Tại G-20, Mỹ–Canada-Mexico chính thức ký Hiệp định Thương mại mới

Hôm 30/11/2018, bên lề hội nghị thượng đỉnh G-20 tại Argentina, các nước Mỹ, Canada và Mexico đã chính thức ký Hiệp định Thương mại Mỹ-Mexico-Canada (USMCA) thay thế cho Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) tồn tại được 24 năm.

Embed from Getty Images

Tổng thống Mỹ Donald Trump, Thủ tướng Canada Justin Trudeau, và Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto hôm 30/11 đã cùng đặt bút ký thỏa thương mại mới mang tính lịch sử – USMCA, bên lề hội nghị thượng đỉnh G-20.

Sau khi được các vị nguyên thủ ký kết chính thức, bây giờ USMCA sẽ được gửi tới quốc hội mỗi nước để phê duyệt.

Phát biểu tại buổi lễ ký kết, Tổng thống Trump gọi thỏa thuận này là “một thành tựu thực sự đột phá”.

“USMCA là thỏa thuận thương mại công bằng, hiện đại và ý nghĩa nhất trong lịch sử. Tất cả các quốc gia tham gia sẽ đều có lợi ích lớn lao”, ông Trump nói.

Ông Trump nói rằng hiệp định thương mại mới này sẽ mang lại công việc sản xuất lương cao cho Mỹ và thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm trong nhiều ngành như nông nghiệp, sản xuất và công nghiệp dịch vụ.

“Đây là hiệp định tuyệt vời cho nông dân của chúng ta và cũng cho phép họ sử dụng công nghệ sinh học tiên tiến và xóa bỏ các rào cản phi khoa học”, ông Trump nói.

Tổng thống Trump bổ sung thêm rằng hiệp định này sẽ thúc đẩy lương cao, đặc biệt nhấn mạnh công nhân ngành ôtô được hưởng lợi chủ yếu.

Theo hiệp định mới này, 75% thành phần ôtô phải sản xuất ở Bắc Mỹ, quy định cũ về xuất xứ Bắc Mỹ là 62,5%. Việc tăng ngưỡng cao hơn này sẽ ngăn chặn việc nhập phụ tùng ôtô từ bên ngoài, đồng thời gia tăng sản xuất và việc làm trong khu vực.

Các quy định trong hiệp định mới cũng khuyến khích việc sử dụng lao động sản xuất lương cao trong ngành ôtô. Hiệp định quy định 40% đến 45% các linh kiện ôtô phải do các công nhân lương cao của Bắc Mỹ sản xuất để thành phẩm đạt được ưu tiên tiếp cận ba thị trường nội khối Bắc Mỹ.

Ông Trump cho biết: “Điều này sẽ giúp ngăn chặn xuất khẩu việc làm ngành ôtô ra bên ngoài, và nó sẽ mang việc làm ngành ôtô trước đây đã bị rời đi, quay trở lại. Nhiều công ty đang quay lại, và chúng tôi rất vui mừng về điều đó”.

Hiệp định USMCA cũng bao gồm các điều khoản mới về thương mại kỹ thuật số và dịch vụ tài chính.

“Một thỏa thuận mẫu”

Nhà Trắng cho biết sau nhiều tháng đàm phán, Mỹ, Canada và Mexico hôm 30/11 đã đồng ý chính thức ký kết USMCA. Với những điều khoản mạnh mẽ, hiệp định mới này đã trở thành “sách giáo khoa cho các thỏa thuận thương mại tương lai”.

Hiệp định mới có những tiêu chuẩn tham vọng về thực thi thương mại công bằng, đấu tranh với trợ cấp nhà nước quy mô lớn và thao túng tiền tệ.

Hiệp định cũng có một điều khoản mà các chuyên gia Mỹ gọi là “thuốc độc”, nhằm kiềm chế Trung Quốc. Điều khoản này rất được chú ý và đánh giá cao, đặc biệt trong việc ngăn chặn bất kỳ hành vi dụ dỗ thương mại nào của Trung Quốc với một trong ba thành viên của USMCA.

Theo điều khoản đặc biệt này, nếu bất kỳ thành viên nào của USMCA ký kết hiệp định thương mại tự do với một đất nước có nền kinh tế phi thị thường, thì các thành viên còn lại có quyền chấm dứt USMCA sau sáu tháng thông báo.

Việc sử dụng thuật ngữ “đất nước phi thị trường” rõ ràng là đề cập tới Trung Quốc, vì năm ngoái Mỹ đã tái khẳng định rằng Trung Quốc là nền kinh tế phi thị trường. Liên minh Châu Âu cũng phản đối việc công nhận Trung Quốc là nền kinh tế thị trường.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross đã từng nói rằng điều khoản này có thể được nhân rộng trong các thỏa thuận thương mại khác mà Mỹ tham gia.

“Đây là thỏa thuận mẫu làm thay đổi bối cảnh thương mại mãi mãi. Và đây là hiệp định mà trước tiên và trên hết là đem lại lợi ích cho người dân lao động, điều quan trọng lớn cho tất cả ba nước chúng tôi ở đây hôm nay”, ông Trump nói.

Tổng thống Trump cũng tự tin Quốc hội Mỹ sẽ phê chuẩn hiệp định này. “[Hiệp định] được đánh giá rất tốt. Tôi không nghĩ sẽ gặp nhiều vấn đề [tại Quốc hội]”, ông Trump cho biết.

Thủ tướng Canada Trudeau đã gọi hiệp định mới là “Thỏa thuận Thương mại Tự do Bắc Mỹ mới” và cho biết nó giúp duy trì ổn định cho toàn bộ nền kinh tế Canada.

“Thỏa thuận mới này xóa bỏ nguy cơ bất ổn kinh tế nghiêm trọng kéo dài trong suốt quá trình thương lượng tái đàm phán [NAFTA]. Nếu chúng tôi không đạt được NAFTA mới, sự không chắc chắn [về kinh tế] sẽ chỉ trở nên tồi tệ và gây tổn hại nhiều hơn”, ông Trudeau nói.

Trong khi đó, Tổng thống sắp mãn nhiệm của Mexico, ông Nieto nói rằng thỏa thuận hợp tác ba bên mới này mang lại “một chương mới cho lịch sử chia sẻ chung của chúng tôi”.

“Thỏa thuận mà chúng tôi đã ký hôm nay sẽ cho phép mỗi nước đạt được lợi ích riêng, nhưng Bắc Mỹ cũng sẽ tăng trưởng mạnh mẽ hơn và sẽ phát triển thịnh vượng hơn”, ông Nieto nhấn mạnh.

Tân Bình (T/h)

Xem thêm: