Tổng thống Trump: Tôi muốn thấy một châu Âu hùng mạnh

Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc phỏng vấn với truyền thông đã thẳng thắn bày tỏ quan điểm về hướng đi của châu Âu, chính sách nhập cư, phân bổ chi phí quốc phòng trong NATO và cấu trúc an ninh của khu vực.

Ông cho rằng nhiều quốc gia châu Âu đã thay đổi diện mạo vì chính sách nhập cư, đồng thời xác nhận Mỹ sẽ ủng hộ các đảng đối lập theo đường lối bảo thủ tại châu Âu. Tuyên bố này nhanh chóng thu hút sự chú ý về triển vọng quan hệ Mỹ – châu Âu.

Ngày 8/12, trong cuộc phỏng vấn với Politico, ông Trump cho biết ông nhận thấy các nhà lãnh đạo châu Âu “tốn quá nhiều thời gian để thảo luận nhưng không tạo ra kết quả”.

Khi nói về chiến sự Nga–Ukraine, ông Trump nhấn mạnh: “Họ chỉ nói mà không làm, và cuộc chiến thì kéo dài vô tận… Cuộc chiến này đã tiếp diễn bốn năm rồi, và đã bắt đầu từ lâu trước khi tôi nhậm chức.”

Ông Trump nói thêm rằng ông không muốn thấy giới trẻ tiếp tục bị giết hại, và “đó là lý do lớn nhất khiến tôi phải can dự”.

Về vấn đề nhập cư và an ninh đô thị tại châu Âu, ông cho rằng nhiều quốc gia đang “xuống cấp” (decaying) và chỉ ra rằng London, Paris và Thụy Điển đã mất đi diện mạo trước đây do thay đổi về an ninh và cơ cấu dân số.

“London không còn là thành phố trước đây nữa”, ông Trump nói và cho rằng nguyên nhân là làn sóng người nhập cư “không được thẩm tra” (unvetted). Ông cũng nhận định Paris gặp tình trạng tương tự.

Khi nhắc về Thụy Điển, ông nói nước này từng là “một trong những quốc gia an toàn nhất thế giới” nhưng nay đã “trở nên rất nguy hiểm”. Ông Trump cảnh báo châu Âu đang tiến gần đến “điểm không thể quay lại”.

“Họ không thể để điều đó xảy ra… Và khi mọi thứ vượt quá giới hạn thì không còn cách gì cứu vãn nữa. Họ sẽ tiến đến một điểm tới hạn, và giờ họ đang rất gần điểm đó rồi.” Trump nói.

Ngoài vấn đề nhập cư, ông Trump cũng đề cập đến định hướng châu Âu trong bản Chiến lược An ninh Quốc gia mới của Mỹ.

Tài liệu này cho biết Mỹ sẽ “bồi dưỡng lực lượng chống lại quỹ đạo hiện tại của châu Âu”, phản ánh mong muốn của Washington rằng một số quốc gia châu Âu cần có lập trường cứng rắn hơn trong vấn đề nhập cư, bản sắc quốc gia và chính sách kinh tế.

Ông Trump xác nhận điều này, cho rằng đây là một phần trong nỗ lực của Mỹ nhằm thúc đẩy đồng minh “gánh vác trách nhiệm nhiều hơn”.

Bản chiến lược mới cảnh báo rằng nếu không thay đổi chính sách biên giới, nhiều nước châu Âu sẽ “không còn là những quốc gia có khả năng tồn tại”.

Ông Trump nói: “Tôi không có một viễn cảnh dành cho châu Âu. Tôi chỉ muốn thấy một châu Âu mạnh mẽ.”

“Tôi có một viễn cảnh dành cho Mỹ — nước Mỹ trên hết. Đó chính là ‘Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại’. Khi tôi đi ra nước ngoài, trong đầu tôi chỉ có một nơi — đó là nước Mỹ… Tôi dành phần lớn thời gian ở đây, và khi tôi ra nước ngoài, mọi thứ tôi làm đều là vì nước Mỹ.”

Dù vậy, ông Trump cho rằng NATO vẫn phải giữ vai trò quan trọng, nhưng phải tránh hình ảnh “mở rộng vô hạn”.

Khi nói về chia sẻ chi phí quốc phòng, Trump nhắc lại rằng ông đã thúc đẩy các nước NATO nâng chi tiêu quốc phòng lên mức “5% GDP”. Ông nhấn mạnh việc tăng ngân sách quốc phòng là cần thiết vì Mỹ trước đây phải gánh “một phần trách nhiệm không cân xứng”.

Đáp lại, Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa bày tỏ phản đối và kêu gọi Mỹ cần thể hiện sự “tôn trọng”. Ông nói các đồng minh không nên “đe dọa can thiệp” vào đời sống dân chủ hay lựa chọn chính trị nội bộ của nhau.

“Chúng tôi tôn trọng lựa chọn của người dân Mỹ, và họ cũng cần tôn trọng lựa chọn dân chủ của công dân chúng tôi.” Costa phát biểu tại Ireland, nhấn mạnh rằng khi các lãnh đạo châu Âu chọn ông làm Chủ tịch Hội đồng châu Âu, ông Trump cũng phải “tôn trọng” điều đó, giống như châu Âu tôn trọng quyết định của cử tri Mỹ.

Người phát ngôn Ủy ban châu Âu Paula Pinho cũng lên tiếng, cho rằng châu Âu “có những nhà lãnh đạo xuất sắc” và khẳng định năng lực của Chủ tịch Ủy ban Ursula von der Leyen. Bà nhấn mạnh lãnh đạo 27 nước EU đang cùng nhau đối mặt với hàng loạt thách thức, từ thương mại đến chiến tranh.