Sóng não bị gián đoạn gây tổn hại đến sức khỏe tâm thần và cách khắc phục

Các vấn đề về hành vi và tâm trạng thường bắt nguồn từ những mất cân bằng sóng não.

“Nếu bạn muốn chữa lành đầu gối bị vỡ, vậy tại sao lại không muốn sửa chữa bộ não bị rối loạn hoặc tần số sóng não bị gián đoạn?”

Tiến sĩ Kevin Murphy, bác sĩ chuyên khoa xạ trị và là người sáng tạo ra phương pháp kích thích từ trường xuyên sọ lặp đi lặp lại được cá nhân hóa (PrTMS) – một kỹ thuật điều biến thần kinh trị liệu, đã đặt ra câu hỏi này tại Beyond the Prescription Pad – hội nghị chuyên đề về sức khỏe tâm thần. Với câu hỏi của mình, Tiến sĩ Murphy muốn thách thức định kiến ​​của chúng ta về phương pháp điều trị sức khỏe tâm thần.

Là một chuyên gia về khối u hệ thần kinh trung ương, Tiến sĩ Murphy khuyến khích mọi người coi các vấn đề về hành vi là triệu chứng do mất cân bằng giải phẫu tiềm ẩn thay vì là khiếm khuyết cá nhân. Ông gợi ý rằng, chúng ta nên xóa bỏ sự kỳ thị đối với phương pháp điều trị sóng não và nên hiểu rằng, một số hành vi nhất định là sự phản ánh của mất cân bằng sinh lý và xem bộ não giống như bất kỳ cơ quan nào khác cần được chú ý.

Các kiểu sóng não – cho dù quá nhanh, quá chậm hay không đồng bộ – cũng đều có thể ảnh hưởng đến mọi thứ, từ tâm trạng đến khả năng tập trung. Neuromodulation là một kỹ thuật sử dụng kích thích điện hoặc hóa học để điều chỉnh các chức năng của hệ thần kinh. Các công nghệ neuromodulation và các phương pháp đơn giản tại nhà đều cung cấp các giải pháp mới cho các thách thức về sức khỏe tâm thần đồng thời thay đổi hiểu biết của chúng ta về cách não hoạt động và chữa lành.

Các kiểu sóng không đều hoặc gián đoạn

Các phương pháp neuromodulation như PrTMS được sử dụng để điều trị nhiều tình trạng khác nhau, bao gồm lo âu, trầm cảm và bệnh Alzheimer. Những vấn đề này thường liên quan đến sự mất cân bằng trong tần số sóng não. Ví dụ, sóng não nhanh có thể gây ra lo âu, trong khi sóng chậm hơn thường liên quan đến trầm cảm hoặc các vấn đề về trí nhớ.

Tiến sĩ Murphy cho biết, tần số lý tưởng, thường liên quan đến trạng thái bình tĩnh, là khoảng 10,7 hertz – được gọi là “sóng đất: tín hiệu sạch, không nhiễu”.

Hệ thần kinh bị kích thích quá nhiều với tần số nhanh quá mức (như sóng beta) thường thể hiện trạng thái của hệ giao cảm hay “chiến đấu hoặc bỏ chạy”, cô Karlien Balt, nhà khoa học thần kinh và là chủ sở hữu của KB Neurofeedback, nói với The Epoch Times.

Cô Balt cho biết, các tình trạng tâm thần như lo âu và rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) cũng là những triệu chứng phổ biến của việc não hoạt động quá mức.

Ngược lại, khi não hoạt động quá chậm, về cơ bản, sẽ chuyển sang chế độ ngủ, với các tế bào thần kinh gây ra các triệu chứng liên quan đến trầm cảm và giảm niềm vui, theo Tiến sĩ Murphy.

Cô Balt nói thêm: “Đối với các bệnh như bệnh Alzheimer, hoạt động của não nói chung sẽ chậm lại, đặc biệt là ở các vùng liên quan đến trí nhớ như hồi hải mã”.

Các chất kích thích có thể tạm thời làm tăng sóng não chậm, nhưng chúng cũng làm tăng sóng não nhanh, có thể dẫn đến các tác dụng phụ như mất ngủ. Cuối cùng, một số người có thể cần thuốc an thần để làm dịu các tần số hoạt động quá mức này để ngủ, một mô hình mà Tiến sĩ Murphy mô tả là “hệ thống quản lý thuốc theo kiểu yo-yo”.

Tần số sóng não cũng giảm tự nhiên theo tuổi tác, sau 40 tuổi, tần số sóng não sẽ giảm khoảng 0,4 hertz sau mỗi thập niên, theo Tiến sĩ Murphy.

“Ví dụ, một người có tần số 10,6 hertz ở tuổi 50 có thể giảm xuống khoảng 10,2 hertz ở tuổi 60, điều này tương quan với giảm hiệu suất nhận thức và trí nhớ”, ông nói.

Hoạt động của sóng não có thể được đo bằng điện não đồ định lượng. Máy quét não sẽ đo hoạt động điện trong não của một người và so sánh với điểm tham chiếu “bình thường”.

Ví dụ, nếu sóng alpha của não (sóng não liên quan đến trạng thái thư giãn, bình tĩnh và tỉnh táo) không đều ở thùy trán, thì đó có thể là dấu hiệu của bệnh trầm cảm.

Điều trị sóng não

Ý tưởng “sửa chữa” gián đoạn sóng não là một khái niệm tương đối mới trong y học, nhưng nó đang ngày càng được chú ý.

Một phương pháp là kích thích từ trường xuyên sọ (qua hộp sọ) (rTMS) lặp đi lặp lại (hàng ngày), một phương pháp điều trị không xâm lấn sử dụng xung từ để kích thích các vùng não. Bằng cách nhắm mục tiêu vào hoạt động điện của não, rTMS có thể giúp thiết lập lại sóng não bị gián đoạn.

PrTMS đưa phương pháp điều trị này tiến thêm một bước nữa. Thay vì sử dụng phương pháp một kích thước phù hợp với tất cả, PrTMS điều chỉnh kích thích não theo nhu cầu cụ thể của từng bệnh nhân. Kỹ thuật này cho phép bác sĩ tinh chỉnh các mẫu tần số của não.

Tiến sĩ Murphy nói với The Epoch Times, “Tôi điều trị cho những bệnh nhân bị bệnh não do hóa trị, doCOVID và thậm chí cả những bệnh nhân tự kỷ theo cùng một cách – bằng cách điều chỉnh não của họ. Chúng tôi đang điều trị trực tiếp hệ thống cơ quan (não), điều mà không ai khác đang làm”.

Ông giải thích rằng, rTMS có thể được sử dụng để kích thích não hàng ngày, bao gồm việc dẫn một dòng điện nhỏ hoặc kích thích dòng điện nhẹ đến não trong các buổi điều trị ngoại trú kéo dài 30 phút hàng ngày.

Khi não nhận được kích thích, một hiện tượng tự nhiên được gọi là “sự đồng bộ” sẽ xảy ra (khi hoạt động điện của não đồng bộ với nhịp bên ngoài, chẳng hạn như âm thanh hoặc xung từ). Các tế bào thần kinh bắt đầu xung động, rung hoặc cộng hưởng ở cùng tần số với kích thích bên ngoài. Sự đồng bộ này giúp các tế bào thần kinh liên kết với tần số liên quan đến trạng thái thiền định và sự tập trung bình tĩnh. Nhiều bệnh nhân mô tả trạng thái này là “ở trong vùng” hoặc trạng thái dòng chảy, Tiến sĩ Murphy cho biết.

Ông nói: “Với công nghệ PrTMS, các bác sĩ có thể ước tính tần số trạng thái dòng chảy tối ưu của từng bệnh nhân và sau đó khuếch đại tín hiệu đó, một quá trình thường được gọi là ‘thiền hơn là steroid'”, ám chỉ đến cường độ tăng lên.

Tiến sĩ Murphy cho biết, rTMS đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ chấp thuận và hiện đang được sử dụng để điều trị một số tình trạng bệnh lý, bao gồm rối loạn trầm cảm nặng, OCD và chứng đau nửa đầu.

Công cụ tại nhà

PrTMS là phương pháp điều trị lâm sàng thường được thực hiện trong môi trường y tế dưới sự giám sát của các chuyên gia được đào tạo. Đây không phải là thiết bị mà mọi người có thể mua để sử dụng cá nhân tại nhà. Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Murphy, cách tốt nhất để tái tạo những lợi ích của PrTMS tại nhà là thông qua việc thực hành chánh niệm hoặc thiền định hàng ngày.

Cô Balt cũng khuyến nghị việc luyện tập biến thiên nhịp tim (HRV) như một công cụ thực tế để khách hàng sử dụng tại nhà. HRV có thể giúp điều chỉnh sóng não bằng cách cải thiện sự cân bằng của hệ thần kinh thực vật, hệ thống kiểm soát cả nhịp tim và hoạt động của não. Nếu HRV cao, nghĩa là cơ thể đang ở trạng thái thư giãn, cân bằng, có thể khuyến khích sóng não liên kết với trạng thái bình tĩnh này (chẳng hạn như sóng alpha).

Cô cho biết, có nhiều ứng dụng có thể hữu ích, một trong đó là liên quan đến phổi. Các kỹ thuật thở cũng có thể giúp điều chỉnh hệ thần kinh và thư giãn.

Một công cụ hữu ích khác mà cô Balt gợi ý để sử dụng tại nhà là nhịp đập hai tai, đặc biệt có lợi cho những khách hàng có độ lo âu cao.

Cô nói “Lắng nghe tần số alpha có thể làm dịu não”. Kích thích nhịp đập hai tai đã được nghiên cứu về tác động đối với tâm trạng, quá trình xử lý nhận thức, sự sáng tạo, nhận thức về cơn đau và sự thư giãn.

Theo cô Balt, hiện đang có một số thiết bị luyện tập tại nhà giúp phản hồi thần kinh và phản hồi sinh học.

Cô nói, “Thực tế là tất cả chúng ta đều có thể hưởng lợi từ một số hình thức luyện tập não bộ. Cuộc sống hối hả đã khiến nhiều người sống với hệ thần kinh rối loạn, có thể góp phần gây ra các bệnh như cao huyết áp và tăng cholesterol. Không chỉ đối với những người có bệnh; bất kỳ ai cũng có thể cải thiện sức khỏe của mình bằng các phương pháp luyện tập này”.

Khánh Ngọc biên dich
Theo The Epoch Times