến năm 2025 – phần lớn vẫn còn ở dạng khái niệm.

Trong bối cảnh công nghệ và xã hội đang chuyển đổi nhanh chóng, các nghề nghiệp đang chờ đợi Thế hệ Alpha phần lớn vẫn còn ở dạng khái niệm. (Ảnh minh họa: Shutterstock)

Khoảng 2 trong 3 thế hệ Alpha sẽ làm những công việc hiện chưa tồn tại, từ nhà đồng thiết kế AI đến nhà phát triển thấu kính thần kinh, thị trường việc làm mà họ dự kiến ​​sẽ tham gia sẽ không giống bất kỳ thị trường nào mà thế giới từng chứng kiến.

Shaila Rana, thành viên cấp cao của IEEE và là giáo sư về an ninh mạng tại Đại học Purdue Global, đã nêu rõ về sự thay đổi kinh tế xã hội sắp tới này.

Bà Rana chia sẻ với tờ Newsweek rằng : “Tương lai đang đến với chúng ta với tốc độ chưa từng có và nó đang định nghĩa lại cũng như thay đổi các công việc và vai trò mà chúng ta đang đảm nhiệm” .

Những lời của bà nắm bắt được sự thay đổi thế hệ. Đối với Gen Alpha, nhiều nghề truyền thống có thể nhường chỗ cho các vai trò mới nổi được tạo ra để ứng phó với những thách thức về kỹ thuật số, sinh thái và xã hội cũng như những thay đổi về thái độ.

Một số chuyên gia và nhà tương lai học được Newsweek tham vấn tin rằng cuộc sống làm việc của Thế hệ Alpha sẽ được định hình bởi môi trường kỹ thuật số mà họ lớn lên, “khả năng thành thạo AI” của họ và một thế giới đang vật lộn với sự đổi mới nhanh chóng và các mối đe dọa hiện hữu.

Điều này không chỉ quan trọng đối với thế hệ Alpha khi trưởng thành mà còn quan trọng đối với các nhà hoạch định chính sách, nhà giáo dục và phụ huynh.

Theo báo cáo Tương lai của việc làm và kỹ năng của Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2016, 65%  trẻ em vào học tiểu học năm đó được kỳ vọng sẽ làm những công việc chưa tồn tại vào thời điểm đó—và các chuyên gia được tham vấn tin rằng nhiều trẻ em trong số chúng vẫn chưa có việc làm.

Kiến trúc sư đạo đức thuật toán

Bà Rana dự đoán rằng khi trí tuệ nhân tạo ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong xã hội, thiết kế có đạo đức sẽ trở thành mối quan tâm hàng đầu và là cánh cổng dẫn đến những cơ hội việc làm mới.

Bà Rana cho biết: “Chúng ta có thể thấy các kiến ​​trúc sư đạo đức thuật toán nổi lên như một vai trò công việc quan trọng”.

Những chuyên gia này sẽ được giao nhiệm vụ kiểm tra AI để phát hiện sự thiên vị và chuyển các giá trị đạo đức thành các giao thức kỹ thuật – một nhu cầu quan trọng khi các hệ thống thuật toán bắt đầu ảnh hưởng đến việc tuyển dụng, chăm sóc sức khỏe, thực thi pháp luật và chính sách công.

Không giống như các cố vấn đạo đức ngày nay, những vai trò này sẽ mang thẩm quyền ở cấp độ kỹ sư, cho phép họ chủ động can thiệp vào quá trình thiết kế hệ thống.

Nhà thiết kế dữ liệu tổng hợp

Quy định về quyền riêng tư đang được thắt chặt trên toàn cầu. Bà Rana dự đoán sự trỗi dậy của các nhà thiết kế dữ liệu tổng hợp, những người sẽ sử dụng mô hình thống kê để tạo ra các tập dữ liệu nhân tạo đào tạo AI mà không vi phạm quyền riêng tư.

Những chuyên gia này sẽ kết hợp chuyên môn kỹ thuật với tầm nhìn đạo đức để đảm bảo các hệ thống AI học hỏi từ thực tế mô phỏng an toàn thay vì dữ liệu thực tế của con người.

Người trung gian hệ sinh thái số

Trong một thế giới mà nhiều nền tảng AI tương tác cùng lúc, các trung gian hệ sinh thái số sẽ đảm bảo khả năng tương tác.

Rana nói thêm: “Các chuyên gia phải điều hướng giao điểm ngày càng phức tạp của nhiều hệ thống AI”.

Các chuyên gia thiết kế AI sáng tạo có thể sử dụng mô hình kiểu OpenAI Sora để xây dựng phim trong vài giờ thay vì vài tháng hoặc vài năm.

Những cá nhân này sẽ đóng vai trò là người phiên dịch, người tạo điều kiện và người điều hòa các thuật toán cạnh tranh.

AI-Sáng tạo lai

Reza Rooholamini, giám đốc khoa học, AI và đổi mới sáng tạo tại CCC Intelligent Solutions, Inc., cũng hình dung về tương lai của công nghệ nhập vai.

Các chuyên gia thiết kế AI sáng tạo có thể sử dụng mô hình kiểu OpenAI Sora để xây dựng phim trong vài giờ thay vì vài tháng hoặc vài năm.

“Gen Alpha sẽ là AI gốc”, Rooholamini nói với Newsweek . “Họ sẽ có thể lập trình hệ thống thông qua giọng nói hoặc kính AR/VR”.

“Tôi nghi ngờ rằng Thế hệ Alpha sẽ phù hợp hơn với AI, tương tự như cách Thế hệ Z phù hợp hơn với các thiết bị di động và chúng ta nên mong đợi thấy nhiều vai trò kết hợp giữa sáng tạo và công nghệ, các công việc tập trung vào tính bền vững và các nghề nghiệp liên quan đến sức khỏe kỹ thuật số hoặc thực tế mở rộng (XR) hơn.”

Ông kỳ vọng sự phát triển của các công việc như kỹ sư AI về robot và kỹ sư robot bầy đàn, cũng như các vai trò liên quan đến tính bền vững của hệ thống AI, chẳng hạn như nhà thiết kế hệ thống AI tiết kiệm năng lượng và nhà hoạch định cơ sở hạ tầng AI lượng tử. Những tiến bộ trong công nghệ sinh học và các công cụ sức khỏe do AI điều khiển sẽ tạo ra một thế hệ huấn luyện viên sức khỏe mới

Sáng tạo sẽ không bị gạt sang một bên. Rooholamini nhấn mạnh các vai trò như người sáng tạo trải nghiệm nhập vai sử dụng các mô hình như Sora của OpenAI để sản xuất phim dài trong thời gian chỉnh sửa video TikTok. Các công việc khác có thể tập trung vào việc tạo ra các giải pháp sức khỏe được cá nhân hóa thông qua AR/VR và xây dựng các hệ thống tài chính dựa trên blockchain.

“Các chuyên gia thiết kế AI sáng tạo có thể sử dụng mô hình kiểu OpenAI Sora để xây dựng phim trong vài giờ thay vì vài tháng hoặc vài năm”, ông nói thêm.

Huấn luyện viên về lối sống trường thọ

Matt Britton, CEO của Suzy và là chuyên gia hàng đầu về AI và xu hướng tiêu dùng, cố vấn cho các thương hiệu thuộc Fortune 500, coi sức khỏe là ranh giới để tạo ra việc làm.

Britton chia sẻ với Newsweek rằng: “Những tiến bộ trong công nghệ sinh học và các công cụ chăm sóc sức khỏe dựa trên AI sẽ tạo ra một thế hệ huấn luyện viên sức khỏe mới – những người sử dụng dữ liệu được cá nhân hóa và các mô hình dự đoán để kéo dài cả sức khỏe và tuổi thọ”.

Những huấn luyện viên về lối sống trường thọ này sẽ vừa là chuyên gia sức khỏe, vừa là nhà khoa học dữ liệu và vừa là nhà chiến lược cuộc sống, và họ có thể sẽ sử dụng phương tiện truyền thông xã hội để xây dựng các cộng đồng trực tuyến sinh lợi, noi gương nhiều người lớn ngày nay.

Họ sẽ giải thích dữ liệu sinh trắc học, hướng dẫn dinh dưỡng, thực hành thiền định và tối ưu hóa giấc ngủ, đồng thời giúp mọi người có cuộc sống lâu hơn, hiệu quả hơn theo xu hướng ngày càng quan tâm của xã hội về công nghệ sinh học, lập trình lại tiềm thức và lối sống lành mạnh nói chung.

Sự trỗi dậy của vốn danh tiếng

Đối với Dimple Thakkar, người sáng lập SYNHERGY, tương lai của Gen Alpha không chỉ đơn thuần là những công việc mới mà còn là những triết lý nghề nghiệp hoàn toàn mới.

“Hệ thống đã bị nứt. Thang máy bị hỏng. Vậy Gen Alpha thì sao? Họ sẽ đổi bằng cấp lấy vốn danh tiếng”, Thakkar nói với Newsweek .

Thakkar dự đoán rằng một danh mục đầu tư kỹ thuật số – bao gồm các hướng dẫn trên YouTube, bot Discord và các ứng dụng cộng đồng – sẽ có giá trị hơn nhiều so với một công việc truyền thống.

“Họ sẽ sử dụng AI như chúng ta sử dụng máy tính”, vị CEO từng đoạt giải thưởng cho biết. “Công việc không phải là những gì bạn làm—mà là những người bạn tác động đến”.

Một số vai trò có khả năng xuất hiện:

  • Kiến trúc sư nhắc nhở
  • Nhà tạo mẫu cá tính tổng hợp
  • Kiểm toán viên AI thiên vị
  • Nhà phát triển Virtual Companion
  • Chuyên gia phục hồi dữ liệu số/lưu trữ
  • Kỹ sư Ủy thác Công dân
  • Nhà thiết kế cảm quan đô thị
  • Chuyên gia giao diện NeuroLens

Đào tạo máy móc

Kathleen deLaski, tác giả của cuốn Ai cần đại học nữa? và là người sáng lập Phòng thí nghiệm thiết kế giáo dục, đã nêu bật một loạt các vai trò quản lý AI được thiết kế riêng cho các kỹ năng của Gen Alpha. Trong số đó có kiến ​​trúc sư thông tin, người quản lý bot và người tìm kiếm tin tức giả.

Bà cho biết mỗi vai trò này đều đòi hỏi trình độ hiểu biết về kỹ thuật số và tư duy phản biện cao — những kỹ năng không chỉ được dạy ở trường mà còn được rèn luyện thông qua quá trình tham gia sớm và sâu rộng vào các hệ thống thông minh.

Thiết kế giao diện công nghệ con người mới

Tiến sĩ Ja-Naé Duane, nhà khoa học hành vi và giảng viên tại Đại học Brown, nhấn mạnh rằng tài sản thực sự mà Thế hệ Alpha mang lại cho thị trường việc làm chính là khả năng thích nghi của họ.

Bà chia sẻ với tờ Newsweek rằng: “Điều quan trọng nhất là các kỹ năng mà họ phát triển: giải quyết các vấn đề phức tạp, hợp tác với các hệ thống thông minh và lý luận đạo đức”.

Bao gồm các vai trò như sau:

  • Nhà thiết kế hành vi AI
  • Lập trình viên sinh học tổng hợp
  • Người quản lý trải nghiệm Metaverse
  • Kiến trúc sư AI Influencer
  • Người hỗ trợ quản trị phi tập trung
  • Nhà phân tích thích ứng với khí hậu
  • Người ủng hộ quyền của người máy
  • Kỹ thuật viên giao diện thần kinh
  • Môi giới dữ liệu cá nhân
  • Nhà thiết kế di sản kỹ thuật số

Mỗi vai trò không chỉ phản ánh sự tinh vi về công nghệ mà còn là sự thay đổi cơ bản về giá trị – hướng tới tính bền vững, bản sắc và khả năng phục hồi.

Giáo dục

Sự chuẩn bị của thế hệ Gen Alpha cho tương lai này không chỉ phụ thuộc vào khả năng thích ứng mà còn dựa vào giáo dục.

McCrindle Research phát hiện ra rằng nhóm đối tượng này sẽ có quyền tiếp cận thông tin và giáo dục chính quy chưa từng có, với ước tính cứ hai người thì có một người sẽ lấy được bằng đại học, so với xu hướng đang gia tăng trong Thế hệ Z cho rằng học đại học là lãng phí thời gian.

Sự thành thạo về kỹ thuật số và tiếp xúc với AI từ khi còn nhỏ có thể giúp họ có vị thế độc đáo để thiết kế, không chỉ tham gia vào tương lai của công việc—nhưng mọi thứ thậm chí có thể đơn giản hơn thế.

Với sự thay đổi thái độ xung quanh công việc linh hoạt, nghề nghiệp du mục kỹ thuật số và các con đường sự nghiệp thay đổi hiện đang phổ biến trong Thế hệ Z , Thế hệ Alpha có thể không muốn làm việc – ít nhất là theo khái niệm truyền thống của thuật ngữ này – chút nào.

“Bạn muốn một dự đoán táo bạo hơn không? Trong 20 năm nữa, ‘công việc’ có thể là một khái niệm lỗi thời”, Thakkar nói. “Thay vào đó, mọi người có thể nói về các nhiệm vụ, danh tiếng hoặc hệ sinh thái. Không có bảo đảm công việc? Tốt. Đó là tự do”.

Lý Ngọc theo Newsweek

Melissa Fleur Afshar

Published by
Melissa Fleur Afshar

Recent Posts

Chính quyền Trump yêu cầu Tòa án Tối cao Hoa Kỳ can thiệp phán quyết chặn thuế quan

Bộ đã yêu cầu Tòa Phúc thẩm Hoa Kỳ hoãn phán quyết trong khi chính…

1 giờ ago

Kỷ luật cảnh cáo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thị Kim Chi

Bà Nguyễn Thị Kim Chi vi phạm tại thời điểm bà giữ chức Bí thư…

2 giờ ago

Ngoại trưởng Nga và Mỹ thảo luận về vòng đàm phán thứ 2 với Ukraine

Ông Sergey Lavrov đã thông báo cho ông Marco Rubio về việc Moskva đang chuẩn…

2 giờ ago

Elon Musk rời chính quyền tổng thống Trump

Tỷ phú Elon Musk đã thông báo rời chính quyền của Tổng thống Donald Trump…

3 giờ ago

Tháng cao điểm kiểm tra, bà con tiểu thương “nghe đồn, sợ quá” đóng cửa hàng loạt

Tiếp theo Ninh Hiệp, chợ Vinh-Nghệ An, Thổ Tang-Vĩnh Phúc cũng đóng cửa hàng loạt.…

5 giờ ago