Máy bay chiến đấu Trung Quốc ‘chặn’ máy bay Philippines trên vùng bãi cạn tranh chấp

Một máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã “chặn” một máy bay của Philippines chở các nhà báo trong chuyến bay tuần tra trên bãi cạn Scarborough vào hôm thứ Tư (13/8), Chính phủ Manila cho biết, vài ngày sau khi hai tàu Trung Quốc va chạm tại khu vực này khi bị cáo buộc đang tìm cách ngăn chặn một nhiệm vụ tiếp tế của Philippines.

• Philippines chỉ trích ‘hành động nguy hiểm’ sau vụ va chạm tàu Trung Quốc
• ĐCSTQ tấn công tàu Philippines bằng vòi rồng, TT. Marcos lại nêu lập trường về eo biển Đài Loan

Một phóng viên Reuters có mặt trên chuyến bay của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines (PCG) đã chứng kiến máy bay chiến đấu Trung Quốc áp sát chiếc Cessna Caravan cánh quạt nhỏ. Tại một thời điểm, máy bay chiến đấu Trung Quốc đã tiến gần khoảng 200 feet (61 mét) khi cơ động phía sau, phía trên và bên cạnh máy bay, phát ngôn viên PCG Jay Tarriela cho biết.

Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy căng thẳng dai dẳng giữa hai quốc gia tại bãi san hô tranh chấp ở Biển Đông.

“Khi họ đang thực hiện chuyến bay, họ đã bị một máy bay chiến đấu của Trung Quốc chặn lại,” ông Tarriela nói tại cuộc họp báo được tổ chức sau đó.

Cuộc chạm trán kéo dài 20 phút, trong đó có thể nghe thấy từ buồng lái các yêu cầu qua radio từ một trong hai tàu hải quân Trung Quốc được phát hiện bên dưới, yêu cầu máy bay Philippines “rời đi ngay lập tức”.

Cùng ngày, hai tàu chiến Mỹ — tàu tác chiến ven bờ USS Cincinnati và tàu khu trục USS Higgins — được phát hiện cách bãi cạn khoảng 30 hải lý, ông Tarriela cho biết.

Quân đội Trung Quốc tuyên bố họ đã “xua đuổi” tàu khu trục Mỹ sau khi con tàu này đi vào khu vực mà không được phép, nhưng Washington nói rằng các tàu của họ đang thực hiện hoạt động tự do hàng hải hợp pháp.

Vào thứ Hai, PCG đã điều 3 tàu để tiếp tế cho hàng chục ngư dân Philippines tại bãi cạn. PCG cho biết các tàu Trung Quốc sau đó đã can thiệp, thực hiện cái mà họ gọi là nỗ lực “nguy hiểm” nhằm ngăn chặn việc tiếp tế, dẫn đến vụ va chạm đầu tiên được biết đến giữa hai tàu Trung Quốc trong khu vực.

Trung Quốc chưa xác nhận liệu có thủy thủ nào bị thương hay không, và đã phớt lờ lời đề nghị hỗ trợ y tế và cứu hộ của Manila.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc và Đại sứ quán nước này tại Manila chưa bình luận về vụ việc. Hôm thứ Hai, lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc nói rằng họ đã thực hiện các biện pháp cần thiết để trục xuất các tàu Philippines khỏi vùng biển xung quanh bãi cạn. Hoa Kỳ cũng lên án các hành động “liều lĩnh” của Bắc Kinh.

Cả Trung Quốc và Philippines đều tuyên bố chủ quyền đối với bãi cạn Scarborough và các thực thể khác ở Biển Đông. Việt Nam, Malaysia, Brunei và Đài Loan cũng có các tuyên bố chồng lấn tại vùng biển tranh chấp này.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông theo đường “9 đoạn” hình chữ U, một tuyên bố đã bị bác bỏ bởi phán quyết trọng tài năm 2016, trong đó cũng kết luận rằng việc Trung Quốc phong tỏa bãi cạn Scarborough là bất hợp pháp.

Chủ quyền đối với bãi cạn vẫn chưa được giải quyết, nhưng Trung Quốc, vốn bác bỏ phán quyết, đã duy trì sự hiện diện thường trực tại rạn san hô này kể từ khi chiếm giữ vào năm 2012, triển khai các tàu bảo vệ bờ biển và “dân quân biển”.

Ít nhất 4 tàu bảo vệ bờ biển Trung Quốc và một số tàu được PCG xác định là “dân quân biển” đã được nhìn thấy trong khu vực trong chuyến bay tuần tra hôm thứ Tư.