Ông Trump: Bầu cử giữa kỳ 2026 sẽ là cuộc trưng cầu dân ý về giá cả

Tổng thống Donald Trump cho biết ông kỳ vọng cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2026 sẽ xoay quanh giá cả và nhận thức về tiến bộ kinh tế, đặt cược rằng lạm phát hạ nhiệt, chi phí năng lượng giảm và tiền lương tăng ,sẽ là yếu tố then chốt để thuyết phục cử tri giữ cho Đảng Cộng hòa quyền kiểm soát Quốc hội.

“Tôi nghĩ nó sẽ liên quan đến thành công của đất nước chúng ta. Nó sẽ xoay quanh giá cả,” ông Trump nói với tờ Politico trong một cuộc phỏng vấn ngày 26/12. “Bởi vì… họ đã khiến giá cả tăng cao, còn chúng tôi đang kéo nó xuống. Năng lượng giảm mạnh. Giá xăng giảm mạnh.”

Những bình luận của ông Trump được đưa ra khi Nhà Trắng đẩy mạnh thông điệp về khả năng chi trả sau hàng loạt báo cáo kinh tế cho thấy lạm phát đang hạ nhiệt và tăng trưởng vượt kỳ vọng.

Tổng thống và các thành viên chính quyền Mỹ cho biết áp lực giá cả giảm—đặc biệt là với năng lượng và thuốc kê đơn—đang bắt đầu mang lại sự nhẹ nhõm rõ rệt sau nhiều năm chi phí tăng cao.

Lạm phát hạ nhiệt, nhưng khả năng chi trả vẫn là rủi ro chính trị

Dữ liệu lạm phát gần đây củng cố lập luận của ông Trump rằng áp lực chi phí sinh hoạt đã giảm bớt. Vào tháng 11, tỷ lệ lạm phát hàng năm giảm xuống còn 2,7%, thấp hơn nhiều so với mức dự báo của thị trường là 3,1%. Lạm phát lõi 12 tháng, trong đó loại trừ giá thực phẩm và năng lượng, giảm xuống còn 2,6%, mức thấp nhất kể từ tháng 3/2021.

Tuy nhiên, khảo sát cho thấy khả năng chi trả vẫn là mối quan tâm hàng đầu của cử tri, cho thấy lạm phát—từng đạt đỉnh gần 9% vào năm 2022 dưới thời chính quyền Biden—vẫn là điểm yếu của Đảng Cộng hòa trước thềm cuộc bầu cử giữa kỳ 2026.

Một khảo sát gần đây do NPR, PBS News và Marist thực hiện cho thấy 70% người tham gia cho rằng chi phí sinh hoạt ‘không mấy dễ chịu’ hoặc ‘hoàn toàn không dễ chịu’— một tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2011. Đảng Dân chủ đã tận dụng tâm lý này trong các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ gần đây, nơi họ đạt kết quả vượt kỳ vọng.

Ông Trump đã quy trách nhiệm về giá cả cao cho chính quyền trước đó. Trong một bài phát biểu vào giờ vàng ngày 17/12, ông Trump nói rằng thuật ngữ “khả năng chi trả” chỉ bắt đầu xuất hiện trong thảo luận chính trị sau khi giá cả tăng vọt dưới thời người tiền nhiệm Joe Biden.

“Khi tôi nhậm chức, lạm phát ở mức tồi tệ nhất trong 48 năm, và một số người cho rằng đó là tồi tệ nhất trong lịch sử đất nước chúng ta, khiến giá cả tăng cao hơn bao giờ hết, làm cho cuộc sống trở nên không thể chi trả đối với hàng triệu người Mỹ,” ông Trump lưu ý.

“Điều này xảy ra dưới thời một chính quyền thuộc Đảng Dân chủ, và đó là lúc chúng ta bắt đầu nghe thấy từ ‘khả năng chi trả.’”

Giá năng lượng và thuốc kê đơn trong chiến lược cho bầu cử giữa kỳ

Trong cuộc phỏng vấn với Politico, ông Trump nhấn mạnh các chính sách năng lượng của mình, điều mà ông cho rằng đóng vai trò trung tâm trong việc kéo lạm phát xuống.

“Giá điện đã giảm. Giảm rất nhiều,” tổng thống nói, thêm rằng khi giá xăng dầu giảm, giá điện cũng có xu hướng giảm theo. “Tất cả đều đang giảm. Giảm rất tốt.”

Giảm chi phí năng lượng bằng cách tăng sản xuất trong nước là trọng tâm trong chiến lược của ông Trump về lạm phát và khả năng chi trả.

Giá dầu thô đã giảm khoảng 21% trong năm nay, giúp kéo giá xăng trung bình toàn quốc xuống còn khoảng 2,83 USD/gallon, theo AAA. Bộ trưởng Nội vụ Doug Burgum nói với The Epoch Times vào giữa tháng 12 rằng chi phí năng lượng thấp hơn “dẫn đến giá thấp hơn trên toàn bộ lĩnh vực,” củng cố thông điệp của ông Trump về tiến triển trong chống lạm phát.

“Thật phấn khởi khi thấy các chính sách của Tổng thống Trump thực sự phát huy hiệu quả trong việc kéo giá xuống,” ông Burgum nói. “Tổng thống Trump đang đi đúng hướng, và giá năng lượng thấp hơn, tất nhiên, sẽ dẫn đến giá thấp hơn trên toàn diện.”

Ông Trump cũng thúc đẩy vấn đề giá thuốc như một yếu tố khác nhằm giải quyết lo ngại của cử tri về khả năng chi trả.

Tại một cuộc vận động ngày 19/12 ở Rocky Mount, North Carolina, ông Trump nhắc đến các thỏa thuận mới với các tập đoàn dược phẩm lớn để giảm giá niêm yết, gọi đây là một thành tựu mang tính bước ngoặt giúp kéo lạm phát xuống.

“Đây là năm đầu tiên thành công nhất của bất kỳ tổng thống nào trong lịch sử nước ta,” ông Trump nói khi mở đầu bài phát biểu.

“Giá thuốc của các bạn đang giảm ở mức mà chưa ai từng nghĩ là có thể. Chỉ riêng thành tựu này cũng đủ để chúng ta thắng bầu cử giữa kỳ.”

Trong cuộc phỏng vấn với Politico, ông Trump cũng nhấn mạnh mức tăng trưởng kinh tế 4,3% trong quý III—vượt dự báo—như bằng chứng thêm cho thành công kinh tế mà ông tin sẽ giúp Đảng Cộng hòa đạt kết quả tốt trong bầu cử 2026.

Với việc quyền kiểm soát Quốc hội đang rất sít sao—Đảng Cộng hòa nắm giữ đa số mong manh tại Hạ viện và ưu thế 53-47 tại Thượng viện—cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ có ý nghĩa vô cùng quan trọng.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson gần đây cảnh báo rằng việc mất quyền kiểm soát Hạ viện có thể mở đường cho các nỗ lực luận tội mới, trong khi nhiều nghị sĩ Đảng Dân chủ nói họ sẽ tìm cách luận tội ông Trump nếu có cơ hội.