Sách mới tiết lộ Zuckerberg hỗ trợ ĐCSTQ kiểm duyệt và che giấu Quốc hội Mỹ

Tờ New York Post đưa tin về một cuốn hồi ký mới xuất bản mô tả CEO Mark Zuckerberg của Meta là “chí lớn tâm nhỏ” – đã cố gắng thuyết phục Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cho phép Facebook hoạt động ở Trung Quốc bằng thỏa hiệp hỗ trợ phát triển các công cụ kiểm duyệt và cải thiện khả năng trí tuệ nhân tạo (AI)…

Cuốn sách “Người cẩu thả: Cảnh tỉnh về quyền lực, tham lam và đánh mất lý tưởng” (Careless People: A Cautionary Tale of Power, Greed, and Lost Idealism) được viết bởi Sarah Wynn-Williams – người đã làm việc tại Facebook trong 7 năm trước khi công ty đổi tên thành Meta, giữ chức giám đốc chính sách công toàn cầu cho đến khi cô rời đi vào năm 2018. Cuốn sách nêu chi tiết cái gọi là “văn hóa doanh nghiệp hủ bại” trong Meta, theo đó mô tả ông Mark Zuckerberg là thờ ơ với cuộc sống của bao nhiêu con người đã tạo ra tài sản cho công ty của mình.

Người phát ngôn của Meta đã trả lời tờ New York Post rằng: “Chúng tôi chưa thấy cuốn sách, nhưng cựu nhân viên đó đã bị sa thải vào năm 2017 vì đưa ra những lời buộc tội sai sự thật”. Người phát ngôn cũng trích dẫn bài phát biểu trên truyền hình năm 2019 của ông Zuckerberg: “Chúng tôi hy vọng sẽ đưa dịch vụ này đến Trung Quốc và đã nỗ lực hết mình vì điều đó, nhưng chúng tôi chưa bao giờ có thể đạt được thỏa thuận về các điều kiện hoạt động. Đó là lý do cho đến nay chúng tôi chưa ra mắt dịch vụ tại Trung Quốc”.

Nhà xuất bản cuốn sách là Flatiron Books (Mỹ) mô tả cuốn sách là “mổ xẻ sâu sắc giải thích về lý do cái ác leo thang đặc biệt mạnh mẽ hơn trong thập kỷ qua”, làm rõ nguyên nhân từ các vấn đề về lãnh đạo và văn hóa của Meta. Nhà xuất bản Pan Macmillan (Anh) gọi đây là “câu chuyện chấn động về hoạt động bên trong của một trong những công ty có ảnh hưởng nhất thế giới, do một người làm việc trực tiếp trải qua”. Trong cuốn sách, tác giả đưa người đọc vào phòng họp, máy bay phản lực riêng và các cuộc họp với nguyên thủ quốc gia của Meta, vạch trần những tham vọng, sự thái quá, điểm mù và ưu tiên của Zuckerberg, Sandberg và cấp phó phụ trách chính sách công toàn cầu Joel Kaplan – những lãnh đạo cao nhất này của Meta được miêu tả là “khiếm khuyết trầm trọng, ích kỷ và bất cẩn”, nhưng quyền lực ngày càng tăng của họ dẫn đến sự vô trách nhiệm ngày càng tăng với những hậu quả vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay.

Nhà xuất bản Pan Macmillan đặc biệt lưu ý rằng cuốn sách đã lột trần “những nỗ lực trước đây chưa từng được đưa tin” của ông Zuckerberg nhằm thuyết phục ĐCSTQ cho phép Meta hoạt động tại Trung Quốc. Theo Wynne-Williams, những nỗ lực này bao gồm việc giới thiệu cho các quan chức Trung Quốc các công nghệ mới như AI, phát triển công cụ kiểm duyệt phối hợp với ĐCSTQ, và cố gắng che giấu Quốc hội Mỹ những hoạt động hợp tác này. Bà cũng cáo buộc Meta không ngăn chặn “những lời nói dối thúc đẩy nạn diệt chủng” ở một số nơi trên thế giới. Cuốn sách cũng đề cập rằng trong khi CEO Sandberg được hoan nghênh của quốc tế từ kêu gọi phụ nữ “nỗ lực hơn”, thì lại không giải quyết những khắc nghiệt và sỉ nhục mà nhiều phụ nữ phải đối mặt trong công việc.

Mặc dù Trung Quốc đã chặn Facebook từ năm 2009, nhưng Zuckerberg đã nhiều lần cố gắng thâm nhập thị trường Trung Quốc. Ông đã thể hiện thiện chí bằng cách học tiếng Quan Thoại, gặp gỡ các nhà lãnh đạo ĐCSTQ và thậm chí chạy bộ qua Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh. Theo Đài VOA Mỹ, tại một bữa tiệc tối ở Nhà Trắng, ông cũng đã yêu cầu Chủ tịch Tập Cận Bình chọn một cái tên tiếng Trung của “Mark” cho cô con gái chưa chào đời. Tuy nhiên Facebook không thể thâm nhập thành công vào Trung Quốc, do chính sách kiểm soát chặt chẽ các công ty công nghệ nước ngoài và kiểm duyệt kỹ thuật số của nước này.

Trong bài phát biểu tại Đại học Georgetown năm 2019, Zuckerberg cho biết việc từ chối tuân thủ các yêu cầu kiểm duyệt của ĐCSTQ là một trong những lý do khiến công ty không thể thâm nhập thị trường Trung Quốc. “Chúng tôi muốn kết nối thế giới và tạo ra một xã hội cởi mở hơn”, ông nói, “nhưng chúng tôi không thể thống nhất về các điều kiện hoạt động, vì vậy chúng tôi không thể tham gia”. Ông cũng nhấn mạnh rằng điều này mang lại cho Meta nhiều tự do hơn để bảo vệ quyền tự do ngôn luận.