Đông Phương: Nền kinh tế Mỹ đình trệ có trở thành trạng thái bình thường mới?

Chính quyền Biden đã đề xuất một dự thảo ngân sách mới vào thứ Sáu ngày 28/5, trước ngày cuối tuần dài của Lễ Cựu chiến binh. Nếu ngân sách 6.000 tỷ USD được Quốc hội thông qua, nó sẽ có tác động đáng kể đến tài chính của chính phủ liên bang.

Bài viết được chuyển thể từ video của Kênh YouTube Đông Phương.

Trong 10 năm tới, chi tiêu của chính phủ liên bang sẽ tăng 8.000 tỷ USD, thu nhập tài chính sẽ tăng 6.000 tỷ USD. Thâm hụt ngân sách của chính phủ liên bang sẽ tăng lên mức 145.000 tỷ USD Mỹ. Theo chính sách ngân sách hiện hành, thâm hụt ngân sách của chính phủ liên bang là 12.300 tỷ USD Mỹ.

Tỷ lệ chi tiêu của chính phủ liên bang trong tổng nền kinh tế Hoa Kỳ sẽ tăng từ 1/5 lên 1/4, và mức thâm hụt sẽ chiếm 5% tổng nền kinh tế Hoa Kỳ. 10 năm sau, quy mô trái phiếu kho bạc Mỹ sẽ đạt 39.000 tỷ USD Mỹ, chiếm 117% tổng nền kinh tế, lập kỷ lục lịch sử.

Điều đáng kinh ngạc là mặc dù đưa ra một dự toán ngân sách chính phủ khổng lồ như vậy, nhưng chính quyền Biden lại bất ngờ dự đoán rằng lạm phát và mức lãi suất chuẩn sẽ không cao hơn mức dự báo của Nhà Trắng hiện tại. Điều này liệu có quá viển vông chăng? Lẽ nào lãi suất trái phiếu kho bạc Mỹ chỉ còn có 2,8% như Nhà Trắng dự đoán trong 10 năm nữa? Ước tính của Văn phòng Ngân sách Quốc hội là 3,4%.

Nếu mức độ và khoảng thời gian lạm phát vượt quá mong đợi của Nhà Trắng, tiền tệ sẽ bị thắt chặt. Việc phát triển kinh tế sẽ hạ nhiệt và chi phí đi vay của chính phủ liên bang Hoa Kỳ sẽ tăng lên. Vậy phải làm thế nào? Cắt giảm chi phí hay tăng thuế? Điều đáng kinh ngạc hơn nữa là chính quyền Biden đã đề xuất mức tăng chi tiêu trên quy mô lớn như vậy, trong khi tốc độ tăng trưởng kinh tế mà Nhà Trắng dự đoán không mạnh chút nào. Biên độ tăng trưởng kinh tế dự kiến ​​sẽ không đủ.

Tốc độ phát triển kinh tế sẽ chỉ dừng ở mức 2%. Theo các nhà kinh tế của chính quyền Biden, nền kinh tế Mỹ sẽ trở lại trạng thái Secular Stagnation (trì trệ kinh niên). Thuật ngữ này đã được đưa ra dưới thời chính quyền Obama. Các nhà kinh tế của Tổng thống Obama giải thích rằng đây là trạng thái bình thường mới, trái ngược hẳn với tốc độ tăng trưởng bình quân 3,5% trong những năm 1990.

Báo cáo của Ủy ban Ngân sách Quốc hội cho biết, tốc độ phát triển kinh tế của Hoa Kỳ đã giảm. Đặc biệt trong năm 2008, sau khi ông Obama nhậm chức, tốc độ phát triển kinh tế đã giảm đáng kể. Nguyên nhân chính là do tốc độ tăng trưởng của lực lượng lao động Mỹ trên thị trường việc làm giảm xuống.

Khi những người sinh ra trong thời kỳ bùng nổ trẻ sơ sinh ở Hoa Kỳ tham gia thị trường việc làm, lực lượng lao động đã tăng với tốc độ ít nhất 2% hàng năm, đạt mức cao nhất từ ​​năm 1974 đến năm 1981 là 2,5%.

Đến cuối những năm 1990, tốc độ tăng trưởng của lực lượng lao động giảm xuống chỉ còn 1,2%. Khi những người trong thời kỳ bùng nổ trẻ em bước vào độ tuổi nghỉ hưu, từ năm 2008 đến năm 2020, tốc độ tăng trưởng của lực lượng lao động Hoa Kỳ đã giảm xuống 0,5%. Người ta ước tính rằng nó sẽ giảm xuống mức 0,4% trong vòng 5 năm và 0,3% trong vòng 10 năm.

Về lâu về dài, triển vọng này không mấy lạc quan. Để duy trì ổn định dân số, tỷ lệ sinh cần được duy trì ở mức 2,1%. Nghĩa là trung bình một phụ nữ cần có nhiều hơn 2 con một chút. Nhưng tỷ lệ sinh ở Hoa Kỳ đã giảm xuống 1,64 % vào năm ngoái, và xu hướng này rất khó thay đổi. Nghĩa là trong 10 năm đến 20 năm nữa, dân số lao động ở Hoa Kỳ sẽ ít hơn hiện nay. Các nước phát triển khác cũng đang phải đối mặt với những vấn đề tương tự, và Trung Quốc cũng vậy.

Ngoài dân số, một yếu tố khác quyết định tăng trưởng kinh tế là năng suất lao động, tức là mỗi người có thể sản xuất ra bao nhiêu sản phẩm và dịch vụ. Từ những năm 1950 đến đầu những năm 1970, tốc độ tăng năng suất hàng năm ở Hoa Kỳ là 2,3%. Nhưng đến giữa những năm 1970 và đầu những năm 1980, tốc độ tăng năng suất lao động giảm xuống chỉ còn 0,7%. Nó đã tăng lên 2% vào những năm 1990 và duy trì ở mức 1,3% sau năm 2000.

Chính quyền Biden cho biết tốc độ phát triển kinh tế năm nay là 5,2%, năm sau có thể là 4,3%. Nhưng tỷ lệ này sẽ giảm xuống 2,2% vào năm sau, và sau đó giữ ở mức 1,9%. Điều này cho thấy chính Nhà Trắng cũng thừa nhận rằng các khoản chi tiêu khổng lồ của chính phủ sẽ thâm hụt vào năm sau.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng trong năm nay và năm tới sẽ phải trả giá bằng sự trì trệ sau này, mở đường cho việc tăng thuế trong tương lai. Chính quyền Biden tin rằng dựa trên các yếu tố dân số và năng suất, tốc độ tăng trưởng kinh tế dài hạn của Hoa Kỳ sẽ không vượt quá 2%. Người Mỹ hãy chấp nhận số phận của mình. Những người phe cánh tả cũng hoan nghênh điều này, vì cho rằng đây là sự trung thực của chính quyền Biden. Do đó, phải tăng thuế để giảm khoảng cách giàu nghèo, đồng thời phải giám sát chặt chẽ để tránh tình trạng khí hậu ngày càng xấu đi.

Nếu đây là số phận của Hoa Kỳ, nghĩa là nền kinh tế Hoa Kỳ không còn thịnh vượng nữa, Hoa Kỳ cũng sẽ rơi vào tình trạng trì trệ như Châu Âu và Nhật Bản trong hai thập kỷ qua. Chất lượng đời sống của người Mỹ sẽ giảm xuống qua từng thế hệ.

Vậy làm thế nào để họ có thể chi trả những khoản hưu trí ngày càng đắt đỏ? Làm thế nào để duy trì vị thế cường quốc thế giới của Hoa Kỳ? Ngân sách của chính quyền Biden là để chuẩn bị cho sự suy yếu về kinh tế, quân sự và chính trị của Hoa Kỳ và phải chấp nhận số phận của mình. Nhưng những cử tri Mỹ, các bạn có chấp nhận điều này không?

Đông Phương, Vision Times

Xem thêm: