Ông Vương Nghị nói Israel đã “vượt quá tự vệ” trong tấn công trả đũa Hamas

Chính quyền Trung Quốc kêu gọi Chính phủ Israel ngừng các hành động quân sự ở Gaza, nói rằng Israel đã “vượt quá quyền tự vệ” để đáp trả cuộc tấn công bất ngờ của nhóm khủng bố Hamas vào ngày 7/10.

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã đưa ra thông điệp này trong cuộc điện đàm hôm thứ Bảy (14/10) với người đồng cấp Ả Rập Saudi, ông Faisal bin Farhan Al Saud.

Ông Vương tuyên bố: “Các hành động của Israel đã vượt quá khỏi tự vệ”, đồng thời kêu gọi Chính phủ Israel dừng cái mà ông gọi là “sự trừng phạt tập thể đối với thường dân ở Gaza”, theo thông cáo từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc.

Cuộc trò chuyện diễn ra sau khi Bộ Ngoại giao Israel chỉ trích gay gắt việc Bắc Kinh thiếu lên án vụ tấn công chưa từng có của Hamas vào miền nam Israel hơn một tuần trước, giết chết hơn 1.200 thường dân và bắt cóc 150 người khác làm con tin.

“Không có sự lên án rõ ràng và dứt khoát nào về vụ thảm sát khủng khiếp do tổ chức khủng bố Hamas gây ra nhắm vào thường dân vô tội và vụ bắt cóc hàng loạt người dân Israel đến Gaza”, Bộ Ngoại giao Israel cho biết trong đoạn ghi âm cuộc điện đàm giữa Đại sứ Israel Rafi Harpaz và Đặc phái viên Trung Quốc tại Trung Đông, ông Zhai Jun.

Bộ ngoại giao Israel cho biết, ông Harpaz đã bày tỏ “sự thất vọng sâu sắc của Israel” đối với ông Zhai.

Chính quyền Trung Quốc đã hạn chế không tố cáo nhóm khủng bố Palestine. Sau cuộc tấn công ngày 7/10 của Hamas vào Israel, phản ứng đầu tiên của ĐCSTQ là kêu gọi “các bên liên quan”, “giữ bình tĩnh” và “kiềm chế”. Tuyên bố không nêu tên Hamas, đồng thời cho biết Bắc Kinh “quan ngại sâu sắc” về sự leo thang căng thẳng và bạo lực, cũng như kêu gọi một giải pháp hai nhà nước, khiến các quan chức Mỹ và Israel chỉ trích và cho rằng Trung Quốc thiếu thông cảm với các nạn nhân Israel.

Ông Yuval Waks, một quan chức cấp cao tại Đại sứ quán Israel ở Bắc Kinh, cho biết trong cuộc họp ngắn ngày 8/10: “Khi người dân đang bị sát hại, tàn sát trên đường phố, đây không phải là lúc để kêu gọi giải pháp hai nhà nước”.

Trước áp lực, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đưa ra tuyên bố mới, nói rằng chế độ này lên án những hành động như vậy đối với dân thường. Tuy nhiên, tuyên bố cập nhật vẫn tránh nhắc đến tên Hamas.

“Trung Quốc là bạn của cả Israel và Palestine”, bà Mao Ninh – phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc – nói với các phóng viên tại cuộc họp giao ban thường kỳ vào ngày 9/10.

Trong khi Trung Quốc tìm cách thể hiện mình là trung lập, các nhà quan sát bên ngoài cho rằng chế độ cộng sản đã chọn đứng về phía Palestine.

“Chúng ta phải xem xét mối quan hệ của Trung Quốc với Iran vì Iran thường được Bắc Kinh ủy quyền. Và tất nhiên, Hamas được ủy quyền của Iran. Vì vậy, những gì chúng ta có ở đây là Trung Quốc đang thúc đẩy những cuộc tấn công tàn bạo và cuộc xâm lược Israel này”, ông Gordan Chang, tác giả quyển sách “Sự sụp đổ sắp tới của Trung Quốc” và “Trung Quốc tiến đến chiến tranh”, cho biết.

“Tôi chắc chắn rằng vũ khí Trung Quốc [sẽ] xuất hiện trên chiến trường. Và tất nhiên nguồn tiền của Trung Quốc đã cho phép điều này xảy ra”, ông nói.

Ngoài ra, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken cũng đã nói chuyện với ông Vương Nghị vào thứ Bảy (14/10).

Ông Blinken “nhắc lại sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với quyền tự vệ của Israel và kêu gọi chấm dứt ngay lập tức các cuộc tấn công của Hamas và thả tất cả con tin”, Bộ Ngoại giao cho biết trong một tuyên bố. Ông Blinken “đã thảo luận về tầm quan trọng của việc duy trì sự ổn định trong khu vực và không khuyến khích các bên khác tham gia vào cuộc xung đột”, theo tuyên bố.

Về phần mình, ông Vương Nghị nhắc lại lập trường của Trung Quốc là “phản đối mọi hành động gây tổn hại cho dân thường và lên án những hành vi vi phạm luật pháp quốc tế”.

Nhà ngoại giao hàng đầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc cho biết Hoa Kỳ nên “đóng vai trò mang tính xây dựng và có trách nhiệm”, đưa cuộc xung đột “trở lại hướng giải quyết chính trị càng sớm càng tốt”, theo tuyên bố của Bắc Kinh.

Bộ ngoại giao Trung Quốc cho biết cuộc trò chuyện của họ cũng đề cập đến mối quan hệ Mỹ-Trung mà ông Vương cho biết đã có dấu hiệu ổn định.

Như một phần trong nỗ lực mở lại đường dây liên lạc, Tổng thống Joe Biden hy vọng sẽ gặp ông Tập Cận Bình bên lề Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương tại San Francisco vào tháng Mười Một. Nhưng cuộc gặp như vậy chưa được Bắc Kinh xác nhận.

Ông Tập sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tuần tới. Moscow xác nhận ông Putin sẽ thăm Bắc Kinh từ ngày 17 đến 18/10.