Mỹ dỡ bỏ thuế thép Canada, Mexico; mở đường cho quốc hội phê duyệt USMCA

Mỹ hôm thứ Sáu (17/5) đã ký các thỏa thuận với Canada và Mexico để dỡ bỏ thuế quan đang áp lên thép và nhôm nhập khẩu từ hai nước láng giềng Bắc Mỹ này. Động thái này của chính quyền Trump đã loại bỏ trở ngại chính cho việc quốc hội ba nước chuẩn thuận hiệp định thương mại Bắc Mỹ mới – USMCA.

Các thỏa thuận riêng rẽ của Mỹ với Canada và Mexico nêu trên sẽ không áp đặt hạn ngạch của Mỹ đối với các lô hàng kim loại của Canada và Mexico và cũng sẽ xóa bỏ các loại thuế trả đũa mà Canada và Mexico áp lên một loạt các sản phẩm của Mỹ, trong đó có thịt lợn, thịt bò và rượu whisky ngô.

Theo Reuters, Mỹ và Canada nói rằng thỏa thuận giữa hai nước này sẽ được thực thi vào trước chiều Chủ Nhật (19/5) và trong đó có những điều khoản mới nhằm ngăn chặn không cho thép và nhôm bán phá giá từ Trung Quốc và các nước khác xuất vào thị trường Mỹ thông qua Canada.

Từ tháng 3/2018, Tổng thống Trump đã áp đặt thuế 25% lên thép và 10% lên nhôm nhập khẩu từ nhiều nước, trong đó có Canada và Mexico với lý do bảo đảm an ninh quốc gia Mỹ.

Phát biểu với báo giới sau khi thông báo với các công nhân tại nhà máy thép của Tập đoàn Stelco Holdings tại Hamilton, Ontario về thỏa thuận vừa ký với Mỹ, Thủ tướng Canada Justin Trudeau nói: “Đây là tin tốt lành cho người dân Canada.”

Cổ phiếu của Stelco đã tăng 11% nhờ tin tức Mỹ dỡ bỏ thuế, trong khi cổ phiếu của nhà sản xuất thép Nucor của Mỹ giảm 3,1% và cổ phiếu của Tập đoàn Thép Mỹ giảm 1,2%.

Các nhà sản xuất ôtô trước đây từng thông báo phải tăng hàng trăm triệu USD chi phí sản xuất vì thuế nhập khẩu kim loại, đã lập tức lên tiếng hoan nghênh thỏa thuận dỡ bỏ thuế và nói rằng điều này sẽ tạo một bước tiến lớn trong việc thông qua USMCA.

Hội đồng Các nhà Sản xuất Thịt lợn Quốc gia Mỹ (NPPC) cũng đã bày tỏ rằng họ cảm thấy nhẹ nhõm khi kết thúc “cuộc tranh chấp thương mại đã gây ra khó khăn tài chính lớn cho các nhà sản xuất thịt lợn Mỹ.” NPPC nói rằng thuế quan trả đũa từ Canada và Mexico đã khiến cho chi phí cho mỗi con lợn đội thêm 12 USD và tổng chi phí sản xuất thịt lợn của cả hiệp hội này tăng thêm tới 1,5 tỷ USD.

Một số nhà lập pháp Mỹ, trong đó có Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện Chuck Grassley, cũng đã từng nói rằng họ sẽ không xem xét bỏ phiếu thông qua USMCA nếu thuế quan giữa ba nước lên hàng hóa của nhau vẫn tồn tại.

Sau khi thỏa thuận dỡ bỏ thuế được các bên ký kết, ông Grassley đăng tweet: “Cảm ơn Ngài Tổng thống vì đã thực sự giúp nông dân Iowa bằng bước tiến quan trọng này trong USMCA. Với việc dỡ bỏ thuế kim loại, ông Trump đã chứng minh rằng ông có thể hoàn thành các cuộc đàm phán. Trung Quốc nên chú ý/bắt đầu đàm phán với thái độ tốt và coi trọng Tổng thống Trump.”

Thủ tướng Canada Trudeau nói rằng Canada ngay bây giờ sẽ làm việc với Mỹ về thời gian phê duyệt USMCA và ông cũng bày tỏ rằng Canada lạc quan sẽ “có thể đạt tiến triển tốt trong vài tuần tới.”

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mexico phụ trách vấn đề Bắc Mỹ Jesus Seade cho biết thỏa thuận dỡ bỏ thuế quan vừa ký “có thể tăng đáng kể xác xuất” USMCA sẽ được chuẩn thuận trước kỳ nghỉ hè của Quốc hội Mỹ vào tháng Tám.

Trao đổi trong một sự kiện kinh doanh tại Washington mới đây, Tổng thống Trump đã gọi USMCA là “hiệp định tuyệt vời cho đất nước ta” và nói rằng ông hy vọng Quốc hội sẽ nhanh chóng phê duyệt hiệp định này. “Sau đó, những người nông dân và các nhà sản xuất và các nhà máy thép tuyệt vời sẽ làm cho nền kinh tế nước ta thậm chí còn thành công hơn nó đang có,” ông Trump khẳng định.

Xuân Thành