Ông Trump rút lại ngân sách 9 tỷ USD, hủy bỏ viện trợ nước ngoài và phát thanh công cộng

Tổng thống Donald Trump đã ký ban hành thành luật gói cắt giảm ngân sách khoảng 9 tỷ USD vào ngày thứ Năm, nhằm rút lại các khoản ngân sách liên bang đã được phê duyệt trước đó dành cho viện trợ nước ngoài và phát thanh truyền hình công cộng, sau khi cả hai viện của Quốc hội thông qua dự luật này hồi đầu tháng — theo xác nhận từ các nguồn thạo tin.

Việc ký ban hành đánh dấu một chiến thắng lập pháp nữa cho chính quyền Tổng thống Trump chỉ vài tuần sau khi ông ký thành luật dự luật lớn liên quan đến thuế và chính sách nội địa, còn được gọi là “Dự luật Lớn, Tuyệt đẹp” (One Big Beautiful Bill).

Gói rút lại ngân sách cắt giảm gần 8 tỷ USD kinh phí mà Quốc hội vốn đã phê duyệt cho Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), một cơ quan hoạt động độc lập trước đây đã cung cấp viện trợ cho các quốc gia nghèo và hỗ trợ phát triển.

Tuy nhiên, cơ quan này đã đối mặt với việc cắt giảm nhân sự và bị sáp nhập vào Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Trump lo ngại rằng tổ chức này không thúc đẩy lợi ích cốt lõi của Hoa Kỳ.

Gói rút lại ngân sách cũng cắt giảm hơn 1 tỷ USD từ Công ty truyền thông công cộng (CPB), tổ chức này đã cung cấp tài trợ liên bang cho Đài phát thanh quốc gia (NPR) và Dịch vụ phát thanh truyền hình công cộng (PBS).

Tổng cộng 9 tỷ USD bị cắt giảm chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng nợ quốc gia, hiện ở mức 36,7 nghìn tỷ USD tính đến thứ Tư (23/7).

Trước đó, Hạ viện Mỹ đã thông qua phiên bản của gói rút lại ngân sách vào tháng Sáu, và bỏ phiếu cho phiên bản cuối cùng của biện pháp này vào sáng sớm thứ Sáu (25/7) sau khi Thượng viện thông qua với tỷ lệ sít sao 51-48 vào sáng sớm ngày 17/7/2025. Các thượng nghị sĩ Cộng hòa Susan Collins đến từ tiểu bang Maine và Lisa Murkowski đến từ tiểu bang Alaska đã bỏ phiếu cùng với các nghị sĩ Dân chủ để phản đối gói ngân sách này.

Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune, thuộc Đảng Cộng hòa từ tiểu bang Nam Dakota, nói rằng biện pháp này phù hợp với các ưu tiên khác nhằm chống lãng phí, gian lận và lạm dụng trong chính phủ liên bang, đồng thời là một bước đi đúng hướng.

“Tôi trân trọng mọi nỗ lực của chính quyền trong việc xác định chi tiêu lãng phí. Và giờ là lúc để Thượng viện làm phần việc của mình để cắt giảm một phần lãng phí đó khỏi ngân sách. Tuy chỉ là một khoản nhỏ nhưng là bước quan trọng để tiến tới tài chính đúng mực, là điều mà tất cả chúng ta đều nên đồng ý là đã quá trễ để thực hiện,” ông Thune phát biểu trước cuộc bỏ phiếu.

Trong khi đó, phía đảng Dân chủ cho biết việc cắt giảm viện trợ nước ngoài là một chiến thắng cho Trung Quốc và Nga, và gói ngân sách này đặt an ninh quốc gia Hoa Kỳ vào tình thế nguy hiểm. Thêm vào đó, đảng Dân Chủ lập luận rằng việc đảng Cộng hòa sử dụng biện pháp rút ngân sách sẽ đặt ra một tiền lệ nguy hiểm mà có thể gây nguy hại cho nhiều chương trình khác trong tương lai.

Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Chuck Schumer, thuộc đảng Dân chủ từ tiểu bang New York phát biểu trên sàn Thượng viện vào ngày 15/7 rằng: “Nếu đảng Cộng hòa tiếp tục cắt giảm viện trợ của Mỹ, nó sẽ tạo ra một khoảng không nguy hiểm mà Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ tiếp tục nhiệt tình lấp đầy. Họ đang sử dụng biện pháp rút ngân sách để làm xáo trộn quy trình phân bổ ngân sách lưỡng đảng, vi phạm luật để lấy các khoản quỹ mà Quốc hội đã phân bổ, và họ đang làm điều đó bằng một cuộc bỏ phiếu theo đảng phái,” ông Schumer nói. “Tệ hơn nữa, họ đang để Tổng thống Trump tự mình quyết định chương trình nào sẽ bị cắt ngân sách, và điều đó đặt mọi thứ vào tình thế nguy hiểm – y tế, giáo dục, trợ cấp lương thực, sức khỏe cộng đồng – mọi thứ – trở nên rủi ro. Đó là điều sẽ xảy ra nếu gói ngân sách như vậy được phép trở thành luật”.

Mặc dù Tổng thống Trump trước đây đã cố gắng thúc đẩy một gói rút ngân sách vào năm 2018, cũng nhằm vào các quỹ viện trợ nước ngoài và phát thanh công cộng trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, nhưng đã không nhận được sự ủng hộ tại Thượng viện sau khi Thượng nghị sĩ Susan Collins và sau đó là Thượng nghị sĩ Richard Burr, thuộc đảng Cộng hòa từ tiểu bang Bắc Carolina, bỏ phiếu chống. Lần gần đây nhất mà Quốc hội Mỹ thông qua gói rút ngân sách là vào năm 1999.