Luật sư Hồng Kông Christine Lee bị MI5 cáo buộc là gián điệp Trung Quốc

Một tòa án đặc biệt tại Anh đã ra phán quyết rằng MI5 nên tiết lộ nữ luật sư người Trung Quốc gốc Hồng Kông Lý Trinh Câu (Christine Lee) là một gián điệp Trung Quốc đã can thiệp chính trị ở Anh thay cho Ban Công tác Mặt trận Thống nhất.

Ngoài ra, ông Dương Đằng Ba (Chris Yang), đối tác kinh doanh người Trung Quốc của Hoàng tử Andrew của Anh, cũng bị Cục tình báo MI5 cáo buộc tham gia vào các hoạt động bí mật của Ban Công tác Mặt trận Thống nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) tại Anh.

• Thủ tướng Anh quan ngại vụ Hoàng tử Andrew và doanh nhân gián điệp Trung Quốc

Sau khi MI5 đưa ra cảnh báo trước Quốc hội vào đầu năm 2022, bà Lý Trinh Câu đã phủ nhận điều này. Sau đó, bà và con trai đã đệ đơn kiện lên tòa án, đặt câu hỏi về mục đích chính trị trong cảnh báo của MI5, rằng phải chăng họ tung tin nhằm đánh lạc hướng sự chú ý của dư luận khỏi vụ bê bối của Thủ tướng Anh Boris Johnson lúc bấy giờ. Điều này đã vi phạm nhân quyền của bà.

Lý Trinh Câu nhấn mạnh, bà chưa bao giờ nghe nói đến sự tồn tại của Ban Mặt trận Thống nhất trước khi MI5 đưa ra những cáo buộc vô căn cứ. Bà phàn nàn rằng cuộc sống của bà bị ảnh hưởng rất nhiều và yêu cầu bồi thường.

Tòa án Quyền lực Điều tra Anh, nơi xét xử các vụ kiện chống lại các cơ quan tình báo và an ninh, đã ra phán quyết hôm thứ Ba (17/12) theo giờ địa phương, rằng nữ luật sư đã thua kiện và bác bỏ yêu cầu bồi thường của bà.

Ba thẩm phán của tòa chỉ ra trong phán quyết, rằng nguyên đơn không bị tra tấn, mà chỉ cho rằng bị đối xử vô nhân đạo hoặc hạ nhục, chưa đến ngưỡng tối thiểu để vi phạm pháp luật. Cảnh sát hoặc các cơ quan chính phủ khác không thể hoặc không sẵn lòng cung cấp sự bảo vệ hợp lý cho bà.

Tòa án tiếp tục cho rằng cảnh báo do MI5 đưa ra chỉ mang tính phòng ngừa. Kết quả điều tra không cho thấy bà Lý Trinh Câu có liên quan đến các hoạt động tội phạm hoặc hành vi trái pháp luật.

Tòa ra phán quyết rằng MI5 đã tiến hành “đánh giá hợp lý” về rủi ro an ninh quốc gia do nguyên đơn gây ra, và cảnh báo Quốc hội rằng đây là vấn đề trách nhiệm quốc gia. Các hành động trong phạm vi chức năng an ninh là hợp pháp, chính đáng, phù hợp với nguyên tắc cân bằng và cần thiết trong một xã hội dân chủ.

Bà Lý Trinh Câu, 61 tuổi, sinh ra ở Hồng Kông, cùng gia đình chuyển đến Anh vào năm 1974 khi mới 11 tuổi. Vào những năm 1990, bà thành lập một công ty luật ở Anh để tư vấn về nhập cư và làm cố vấn pháp lý cho Đại sứ quán Trung Quốc tại Anh và Văn phòng Hoa kiều.

Thông tin công khai còn cho thấy, bà có mối quan hệ rộng rãi với những người cấp cao trong giới chính trị, kinh doanh Anh và Trung Quốc, đồng thời từng sắp xếp cho con trai bà vào làm việc trong văn phòng của một nghị sĩ Anh.

Bà cũng tích cực thúc đẩy cộng đồng người Hoa và người gốc Hoa tham gia chính trị ở Anh, đồng thời thúc đẩy mối liên hệ giữa người Hoa ở nước ngoài và Trung Quốc.

Bà là đại diện ở nước ngoài của Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc, và tuyên bố đại diện cho lợi ích cho người Trung Quốc ở Anh, cũng như cam kết thúc đẩy sự đa dạng của xã hội Anh.

Tháng 1/2023, MI5 cáo buộc bà sử dụng tiền từ Trung Quốc và Hồng Kông để tài trợ cho các đảng phái chính trị và chính trị gia ở Anh.

Bà đã tài trợ lâu dài cho Nghị sĩ Đảng Lao động Barry Gardiner khi đó, với khoản quyên góp trị giá 580.000 bảng Anh (khoảng 730.000USD), nhằm thiết lập mối quan hệ giữa ĐCSTQ và nghị sĩ, cũng như thúc đẩy chương trình nghị sự của ĐCSTQ.

Gần đây cũng xảy ra hàng loạt vụ gián điệp liên quan đến người gốc Hoa ở Anh. Vài ngày trước khi có phán quyết về vụ việc của bà Lý Trinh Câu, một trong những đối tác kinh doanh của Hoàng tử Andrew cũng bị cáo buộc là gián điệp Trung Quốc.

Người này thay mặt Ban Công tác Mặt trận Thống nhất của ĐCSTQ hoạt động tại Anh, năm ngoái từng bị từ chối nhập cảnh vào Anh.

Sau khi người bị cáo buộc là điệp viên, người này kháng cáo về việc bị từ chối nhập cảnh. Hôm thứ Hai (16/12), sau khi kháng cáo thất bại, tòa quyết định tiết lộ danh tính của người này, là doanh nhân Trung Quốc Dương Đằng Ba (Yang Tengbo hay Chris Yang). Ông Dương Đằng Ba phủ nhận mình là gián điệp.

Ông Richard Dearlove, cựu Giám đốc MI6, cáo buộc Trung Quốc can thiệp chính trị trực tiếp vào vụ Dương Đằng Ba. Ông cho rằng lãnh đạo ĐCSTQ đang cố gắng tạo ra một môi trường chính trị có lợi cho họ, và tin rằng Anh cần thêm luật pháp để kiểm soát tốt hơn những trường hợp như vậy.

Tuy nhiên, Thủ tướng Anh Keir Starmer, người đang thăm Estonia, không có ý định thay đổi hướng thiết lập quan hệ với Trung Quốc hiện nay.

Hôm thứ Ba (17/12), ông cho biết, Anh thực sự cảnh giác với những rủi ro và thách thức của Trung Quốc. Đồng thời, Anh cũng những sách lược của mình, như hợp tác trong các vấn đề quan trọng, chẳng hạn như khí hậu, tuy nhiên cũng có các cuộc thảo luận và thách thức thẳng thắn về những vấn đề quan trọng như nhân quyền.

Theo RFI