Nhà Trắng ‘ngày càng tin’ Prigozhin thiệt mạng trong vụ tai nạn máy bay ở Nga

Thứ Hai 28 tháng 8, Nhà Trắng cho biết họ “ngày càng tin” rằng Thủ lĩnh nhóm lính đánh thuê Wagner, Yevgeny Prigozhin đã chết trong một vụ tai nạn máy bay Nga gần đây.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre đã được hỏi về tiến độ xác định nguyên nhân vụ tai nạn liên quan đến “máy bay của Prigozhin”.

Bà Jean-Pierre nói: “Chúng tôi ngày càng tin chắc rằng Prigozhin đã chết trong vụ tai nạn máy bay xảy ra vào ngày 23 tháng 8, thứ Tư tuần rồi. Tôi không có đánh giá mới nào cả.”

Hôm Chủ nhật (27/8), Ủy ban Điều tra Nga đã xác nhận danh tính của tất cả 10 nạn nhân vụ tai nạn, bao gồm cả ông Prigozhin, bằng cách sử dụng xét nghiệm di truyền từ địa điểm vụ tai nạn.

“Như một phần của cuộc điều tra vụ tai nạn máy bay ở vùng Tverskaya, các cuộc kiểm tra di truyền phân tử đã được hoàn tất. Dựa trên kết quả của họ, danh tính của tất cả 10 người chết đã được xác định, họ tương ứng với danh sách ghi trong hồ sơ chuyến bay,” Tuyên bố của người phát ngôn Ủy ban Điều tra Nga bà Svetlana Petrenk cho biết.

Tuy nhiên, ủy ban nêu trên không tiết lộ nguyên nhân vụ tai nạn xảy ra ở khu vực giữa Moscow và thành phố Saint Petersburg, quê hương của ông Prigozhin. 

• Nga: Xét nghiệm ADN khẳng định ông Prigozhin đã tử nạn

Thời điểm xảy ra vụ tai nạn làm dấy lên nghi ngờ về một hành động có thể được dàn dựng của Điện Kremlin. Dựa vào lịch sử của ông Prigozhin, có nhiều suy đoán rằng ông lẽ ra có thể đã không có mặt trên máy bay hoặc lẽ ra có thể đã tránh được kết cục chết người này. 

Tuyên bố trước đó của chính quyền Nga chỉ ra rằng các hành khách trên máy bay gặp nạn bao gồm ông Prigozhin và một nhân vật cấp cao khác của Tập đoàn Wagner (công ty quân sự tư nhân), là ông Dmitriy Utkin. Ngoài ra, ba thành viên của tổ bay cũng đã thiệt mạng trong vụ tai nạn này. 

Vụ tai nạn xảy ra sau khi ông Prigozhin lãnh đạo một cuộc binh biến chống lại quân đội Nga, trong đó quân Wagner đã di chuyển từ Ukraine tiến về Moscow. Điện Kremlin đã bất ngờ đồng ý thỏa thuận với ông Prigozhin , cho phép ông ta tránh bị buộc tội và được định cư ở Belarus. Vẫn còn nhiều nghi vẫn chưa có lời giải về trách nhiệm của ông Prigozhin trong hành động thách thức 23 năm cầm quyền của ông Putin đó. 

Vào thời điểm đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã lên án cuộc binh biến là hành động “phản quốc” và cam kết sẽ có hành động với những kẻ phải chịu trách nhiệm.

Sau vụ tai nạn máy bay vừa qua, ông Putin đã gửi lời chia buồn tới gia đình các nạn nhân. Ông thừa nhận “đóng góp đáng kể” của ông Prigozhin trong sự dính líu của Nga vào cuộc xung đột ở Ukraine.

Ông Putin nói: “Ông ấy là một người có số phận éo le và đã mắc phải những sai lầm nghiêm trọng trong cuộc đời”.

Đánh giá ban đầu của tình báo Hoa Kỳ, dựa trên các nguồn tin ẩn danh, xác định rằng việc cố tình phá hủy máy bay có thể là nguyên nhân gây ra vụ tai nạn. Phát hiện này càng làm dấy lên nghi ngờ rằng ông Putin có thể là kẻ chủ mưu chính.

Vào ngày 24 tháng 8, Thư ký Báo chí Lầu Năm Góc, Thiếu tướng Không quân Pat Ryder cho biết thông tin tình báo cho thấy ông Prigozhin có mặt trên chiếc máy bay bị rơi. Tuy nhiên, ông Pat Ryder nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ sẽ không bình luận về nguyên nhân vụ tai nạn hoặc liệu Điện Kremlin có liên quan đến bất kỳ hành động ám sát thủ lĩnh Wagner hay không.

Ông Pat Ryder nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo: “Trước hết, đánh giá ban đầu của chúng tôi là có khả năng Prigozhin đã bị giết. Hiện tại, chúng tôi không có bất kỳ thông tin nào chắc chắn. Các tờ báo đang đưa tin rằng có một loại tên lửa đất đối không nào đó đã bắn rơi máy bay. Tuy nhiên, chúng tôi đánh giá thông tin đó là không chính xác.”

Người dân sống ở vùng Tver cho biết họ đã nghe thấy một vụ nổ trên không trước khi máy bay rơi xuống. Các kênh Telegram liên kết với Tập đoàn Wagner đã cho rằng lực lượng an ninh Nga có thể đã phóng tên lửa đất đối không vào máy bay. Tuy nhiên, giới chức quân sự Mỹ gần đây đánh giá thấp những khẳng định này trong tuyên bố của họ.

Theo một số nhà phân tích quân sự, những hoạt động của Wagner đã dẫn đến thành công quân sự duy nhất của Nga trong năm nay – chiếm được thành phố Bakhmut của Ukraine, bất chấp thương vong đáng kể cho cả hai bên.

Tuy nhiên, giữa cuộc giao tranh căng thẳng, ông Prigozhin đã đi chệch khỏi chuẩn mực khi công khai chỉ trích giới lãnh đạo Nga, đặc biệt nhắm đến Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu. Những lời chỉ trích này tập trung vào những thiếu sót trong việc quản lý nỗ lực chiến tranh và được đưa ra trước khi ông bắt đầu cuộc binh biến vào tháng Sáu.