Chơi thể thao đồng đội giúp cải thiện chức năng điều hành ở trẻ em

Tham gia các môn thể thao đồng đội như bóng đá, bóng chuyền sẽ giúp trẻ nâng cao kỹ năng tư duy cần thiết để tổ chức, ghi nhớ chi tiết, đưa ra quyết định và duy trì sự tập trung.

Mới đây, một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chơi các môn thể thao đồng đội trong thời thơ ấu có thể giúp trẻ em rèn luyện trí não.

Nghiên cứu được dẫn đầu bởi Lu Yang, một sinh viên y khoa sau đại học tại Trung tâm Y khoa Đại học Groningen.

Theo nghiên cứu, so với những đứa trẻ không chơi thể thao hoặc chỉ chơi các môn thể thao cá nhân thì những đứa trẻ chơi trong đội bóng đá hoặc bóng chuyền có thể đạt điểm cao hơn trong các bài kiểm tra về “chức năng điều hành” – kỹ năng tư duy cần thiết để tổ chức, ghi nhớ chi tiết, đưa ra quyết định và duy trì sự tập trung.

“Dữ liệu khoa học đã chỉ ra rằng chơi một môn thể thao đồng đội như bóng đá có thể giúp trẻ cải thiện các kỹ năng chức năng điều hành. Đây là một trong những kỹ năng sống quan trọng nhất đối với một người”, Tiến sĩ Alison Brooks, giáo sư chỉnh hình tại Đại học Wisconsin ở Madison, cho biết.

Nghiên cứu được tiến hành tại Hà Lan và đã được công bố trên tạp chí JAMA Network Open. 

Nhóm của Yang đã xem xét dữ liệu của gần 900 trẻ em trong độ tuổi đi học được theo dõi từ năm 2006 đến năm 2017. Những đứa trẻ này được đánh giá ở hai giai đoạn tuổi: 5 đến 6 tuổi và 10 đến 11 tuổi.

Dữ liệu đã tổng hợp lại hoạt động thể chất hàng ngày của các em, bao gồm cả việc tham gia thể thao. Khoảng 11 tuổi, các em sẽ được yêu cầu làm các bài kiểm tra nhận thức để đo chức năng điều hành.

Nghiên cứu cho thấy mức độ hoạt động thể chất tổng thể “vừa phải” trong giai đoạn đầu đời không gây tác động đáng kể đến chức năng điều hành của trẻ em khi chúng 11 tuổi.

Tuy nhiên, có một trường hợp ngoại lệ. “Trẻ em tham gia các môn thể thao đồng đội ở độ tuổi 10 và 11 thể hiện chức năng điều hành vượt trội so với những trẻ chỉ tham gia các môn thể thao cá nhân”, nhóm của Yang báo cáo.

Các môn thể thao đồng đội mà các em thường chơi là bóng đá, bóng chuyền. Các môn thể thao cá nhân gồm võ thuật, bơi lội hoặc thể dục dụng cụ.

Chơi trong một đội có thể giúp trẻ em cải thiện khả năng ra quyết định, tổ chức và các kỹ năng khác như thế nào?

Các nhà nghiên cứu cho biết các môn thể thao đồng đội đặt trẻ em vào trạng thái “nhu cầu nhận thức cao” vì các em không thể kiểm soát các tương tác đến từ đồng đội hoặc đối thủ. Những môn này đòi hỏi người chơi phải có ứng nhanh chóng và liên tục hoạt động.

“Điều này có nghĩa là các môn thể thao đồng đội có thể đóng vai trò như một sân tập giúp trẻ em tăng cường chức năng điều hành”, nhóm nghiên cứu cho biết.

Tiến sĩ Alison Brooks cho biết tỷ lệ trẻ em Hà Lan chơi thể thao đồng đội khá cao. Trong nghiên cứu chỉ có 6,3% em không chơi bất kỳ môn thể thao nào.

Theo một báo cáo năm 2019 của Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ về “giá trị của các môn thể thao có tổ chức đối với trẻ em”, tập thể thao có thể giúp trẻ tự tin hơn, hòa đồng với bạn bè hơn, ít lo lắng và trầm cảm hơn, có sức khỏe xương tốt hơn, trái tim khỏe mạnh hơn, ít béo phì hơn, đạt thành tích học tập cao hơn và có nhận thức tốt hơn. 

Tuy nhiên, có rất ít trẻ em Hoa Kỳ có thể gặt hái được những lợi ích này. Theo Khảo sát sức khỏe trẻ em quốc gia năm 2022, chỉ có 53,8% trẻ em Hoa Kỳ từ 6 đến 17 tuổi tham gia vào một đội thể thao. Đến năm 13 tuổi, 70% trẻ em Hoa Kỳ không chơi bất kỳ môn thể thao nào nữa.

Theo bà Brooks, những số liệu thống kê này thậm chí còn tăng cao hơn ở trẻ em đến từ các gia đình nghèo và dân tộc thiểu số. Họ không có đủ điều kiện kinh tế để cho con cái tham gia vào các hoạt động thể thao.

Ngoài ra, tình trạng “chuyên nghiệp hóa” các môn thể thao cũng tạo ra áp lực lớn khiến những đứa trẻ ở độ tuổi thanh thiếu niên không muốn tham gia.

Bà Brooks chia sẻ rằng ngoài việc là một chuyên gia nghiên cứu về giá trị của thể thao đối với sức khỏe của trẻ em, bà còn là một cựu cầu thủ bóng đá và một người mẹ. Bà hiểu rằng những áp lực vô hình ngay từ khi mới bắt đầu, những yêu cầu khắt khe, những buổi tập luyện dài vô tận có thể khiến trẻ từ chối tiếp xúc với thể thao.