Mỹ công bố kết luận điều tra về tội ác chiến tranh của Israel tại Gaza

Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Sáu (10/5) đã công bố báo cáo kết luận điều tra về cuộc chiến tranh của Israel tại Gaza, trong đó chỉ trích cách mà nhà nước Do Thái tiến hành cuộc chiến chống Hamas, nhưng khẳng định không phát hiện những vi phạm cụ thể để Washington buộc phải cấm viện trợ quân sự.

Quân đội Israel đang phải đối mặt với sự giám sát ngày càng cao của quốc tế khi hoạt động quân sự tại Gaza đã bước sang tháng thứ tám và cướp đi sinh mạng của hơn 34.000 người Palestine, chủ yếu là thường dân.

Hồi tháng Hai, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ra lệnh cho Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao phải “thu thập các đánh giá nhất định” về việc Israel sử dụng vũ khí do Mỹ sản xuất và báo cáo lại cho Quốc hội liên bang.

Kết luận báo cáo dày 6 trang đã được Bộ Ngoại giao Mỹ giải mật và công bố hôm thứ Sáu (10/5).

Báo cáo tuyên bố rằng, “bản chất của cuộc xung đột tại Gaza gây khó khăn cho việc đánh giá hoặc tiếp cận những bằng chứng thuyết phục trong các sự vụ riêng rẽ”, và rằng Washington chưa tìm thấy “thông tin đầy đủ để xác thực liệu các hàng hóa quốc phòng Mỹ” đã gây ra cái chết của thường dân ở Gaza hay không.

“Tuy nhiên, vì sự phụ thuộc đáng kể của Israel vào các hàng hóa quốc phòng do Mỹ sản xuất, nên là hợp lý khi đánh giá rằng các hàng hóa quốc phòng đó… đã đang được sử dụng bởi lực lượng an ninh Israel từ ngày 7/10 trong một số trường hợp là không phù hợp với các nghĩa vụ theo luật nhân đạo quốc tế hoặc không phù hợp với những thực hành tốt nhất được thiết lập nhằm giảm thiểu tổn hại cho thường dân”, báo cáo của Mỹ cho biết thêm.

Israel đã đang “thực hiện các biện pháp” để giảm thiếu các tổn hại phát sinh, nhưng “kết quả trên thực địa, kể cả mức độ thương vong cao của thường dân, làm dấy lên những nghi vấn đáng kể về việc liệu IDF có đang sử dụng các biện pháp đó một cách có hiệu quả trong tất cả các trường hợp hay không”, báo cáo của Mỹ kết luận.

Thượng nghị sĩ Chris Van Hollen (Đảng Dân chủ) nói rằng chính quyền Biden “đã lảng tránh tất cả những câu hỏi hóc búa” và tránh tìm hiểu kỹ lưỡng liệu hành động quân sự của Israel tại Gaza có nên dẫn đến cắt viện trợ quân sự hay không.

“Báo cáo này mẫu thuẫn với chính nó vì nó kết luận rằng có cơ sở hợp lý để tin những vi phạm luật pháp quốc tế đã xảy ra, nhưng đồng thời lại cho rằng họ không tìm thấy tính không tuân thủ”, ông Chris Van Hollen nói với báo giới.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đầu tuần này đã thừa nhận rằng ít nhất một số thường dân Palestine tại Gaza đã bị chết do bom Mỹ. Ông cũng đã cam kết sẽ dừng cung cấp bất kỳ vũ khí nào mà Israel có thể sử dụng trong hoạt động quân sự quy mô lớn tại Rafah, thành phố miền nam Gaza.

• Tổng thống Joe Biden thừa nhận Israel giết thường dân Gaza bằng bom Mỹ

Israel đã tuyên chiến với Hamas tại Gaza sau khi nhóm chiến binh Hồi giáo Palestine này tiến hành vụ đột kích chết chóc vào miền nam Israel hôm 7/10/2023, giết hại khoảng 1.200 người và bắt hơn 240 người làm con tin.

Mặc dù xe tăng của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã tiến vào các vùng ngoại ô phía đông của Rafah hôm đầu tuần này và quân đội Israel đã kiểm soát được nhiều phần của Rafah, nhưng Tổng thống Biden tin rằng hoạt động “giới hạn” của Israel chưa vượt qua lằn ranh đỏ của Washington.

Hải Đăng (T/h)