Người thuận tay trái có năng khiếu hơn không?

Trong nhiều năm, người ta vẫn truyền tai nhau rằng người thuận tay trái thường sở hữu năng khiếu đặc biệt từ khả năng toán học vượt trội đến óc sáng tạo phi thường. Nhiều nhân vật vĩ đại trong lịch sử như Mozart, Bill Gates hay Marie Curie cũng được cho là thuận tay trái càng khiến nhận định này thêm phần hấp dẫn. Nhưng liệu có bằng chứng khoa học nào thực sự chứng minh rằng người thuận tay trái tài năng hơn phần còn lại của thế giới?

Người thuận tay trái trong xã hội

Nếu bạn thuận tay trái, bạn thuộc vào nhóm khoảng 10–13,5% dân số không thuận tay phải. Con số nhỏ bé này khiến người thuận tay trái trở nên khác biệt trong cuộc sống hàng ngày. Trên thực tế, nhiều công cụ, thiết bị — từ kéo, bàn học đến nhạc cụ — đều được thiết kế cho người thuận tay phải, buộc người thuận tay trái phải linh hoạt thích nghi. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cũng cho thấy, chính sự thích nghi liên tục này có thể giúp người thuận tay trái rèn luyện khả năng giải quyết vấn đề và sáng tạo hiệu quả hơn.

Ngoài ra, trong một số lĩnh vực như âm nhạc, hội họa, kiến trúc hay thể thao đối kháng, tỷ lệ người thuận tay trái nổi bật lại cao hơn bình thường, gợi mở về những ưu thế tiềm năng mà họ có thể sở hữu.

Đặc điểm não bộ của người thuận tay trái

Trước khi bàn sâu hơn về khả năng năng khiếu của người thuận tay trái, cần hiểu rằng sự thuận tay — tức xu hướng sử dụng một tay nhiều hơn tay còn lại — là kết quả của hoạt động não bộ và có liên quan đến nhận thức. Não bộ của người thuận tay trái cũng có một số đặc điểm khác biệt so với người thuận tay phải.

Ví dụ, người thuận tay trái thường có bán cầu não phải phát triển mạnh hơn — khu vực chịu trách nhiệm về tư duy không gian và khả năng xoay chuyển hình ảnh trong trí óc. Ngoài ra, họ có thể sở hữu thể chai lớn hơn — tập hợp các bó sợi thần kinh kết nối hai bán cầu não. Điều này cho thấy — dù chưa được xác nhận chắc chắn — rằng người thuận tay trái có thể xử lý thông tin nhanh nhạy và hiệu quả hơn so với người thuận tay phải.

Có bằng chứng khoa học nào cho thấy người thuận tay trái thực sự có năng khiếu không?

Hơn ba thập kỷ trước, các nhà nghiên cứu đã ghi nhận rằng học sinh thuận tay trái có xu hướng giỏi toán hơn so với dân số nói chung. Tuy nhiên, khi xem xét kỹ lưỡng, kết quả này không phải lúc nào cũng được lặp lại. Ví dụ, một nghiên cứu sau đó phát hiện rằng trẻ em thuận tay trái trong độ tuổi từ 5 đến 14 lại học toán kém hơn so với các bạn thuận tay phải.

Gần đây, một nghiên cứu mới đã được thực hiện, trong đó các nhà khoa học tiến hành nhiều thí nghiệm khác nhau trên hơn 2.300 học sinh tiểu học và trung học với các bài toán có nhiều dạng và mức độ khó khác nhau. Để xác định chính xác ai là người thuận tay trái, các tác giả đã sử dụng Bảng kiểm kê Edinburgh (Edinburgh Handedness Inventory).

Kết quả cho thấy:

– Trẻ em thuận tay trái vượt trội hơn so với các nhóm khác khi giải các bài toán yêu cầu kỹ năng giải quyết vấn đề phức tạp.

– Đặc biệt, các nam sinh thuận tay trái đạt kết quả rất tốt.

– Khi giải các bài toán đơn giản (chẳng hạn như phép tính số học cơ bản), không có sự khác biệt giữa người thuận tay trái và người thuận tay phải.

– Trong nhóm trẻ được xác định là thuận tay phải tuyệt đối (tức là sử dụng tay phải cho mọi hoạt động theo Bảng kiểm kê Edinburgh), thành tích toán học của chúng thấp hơn so với cả nhóm thuận tay phải vừa phải và nhóm thuận tay trái.

Các tác giả của nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng thuận tay chỉ là một biểu hiện gián tiếp của chức năng não bộ, chứ không phải yếu tố trực tiếp. Điều này được minh họa qua việc chỉ có khoảng một phần ba số người có bán cầu não phải phát triển vượt trội là người thuận tay trái. Nói cách khác, vẫn có nhiều người thuận tay phải có cấu trúc não tương tự như người thuận tay trái.

Giới hạn và lưu ý trong nghiên cứu

Mặc dù nghiên cứu gần đây mang lại những kết quả đáng chú ý, cần hiểu rằng thuận tay trái không phải là yếu tố duy nhất quyết định tài năng. Thành tích học tập và khả năng sáng tạo còn chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác như môi trường giáo dục, gen di truyền, chế độ dinh dưỡng và thậm chí cả sự hỗ trợ tâm lý xã hội.

Ngoài ra, sự khác biệt giữa người thuận tay trái và thuận tay phải trong các nhiệm vụ cụ thể có thể phụ thuộc vào giới tính, độ tuổi và loại nhiệm vụ. Các nhà khoa học cũng lưu ý rằng mối quan hệ giữa thuận tay và năng khiếu là phi tuyến tính, nghĩa là không thể kết luận đơn giản rằng tất cả người thuận tay trái đều giỏi hơn, hay tất cả người thuận tay phải đều kém hơn.

Người thuận tay trái: Bí mật đằng sau những tài năng kiệt xuất

Không chỉ trong toán học, người thuận tay trái còn có thể sở hữu thế mạnh trong nhiều lĩnh vực khác. Trong âm nhạc, nghệ thuật, thể thao và kiến trúc, sự linh hoạt tư duy và khả năng xử lý hình ảnh không gian tốt giúp họ đạt được những thành tựu nổi bật.

Một số vận động viên thuận tay trái đã ghi dấu ấn sâu đậm trong lĩnh vực của mình. Rafael Nadal, tay vợt người Tây Ban Nha, sử dụng tay trái để thi đấu mặc dù anh vốn là người thuận tay phải trong sinh hoạt đời thường. Chính lối đánh thuận tay trái đã tạo nên những cú topspin uy lực, xoáy bóng với quỹ đạo khó chịu, giúp anh chiếm ưu thế đặc biệt trước các đối thủ chủ yếu thuận tay phải. Nadal được đánh giá là một trong những tay vợt xuất sắc nhất mọi thời đại với kỷ lục vô địch nhiều giải Grand Slam.

Trong bóng đá, Lionel Messi — ngôi sao người Argentina — nổi tiếng với cái chân trái siêu việt. Dù thi đấu ở đẳng cấp cao nhất, Messi vẫn chủ yếu dùng chân trái để rê bóng, chuyền bóng và dứt điểm. Khả năng kiểm soát bóng rất tốt cùng những pha xử lý bằng chân trái đầy sáng tạo đã góp phần tạo nên phong cách thi đấu độc đáo và hiệu quả của anh giúp anh giành được nhiều Quả bóng Vàng và đưa tên tuổi lên tầm huyền thoại.

Trong lĩnh vực nghệ thuật, Leonardo da Vinci — bậc thầy thời Phục Hưng — là một người thuận tay trái bẩm sinh. Ông không chỉ sử dụng tay trái để vẽ mà còn thường xuyên viết ngược từ phải sang trái trong các bản thảo của mình. Một số nhà nghiên cứu cho rằng lối viết đặc biệt này vừa giúp ông tránh làm nhòe mực (vì người thuận tay trái dễ bị lem mực khi viết từ trái sang phải), vừa là biểu hiện của tư duy sáng tạo vượt chuẩn mực thông thường. Sự kết hợp giữa khả năng quan sát tinh tế, tư duy không gian mạnh mẽ và kỹ năng vận động tay trái linh hoạt đã góp phần tạo nên những kiệt tác bất hủ như Mona Lisa hay Bữa tối cuối cùng.

Kết luận

Có thể nói, người thuận tay trái sở hữu những đặc điểm não bộ khác biệt giúp họ có thể có lợi thế trong một số kỹ năng, đặc biệt là trong tư duy không gian, sáng tạo và giải quyết vấn đề phức tạp. Tuy nhiên, thuận tay trái không phải là tấm vé đảm bảo cho tài năng hay thành công. Mỗi cá nhân đều là sự kết hợp độc đáo của nhiều yếu tố khác nhau, và tài năng thực sự đến từ sự bền bỉ rèn luyện, môi trường nuôi dưỡng cùng nhiều yếu tố khác.