Hoa Kỳ tăng cường kiểm tra hàng nhập khẩu để chống gian lận thuế quan

Hoa Kỳ tăng cường nỗ lực chống trốn tránh thuế quan và gian lận thương mại khi các công ty từ Trung Quốc và nơi khác tìm cách “lách” thuế do chính quyền Trump áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu.

• Chính phủ sắp ban hành Nghị quyết ứng phó thuế quan Hoa Kỳ

Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP) đã tăng cường giám sát hàng hóa nhập khẩu, trong khi Bộ Tư pháp mở rộng việc sử dụng công cụ pháp lý để trấn áp tình trạng “trốn” thuế quan, theo các luật sư, nhà môi giới hải quan và nhà nhập khẩu cho biết với Nikkei Asia.

Xu hướng “tội phạm hóa” đối với các vi phạm thuế quan

Jason Kenner, luật sư tố tụng chính tại Sandler, Travis & Rosenberg, nhận thấy Chính phủ Mỹ đang tăng cường sử dụng “yêu cầu điều tra tội phạm” (CID – Criminal Investigation Department) về các vấn đề thương mại. Những thông báo này được dùng để kiểm tra vi phạm luật liên bang và có thể dẫn đến kiện tụng.

“CID khá hiếm trong lĩnh vực thương mại cho đến thời gian gần đây“, ông Kenner – từng làm việc trong Lực lượng Đặc nhiệm Gian lận Thương mại của Bộ Tư pháp thời Trump nhiệm kỳ đầu – cho biết.

Bộ Tư pháp đã dành nhiều nguồn lực hơn để trấn áp tội phạm thương mại, bao gồm nhân viên cho đơn vị mới chuyên bắt những ai trốn thuế quan.

Washington đang nhắm vào các vấn đề như dịch vụ “giao hàng đã nộp thuế quan” (Delivered Duty Paid – DDP) – cho phép nhà xuất khẩu tự trả thuế quan – và “chuyển tải”, tức chuyển hàng qua các nước thứ ba để tránh thuế.

Một số nhà xuất khẩu Trung Quốc và nhà nhập khẩu Mỹ đang tìm cách tránh trả thuế bằng cách khai giá hàng hóa thấp, phân loại sai sản phẩm hoặc ghi sai nhãn xuất xứ.

Trước đó, chính quyền Trump cũng áp thêm 40% thuế quan với hàng hóa chuyển tải (transshipment), mặc dù hướng dẫn hải quan không đưa ra định nghĩa rõ ràng. Chính sách này cùng với thuế quan đối ứng đã có hiệu lực từ ngày 07/08.

Nhà Trắng cũng sẽ hủy bỏ chính sách “de minimis” vào 29/8 – chính sách này cho phép người bán từ các nước khác gửi những gói hàng nhỏ, giá rẻ thẳng đến tay khách Mỹ mà không phải đóng thuế.

Từ khi ông Trump nhậm chức đến cuối tháng 6, CBP báo cáo đã thu được 108 tỷ USD từ thuế quan. Chỉ riêng tháng 6, các quan chức hải quan phát hiện các công ty đang nợ thuế nhập khẩu khoảng 26,5 tỷ USD.

Hồi tháng 5/2025, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết sẽ ưu tiên bắt và xử lý những ai trốn thuế quan và gian lận hải quan.

“Những kẻ gian lận thương mại tìm cách lách luật để làm hại người tiêu dùng Mỹ và phá hoại nỗ lực của chính quyền trong việc tạo việc làm, thu hút đầu tư vào Mỹ“, Matthew Galeotti, người đứng đầu bộ phận hình sự Bộ Tư pháp, nói trong mail gửi nhân viên.

Hoa Kỳ cũng sẽ cập nhật lại chương trình “tố giác” để cung cấp nhiều lợi ích hơn cho người tố giác và cho phép các tập đoàn tiết lộ hành vi sai trái thương mại.

Ari Yampolsky, đối tác tại công ty luật Whistleblower Partners, cho biết số người tố cáo gian lận thương mại và hải quan đã tăng gấp 3 lần từ đầu năm.

“Áp lực thuế quá lớn khiến các nhà nhập khẩu buộc phải gian lận. Hoạt động kinh doanh của nhiều công ty phụ thuộc vào hàng nhập khẩu đã bị đảo lộn hoàn toàn“, ông nói.

CBP sẽ tăng cường kiểm tra

Kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, Bộ Tư pháp đã khởi kiện 2 vụ vi phạm quy định hải quan, thương mại.

Tháng 7, Bộ Tư pháp đã kiện một công ty nội thất ở South Carolina, cáo buộc công ty này câu kết với nhà cung cấp Trung Quốc để khai giá thấp hàng nhập khẩu nhằm giảm mức đóng thuế quan.

CBP cũng đã tăng cường kiểm tra để đảm bảo thuế được đóng đủ tại cửa khẩu. Các nhà môi giới hải quan, luật sư thương mại và công ty vận tải cho biết cơ quan này đã mở rộng việc kiểm tra hàng hóa và siết chặt kiểm soát giấy tờ.

“CBP đang nhắm vào những kẻ gian lận“, luật sư thương mại Laura Rabinowitz (Greenberg Traurig) cho biết. “Nhưng khi CBP kiểm tra tất cả, nhiều công ty nhập khẩu ‘tốt’ cũng phải mất công trả lời CBP”.