TNS Rubio và đồng nghiệp kêu gọi Chính phủ Mỹ cấm hoàn toàn Huawei

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Marco Rubio và Dân biểu Elise Stefanik của Quốc hội Mỹ đã gửi thư cho Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo vào ngày 24/4, yêu cầu Chính phủ thu hồi mọi giấy phép xuất khẩu đối với Huawei.

Thượng nghị sĩ Marco Rubio đang phát biểu với giới truyền thông tại Quốc hội vào ngày 23/4/2024. (Ảnh: Kevin Dietsch/Getty)

Huawei đã ra mắt máy tính xách tay được trang bị chip trí tuệ nhân tạo Intel vào ngày 11/4, gây ra cảnh báo trong các thành viên Đảng Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ.

Vào ngày 25/4, văn phòng của Thượng nghị sĩ Rubio, một nhân vật nặng ký trong Quốc hội Mỹ, đã đưa ra một tuyên bố nói rằng Huawei có liên quan đến Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và có lịch sử hoạt động gián điệp nhằm vào các cơ sở quân sự của Mỹ, công ty Mỹ không có giấy phép bị cấm tiến hành kinh doanh với công ty này. Tuy nhiên, Huawei gần đây đã phát hành một máy tính chạy bộ vi xử lý “Core Ultra 9” mới của Intel, cho thấy rằng chính quyền Biden đang cho phép Intel và các công ty tiềm năng khác của Mỹ giao dịch với Huawei, trên thực tế là mang lại sức sống mới cho các công ty Trung Quốc bị trừng phạt.

Vào ngày 24/4, ông Rubio và Dân biểu Stefanik đã gửi thư cho Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Raimondo về việc Huawei mua lại bộ vi xử lý Intel tiên tiến từ Mỹ.

Hai nhà lập pháp nhấn mạnh rằng nếu Bộ Thương mại (Mỹ) cho phép xuất khẩu công nghệ này cho Huawei thì “điều này sẽ không thể chấp nhận được”, và sự thất bại trong các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ đối với một công ty quán quân của ĐCSTQ nằm trong danh sách đen. Năm 2019, Huawei bị Bộ Thương mại đưa vào danh sách thực thể kiểm soát xuất khẩu vì phá hoại an ninh quốc gia của Hoa Kỳ.

Hai nghị sĩ kêu gọi Bộ Thương mại chặn hoàn toàn việc xuất khẩu cho Huawei.

“Chúng tôi kêu gọi xem xét lại kiểu phá hoại này và ngay lập tức thu hồi tất cả giấy phép xuất khẩu cho Huawei”, bức thư gửi Bộ Thương mại viết.

Ông Rubio và bà Stefanik một lần nữa nhấn mạnh mối quan hệ của Huawei với ĐCSTQ trong bức thư của họ.

“Huawei có mối quan hệ chặt chẽ với ĐCSTQ và lực lượng vũ trang Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) của ĐCSTQ. Công ty này cũng có một lịch sử đáng lo ngại và được ghi chép rõ ràng về hoạt động gián điệp nhằm vào các cơ sở quân sự nhạy cảm nhất của Mỹ, và cả hoạt động gián điệp ở nước thứ 3 khác. Huawei hiện phải tuân theo chính sách cấp phép ‘có thể từ chối’ của (Bộ Thương mại Hoa Kỳ), nhưng tin tức gần đây cho thấy rõ ràng rằng công nghệ của Mỹ, bao gồm cả bộ xử lý tiên tiến của Intel, vẫn tiếp tục đến được với Huawei.”

Hai nhà lập pháp cũng gây áp lực để Bộ Thương mại Mỹ phải hành động nhiều hơn. Trong thư, họ nói rằng các chip của Intel có liên quan được cho là hiện đại, có khả năng trí tuệ nhân tạo (AI) tích hợp cho phép người dùng thực hiện các tác vụ AI mà không cần dựa vào máy chủ đám mây. Việc cho phép công nghệ tiên tiến của Mỹ vào các máy tính mới nhất của Huawei sẽ chỉ giúp ĐCSTQ dễ dàng vượt qua các hạn chế về công nghệ của Mỹ và dẫn đầu trong lĩnh vực AI. Việc Bộ Thương mại không thực thi hệ thống kiểm soát xuất khẩu của riêng mình sẽ mang lại lợi ích cho ĐCSTQ và quân đội của nước này khi họ tìm cách làm suy yếu vai trò lãnh đạo toàn cầu của Mỹ.

Bức thư có đoạn: “Chúng tôi kêu bộ Thương mại thu hồi ngay lập tức giấy phép xuất khẩu cho phép công nghệ Mỹ hỗ trợ kỹ cho đối thủ của chúng ta, nhằm ngăn chặn việc Huawei thu được công nghệ có giá trị của Mỹ và làm chậm bước tiến của ĐCSTQ đối với công nghệ”.

Mỹ thúc đẩy đồng minh kiểm soát chặt hơn nguồn lực về chip sang Trung Quốc

Theo Financial Times, Mỹ đang thúc đẩy các đồng minh ở châu Âu và châu Á thắt chặt các hạn chế xuất khẩu công nghệ và công cụ liên quan đến chip sang Trung Quốc do lo ngại Huawei phát triển chất bán dẫn tiên tiến.

Financial Times dẫn lời chuyên gia Kevin Wolf về vấn đề kiểm soát xuất khẩu tại Công ty Luật Quốc tế Akin (Akin Gump Strauss Hauer & Feld): “Để các biện pháp kiểm soát đối với Trung Quốc hiệu quả hơn và mang lại một sân chơi bình đẳng cho ngành công nghiệp Mỹ, các đồng minh này cần cấm các công ty của họ hỗ trợ cung cấp các dịch vụ kỹ thuật, nguồn cung cấp vật liệu và thiết bị sản xuất, cũng như các dịch vụ khác liên quan đến vi mạch tích hợp tại Trung Quốc”.

Thực tế cho thấy, bất chấp kiểm soát chặt chẽ hơn của Mỹ, các công ty Trung Quốc đang không ngừng nâng cao khả năng phát triển chip tiên tiến hơn, điều này khiến Mỹ lo ngại. Tháng Tám năm ngoái, Huawei đã công bố điện thoại di động Mate 60 Pro vào thời điểm Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo đến thăm Trung Quốc, khiến các chuyên gia Mỹ ngạc nhiên với năng lực chip tiên tiến của Huawei.

Trước tình hình đó, Washington hiện đang thúc đẩy các đồng minh có hành động mạnh mẽ hơn đối với vấn đề Trung Quốc lách các hạn chế của Mỹ. Đặc biệt, Mỹ hy vọng các đồng minh như Nhật Bản, Hàn Quốc hoặc Hà Lan sẽ gây khó khăn hơn cho các công ty trong việc cung cấp cho Trung Quốc các sản phẩm công nghệ.

Mỹ đã áp dụng “Quy tắc Sản phẩm Trực tiếp Nước ngoài” để nhắm mục tiêu vào Huawei. Quy tắc này cho phép Bộ Thương mại Mỹ ngăn chặn các công ty không phải của Mỹ cung cấp cho Huawei các sản phẩm có chứa công nghệ Mỹ, ngay cả khi các sản phẩm đó được sản xuất bên ngoài Mỹ. Nhưng các đồng minh vẫn chưa thực hiện các biện pháp có tác động tương tự.

Financial Times dẫn nguồn tin quen thuộc với vấn đề này cho biết, chính quyền Tổng thống Biden không yêu cầu các đồng minh thiết lập các cơ chế mới theo “Quy tắc Sản phẩm Trực tiếp Nước ngoài”, chỉ hy vọng rằng họ sẽ sử dụng các hệ thống kiểm soát xuất khẩu hiện có để giải quyết vấn đề. Nhà Trắng và Bộ Thương mại Mỹ từ chối bình luận. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản và Chính phủ Hà Lan cũng từ chối bình luận. Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc tuyên bố rằng họ “không biết” về yêu cầu của Mỹ trong việc tăng cường kiểm soát xuất khẩu.