Elon Musk tuyên bố Ba Lan chỉ chi trả phần rất nhỏ bé chi phí Starlink cho Ukraine

Ngoại trưởng Ba Lan tuyên bố “[Dịch vụ] Starlink cho Ukraine là do” Ba Lan chi trả “với chi phí 50 triệu USD hàng năm.” Sau đó, ông chủ Musk của Starlink phản bác: “Nói nhỏ thôi, người đàn ông nhỏ bé. Các vị chỉ chi một phần bé tẹo trong chi phí mà thôi.” Kỳ thực, khi khởi phát vấn đề, thì Starlink không phải là nội dung chủ chốt. Nội dung chủ chốt là Elon Musk cho rằng “áp trừng phạt vào 10 trùm sò oligarch của Ukraine” có thể là “chìa khóa” để thoát khỏi “mê cung” bài toán chiến tranh Ukraine.

“[Dịch vụ] Starlink cho Ukraine là do Bộ Kỹ thuật số Ba Lan chi trả với chi phi 50 triệu USD hàng năm. Tạm đặt việc đe dọa nạn nhân sang một bên, thì nếu SpaceX tỏ ra là một nhà cung ứng bất ổn định, thì chúng tôi sẽ bị buộc phải tìm đến các nhà cung ứng khác,” Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski viết trên X (Twitter) vài tiếng đồng hồ trước.

Ngay sau đó, siêu giàu Elon Musk, ông chủ của hãng SpaceX, hãng cung ứng dịch vụ Internet vệ tinh Starlink, đã đáp trả:

“Nói nhỏ thôi, người đàn ông nhỏ bé (Be quiet, small man, tiểu nhân vật). Các vị chỉ chi trả một phần bé tẹo (tiny fraction) của chi phí mà thôi. Ngoài ra, không có [giải pháp] thay thế cho Starlink.”

Không thể không nhắc đến bối cảnh của vụ này:

Tổng thống Donald Trump cùng các cộng sự, trong đó có Elon Musk, thời gian qua vẫn nói rõ rằng Mỹ chủ trương theo lộ tuyến đàm phán ngoại giao để giải quyết chiến tranh Ukraine. Giải pháp leo thang chiến tranh của chính quyền tiền nhiệm được coi là đã thất bại, là sai lầm chiến lược, và không thể dùng nữa.

Tuy nhiên, trong thời gian qua có những nỗ lực của chính quyền Zelensky và một số đồng minh của Mỹ, mà theo cách nhìn của phe Trump, là không theo chủ trương này. Ông Trump đã từng nói đó là không thiện chí, không sẵn sàng đàm phán hòa bình.

Siêu giàu Elon Musk đã đưa ra nhận định:

“Hãy áp lệnh trừng phạt vào 10 trùm sò oligarch của Ukraine, đặc biệt là mấy người sở hữu những dinh thự tại Monaco, thì những thứ này sẽ lập tức kết thúc. Đó là chìa khóa để mở mê cung này,”

Ông Musk sau đó bị phe ủng hộ Kiev chỉ trích, nói rằng tại sao lại nói Ukraine, mà không chỉ trích Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Ông Musk đáp trả:

“Tôi đã đang thách thức Putin đấu tay đôi theo nghĩa đen ở chiến trường Ukraine rồi đó, hệ thống Starlink của tôi chính là xương sống của quân đội Ukraine. Toàn bộ chiến tuyến của họ sẽ sập nếu tôi cắt nó.”

“Điều làm tôi muốn ói chính là mạng sống bị tàn sát (slaughter) những năm nay giằng co trong một cuộc chiến tranh chắc chắn thất bại.”

“Hỡi những ai thật sự quan tâm chuyện này, hãy nghĩ và hãy hiểu về mong muốn chấm dứt chiếc cối xay thịt này.”

“HÒA BÌNH NGAY LẬP TỨC !!!”

Thông điệp của ông Musk về cắt Starlink, trong bối cảnh này, không phải là lời đe dọa “nạn nhân” Ukraine, mà là ý nói Elon Musk, một doanh nhân, đã đang phải đối đầu với Putin, một tổng thống của một quốc gia, vì ông ta đang cung ứng dịch vụ then chốt cho hoạt động quân sự của chính quyền Kiev. Đó mới là thông điệp.

Đây không phải là vấn đề ông Musk đã nhận bao nhiêu tiền trong việc này. Cũng không phải là dọa cắt Starlink, tuy rằng không thể cấm người ta hiểu là có ý đó một cách ám chỉ.

Dù sao đi nữa, phía Ba Lan đã lên tiếng, và cuộc khẩu chiến đã diễn ra như trên.

Cuối tháng trước, Reuters đã đưa tin với nguồn ẩn danh rằng có thể Elon Musk dọa sẽ cắt đường truyền Starlink nếu Kiev không chịu ký vào thỏa thuận khai khoáng, nhưng ngay sau đó ông Musk đã bác bỏ tin này, và gọi Reuters là hãng hay đưa tin đồn giả, đứng số 2, chỉ sau AP.

Sau đó, dường như để phụ họa với Reuters, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine tuyên bố rằng tuy ông ta không nói rằng Starlink có bị cắt hay không, nhưng quân đội của ông đang tìm giải pháp thay thế Starlink.

Khi chiến tranh Ukraine bùng phát hồi tháng 2/2022, Elon Musk đã cung cấp miễn phí Starlink cho chính quyền Kiev. Dịch vụ Internet vệ tinh này được coi như ‘đưa than sưởi ấm trong ngày tuyết rơi’, giúp chính quyền Ukraine vào thời điểm khó khăn nhất.

Tuy nhiên, sau một quãng thời gian khi chiến tranh kéo dài, thì Elon Musk đã thu phí dịch vụ này. Dù sao đi nữa, cuộc chiến này là được vận hành nhờ ngân sách tài trợ hàng trăm tỷ từ hàng chục quốc gia phương Tây đổ vào đó. NATO trong suốt 8 năm từ 2014 đến 2022 đã chuẩn bị kỹ càng, mà riêng về quân đội đã huấn luyện hàng vạn quân mỗi năm cho chính quyền Kiev, dùng cho sự nghiệp chống Nga.

Từ 2022 đến nay, có những thời điểm, phía Kiev yêu cầu Starlink được cung cấp cho họ cả vào lãnh thổ Nga, sao cho các hoạt động quân sự của Kiev dễ dàng hơn tấn công vào lãnh thổ Nga, nhưng ông Elon Musk đã từ chối, với lý do rằng Nga đang chịu cấm vận của Âu Mỹ, và mở cửa Starlink vào lãnh thổ Nga là vi phạm luật trừng phạt kinh tế này.

Tuy nhiên, giới truyền thông hiểu rằng Elon Musk, một doanh nhân, không có lý do gì phải quá mạo hiểm và dấn sâu vào chiến tranh. Việc Starlink cung cấp cho Kiev dùng cho quân sự đã là một mạo hiểm đủ lớn rồi. Nhưng mà, có rất nhiều tiếng nói của phe ủng hộ Ukraine đã chỉ trích Musk. Đặc biệt là việc ông không cung cấp kết nối Starlink vào khu vực bán đảo Crimea.

Đã từng có không ít lần nổi lên tin đồn ông Musk sẽ cắt Starlink. Nhưng chưa lần nào xảy ra điều đó.

Là một người đứng về phía chính quyền Kiev trong cuộc chiến tranh này bằng hành động thực tế là cung ứng dịch vụ Internet vệ tinh suốt 3 năm qua, thế mà lại phải nhiều lần nhận chỉ trích từ những người thuộc phe ủng hộ Kiev. Trong thông điệp gần đây nhất, Elon Musk tỏ rõ ý rằng chiến tranh kéo dài là do những người làm giàu nhờ chiến tranh.

Nhật Tân